Werk aan de winkel

Lege winkelpanden zijn funest voor de sfeer op straat. Deskundigen hebben het niet voor niets over ‘rotte kiezen’, ‘dode ogen’ of ‘zwarte gaten’ – het leven is eruit, wat blijft is een troosteloze aanblik. Voor een kwart van de consumenten is een winkelomgeving met veel leegstand zelfs een reden om de plek minder vaak of niet meer te bezoeken, zo blijkt uit onderzoek. Dat merkten ze enkele jaren geleden ook in Bushmills, een dorp aan de Noord-Ierse kust, waar de economische crisis en bevolkingskrimp hard is toesloegen. De ene na de andere winkel sloot z’n deuren en kwam leeg te staan. De zaken die nog open waren, kregen het bovendien steeds moeilijker. Er waren zelfs dagen dat de dorpsslager geen enkel stuk vlees verkocht. Helen Byrne, een kunstenares uit het dorp, kon het niet langer aanzien en had een lumineus idee: waarom beplakken we de ruiten van verlaten panden niet met levensgrote afbeeldingen van hoe het dorp er vroeger heeft uitgezien?

Aanvankelijk verklaarde menigeen haar voor gek, maar het idee sloeg aan. Voor het Brighter Bushmills Project brachten actieve dorpelingen met steun van de plaatselijke whiskystokerij 30.000 pond bij elkaar. Met een collega ging Helen aan de slag. Bewoners zorgden voor mooie historische afbeeldingen van het dorp en poseerden voor de kleurrijke fotoschilderijen die het kunstenaarsduo maakte. Het resultaat: een dorpsmuseum in de open lucht. Waar eens de supermarkt was, hangt nu een levensgrote sticker van Clarke’s blauwe grocery store, inclusief een lachende meneer Clarke. De voormalige kapper en warme bakker verderop in de straat lijken opeens ook weer klandizie te hebben. En in de deuropening van enkele leegstaande winkels scharrelen nu wat virtuele ganzen en een nep-haan rond. Het leven in het Noord-Ierse dorp is terug – op de foto’s althans.

Wat in Bushmills een sympathiek kunstproject was, staat in de commerciële wereld bekend als 3D window dressing: het beplakken van door de computer gemaakte stickers op ramen van lege winkels. Behalve historische foto’s kun je ook beelden gebruiken van de mogelijkheden die een leegstaand pand biedt of iets anders wat kleur geeft aan winkelruiten. Natuurlijk, het is lapwerk en niet meer dan symptoombestrijding. En het winkelend publiek krijgt een illusie te zien in plaats van de realiteit. Maar de vraag is hoe erg dat is. De raamstickers zorgen voor een beter straatbeeld en daar gaat het uiteindelijk om. Zeker in een tijd waarin steeds meer panden leeg komen te staan, is er werk aan de winkel. In Bushmills trekken de raamfoto’s in elk geval een hoop bekijks. Er komen busladingen toeristen op af – zo veel zelfs dat twee lege dorpswinkels alweer open zijn gegaan.

Lees meer over het Bushmills project op Business Insider

Prof.dr. Gert-Jan Hospers is werkzaam aan de Universiteit Twente en de Radboud Universiteit Nijmegen. Deze column verscheen eerder in De Twentsche Courant Tubantia.

Laat een reactie achter

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *