2e Ronde Tafelgesprek over de transitie in de bouw

Afgelopen woensdag was een 2e rondetafelgesprek over de transitie in de bouw. Ruim 30 verschillende partijen uit de bouwsector, de kenniswereld en de overheid spraken over het belang van innovatie binnen de bouwsector.

Onder leiding van Bertholt Leeftink van het ministerie van Economische Zaken werd gepraat over hoe men ontwikkeling en innovatie in deze sector kan aansporen. Onderwerpen die aan bod kwamen waren onder meer de kennisagenda ‘Innovatie in de bouw’, enkele pilots van concrete innovatieve projecten zoals verduurzaming van bestaande hoogbouw, duurzame urban villa’s en het onderhoud van bestaande bruggen en de vervanging van oude bruggen.

Een vruchtbare discussie volgde waarin bijvoorbeeld de branchevereniging van woningcorporaties, Aedes, aangaf dat bij de verduurzaming van hoogbouw de medewerking van het rijk zou kunnen helpen om de impasse tussen vraag en aanbod te doorbreken. Daarnaast werd als mogelijke oorzaak voor het gebrek aan innovatie aangevoerd dat wellicht ‘nul op de meter in 2030’ als te ver weg voelt, waardoor de prikkel om te innoveren niet sterk genoeg is. In samenwerking met enkele bouwers wil Aedes over drie maanden een concrete aanpak hebben om dit probleem aan te pakken.

Doemscenario

Professor Eekhout van de TU Delft, betrokken bij de pilot met betrekking tot duurzame ‘urban villa’s’, schetst een ‘doemscenario’ waarin hij stelt dat de techniek om duurzame hoogbouw te realiseren niet toereikend is voor gebouwen van hoger dan vier verdiepingen. Dit zou in 2020, wanneer de wettelijke verplichting om duurzaam te bouwen er is, tot gevolg kunnen hebben dat er geen gebouwen van hoger dan vier verdiepingen meer gebouwd zouden mogen worden.

Eekhout is de afgelopen jaren bezig geweest met het verduurzamen van nieuwbouw en deze zelfs energiepositief te maken. Zijn oplossing lijkt te zijn toegespitst op het plaatsen van zonnecellen in de gevels van gebouwen in plaats van op de daken. Met zijn project Concept House van de TU Delft is er een experimenteel duurzaam huis neergezet in Heijplaat, Rotterdam.

Vervanging van bruggen

Een volgende grote opgave die ons te wachten staat is de onderhouds- en vervangingsopgave van bruggen. Veel bruggen stammen uit de periode 1965-1975 en zijn daarmee ondertussen toe aan grootschalig onderhoud of zelfs vervanging. Het gaat hierbij om 4000 grote bruggen in totaal en tot 5000 kleinere bruggen per jaar waarbij de kosten tot één miljard per jaar kunnen gaan oplopen.

Dit is een grote opgave die, wanneer op een traditionele manier aangepakt, schier onmogelijk is en derhalve een innovatieve aanpak vereist. Het gaat hierbij niet slechts om innovatie op het technisch vlak, ook qua organisatie is innovatie noodzakelijk. De aanbesteding moet bijvoorbeeld ook op een innovatieve manier gebeuren; op basis van total cost of ownership, inclusief bijvoorbeeld sensoring ten behoeve van toekomstige renovaties.

Binnen drie maanden zal bouwonderneming Heijmans trachten een meeting te organiseren met onder andere gemeentes en provincies om over deze opgave concrete afspraken te maken.

Conclusie

Al met al kan er geconcludeerd worden dat er zeker toekomst zit in de pilots die gepresenteerd zijn. Onder leiding van Bertholt Leeftink zijn er zeer concrete afspraken gemaakt over mogelijke vervolgstappen op de korte termijn waarbij er per pilot in een kleinere setting verder gewerkt kan worden. Dit moet uiteindelijk leiden tot het 3e ronde tafelgesprek, dat waarschijnlijk begin 2016 zal plaatsvinden en waarbij de geboekte progressie gepresenteerd kan worden en opgedane kennis zal worden gedeeld.

Minister Plasterk brengt werkbezoek aan Schiedam

Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bracht op maandag 9 februari een werkbezoek aan de gemeente Schiedam in het kader van Agenda Stad. Hij bezocht het bedrijf Huisman Equipment, het wijkcentrum De Erker in Schiedam-West en hij bracht een bezoek aan De Plantage, het oudste stadspark van Nederland. De video is een productie van de Schiedamse regionale omroep PopUpTv.

Doe mee aan de pilot Regelloze winkelgebieden

Stelt u zich een winkelgebied voor waar geen regels gelden. Welke regels zouden we dan minimaal willen afspreken? Kan meer verantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen in winkelgebieden naar de belanghebbenden in het gebied? Het antwoord op deze vraag onderzoekt Platform31 in de pilot Regelloze winkelgebieden.Meedoen? Platform31 zoekt nog ondernemersverenigingen, verenigingen van vastgoedeigenaren en gemeenten die ’hun’ winkelgebied durven aan te melden.

Kijk op de website van Platform 31

Succesvolle burgerinitiatieven in wonen, welzijn & zorg

Burgerinitiatieven in wonen, welzijn en zorg zijn in opmars. Wat kunnen we van deze initiatieven leren? Wat zijn aandachtspunten voor actieve burgers en wat is belangrijk voor gemeenten en maatschappelijke organisaties?

Burgerinitiatieven ontstaan vaak wanneer het bestaande aanbod niet aansluit bij de behoeften van bewoners. Initiatiefnemers zijn dan ook betrokken mensen die hun directe leefomgeving willen verbeteren. Hiermee ontwikkelt zich een nieuw samenspel tussen burgers, aanbieders en gemeenten. Om kennis en succesverhalen uit de praktijk te verzamelen, bezochten Movisie, Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg en ActivAge drie burgerinitiatieven.

Lees meer hierover op de website van Platform 31

Een actieve gemeente kan leegstand in beweging krijgen

De rol en instrumenten van gemeenten om kantoren- en winkelleegstand te bestrijden stonden centraal tijdens de vierde (en laatste) bijeenkomst van de gelijknamige G32-leerkring op 20 en 21 januari in Breda en Dordrecht.

In Breda werd de aanpak van winkelgebieden besproken, in Dordrecht de ambitieuze kantorenaanpak. De overkoepelende conclusie was: gemeenten bezitten met hun RO-instrumentarium en eigen vastgoed krachtige middelen om de lokale kantoren- en winkelmarkt bij te sturen. Het is een kwestie van analyseren, kiezen, onderhandelen en doorzetten. Maar goed contact met en kennis van andere belanghebbende partijen is wél een cruciale voorwaarde.

Lees meer hierover op de website van Platform 31

Bangladesh zet groot in op zonnepanelen

Zonnepanelen op dak

De regering van Bangladesh wil de grootste solar natie ter wereld worden voor 2021. Ze willen dit doel behalen door te focussen op ‘solar home systems’. Dit zijn systemen die worden betaald door de overheid en voornamelijk worden geplaatst op huizen die op dit moment nog op geen enkel stroomnetwerk zijn aangesloten.

Dit project is niet alleen goed voor het klimaat: veel inwoners van Bangladesh zullen dan eindelijk toegang hebben tot stroom.

Lees meer hierover op de website van Inhabitat

Duurzamer Amsterdam brengt meer geluk

Het milieubeleid van Amsterdam moet op de schop. Nu wordt er 19 procent van het afval gerecycled, belachelijk laag vergeleken met de 60 procent elders in Nederland. Dat is de ambitie van de nieuwe wethouder voor Milieu Abdeluheb Choho (D66), die dit wereldkundig maakte op de sessie De Circulaire Stad in Pakhuis de Zwijger op 12 januari.

Amsterdammers beschikken vrijwel niet over buitenruimte en de woningen zijn gemiddeld kleiner dan elders. Verder schuilt er een obstakel in de regelgeving: wat is afval en wat niet? Daarbij speelt de bevolkingsgroei de stad parten: de groei van het aantal inwoners is 12 procent per jaar. Die groei moet vooral binnen de stad worden opgevangen. Een duurzame, milieuvriendelijke stad is aantrekkelijker dan een vervuilende, dus er is werk aan de winkel om ingrepen af te dwingen.

Lees meer op de website van het Jaar van de Ruimte

De oogst van de Vinex

Wat heeft Vinex opgeleverd?

Dit jaar is het 25 jaar geleden dat de Vinex-operatie begon, wat heeft het opgeleverd en wat komt hierna? Dat was het onderwerp van een gespreksavond in Pakhuis de Zwijger op 22 januari. Er zullen nog drie avonden volgen.

Het grote verschil tussen de Vierde Nota Extra en de Tweede of Derde Nota is dat Vinex de focus legde op de betekenis van de stad. Waren de eerste nota’s vooral gericht op het opvangen van de verwachte bevolkingsgroei (20 miljoen!) en de mobiliteit, vanaf eind jaren tachtig verschoof de aandacht naar de internationale positie van Nederland uit angst om een uithoek van Europa te worden. Vinex, zo werd gesteld, haalde de versukkelende positie van planologen en ambtenaren weg. Er ontstond een nieuw elan, nadat de Ruimtelijke Ordening jaren daarvoor geïmplodeerd leek.

Lees meer op de website van het Jaar van de Ruimte

Smart Urban Regions of the Future (SURF)

Smart Urban Regions of the Future

SURF is een programma waarin kennisontwikkeling van steden centraal staat. Wetenschappelijk onderzoekers en praktijkpartijen werken samen in stedelijke regio’s aan het verzamelen van kennis op de raakvlakken van ruimte, wonen, bereikbaarheid, economie en bestuur. Het is een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, NWO en Platform31.

De initiatiefnemers brengen 15 miljoen euro samen voor onderzoek en kennisoverdracht in de periode 2014-2020. Het SURF-programma bouwt voort op de programma’s Kennis voor Krachtige Steden, Duurzame Bereikbaarheid van de Randstad en Urban Regions in the Delta, die vallen onder het thema Verbinden van Duurzame Steden.

Het programma zal nieuwe kennis en handelingsperspectief opleveren voor Nederlandse stedelijke regio’s. Een groep van wetenschappers heeft de inhoudelijke structuur en focus van het programma uitgewerkt, waarna diverse experts en onderzoekers over de maatschappelijke uitdagingen voor stedelijke regio’s gaan discussiëren. Zie hiervoor de Programmastudie SURF.

Voor de grote onderzoeksprojecten staat in februari 2015 een call for proposals open. Het beschikbare budget voor deze call is 7,5 miljoen. Partijen die onderzoek willen doen kunnen nog inschrijven. Lees meer op Call for Proposals.

Meer over SURF?
Zie ook de website surf.verdus.nl.

Nederland op weg als kringloopland

De wereld zal de komende decennia te maken krijgen met een groeiende schaarste van grondstoffen. Tegelijkertijd groeit het bewustzijn dat we spaarzaam met het milieu moeten omgaan. Is het niet uit bescherming van onze aarde, dan is het wel om onze economie en samenleving te moderniseren en toekomstbestendig te maken. De circulaire en biobased economie en een duurzaam gebouwde omgeving worden gezien als kansen om hieraan te werken. Welke ruimtelijke vragen hebben we nodig bij dit toekomstperspectief?

Lees meer op de website van het Jaar van de Ruimte