“Nederland is de slimme, sociale, duurzame stad van de toekomst”

Tijdens het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie in 2016 vindt de zesde editie van de Innovatie-estafette plaats. Dat lijkt ver weg, maar de voorbereidingen zijn al in volle gang. Het thema is: Stad van de Toekomst. Projectleider Erika Koehler licht een tipje van de sluier op.

Wat is de Innovatie-estafette?

“De Innovatie-estafette verbindt en inspireert mensen om te innoveren rond een bepaald thema, dit keer de Stad van de Toekomst. Dat gebeurt niet alleen tijdens het evenement in april 2016, maar juist ook in de aanloop daar naartoe. Zo zijn we de afgelopen weken in acht steden geweest om ideeën op te halen en de wensen van stakeholders te bespreken. Maar de Innovatie-estafette is bovenal een netwerk: het grootste en meest diverse netwerk van Nederland als het gaat om innovatie. Op dit moment zijn er zo’n 4000 mensen lid, maar het bereik is tien keer zo groot.”

Geen innovatie zonder draagvlak

Het logo van de Innovatie-estafette is niet voor niets een vliegwiel, met vijf armen. Erika noemt het de quintuple helix: “We brengen overheden, kennisinstellingen, bedrijven en burgerinitiatieven bij elkaar. De vijfde arm is de media: er vindt geen innovatie plaats zonder draagvlak. Neem bijvoorbeeld de zelfrijdende auto, iets wat voorheen alleen in specialistenkring besproken werd. Sinds er aandacht aan is besteed in het achtuurjournaal hebben mensen het er echt over.”

Technologische innovatie kan niet zonder sociale innovatie. Met het thema Stad van de Toekomst zet de Innovatie-estafette dan ook duidelijk in op beide. “Het thema gaat eigenlijk over complexiteit. Voor heel veel deelvraagstukken zijn er al technische oplossingen en op lokaal niveau ontstaan veel interessante initiatieven, maar het opschalen hiervan blijkt lastig. Dat heeft te maken met een complex aan belangen, actoren en regels, evenals publieke opinie: het draagvlak dus.”

De stad is de sleutel

In het aanpakken van de grote maatschappelijke opgaven waar we de komende jaren voor staan, zijn megasteden de sleutel, stelt Erika. “Daar vindt wereldwijd nu al 80% van alle economische activiteit plaats en daarmee ook een groot deel van alle vervuiling. Groei en duurzaamheid zijn de belangrijkste uitdagingen, die moeten hand in hand gaan.”

“Nederland heeft eigenlijk geen megastad, maar ís een megastad. Agenda Stad wil daarom het netwerk van steden in Nederland versterken. Persoonlijk ben ik ervan overtuigd dat wij over 20-30 jaar wel eens écht een van de steden van de toekomst kunnen zijn, omdat we een polycentrisch netwerk zijn, doorweven met groen, en creatief. Voorwaarde is wel dat we in harmonie met het ecosysteem gaan functioneren.”

Internationale ambities

“De topsectoren spelen hierop in door Nederland in de komende jaren internationaal neer te zetten als ‘Sustainable Urban Delta’. We hebben namelijk veel te bieden: een innovatieve bevolking, slim gebruik van ruimte en logistiek, eeuwenlange ervaring met verstedelijking en met water, cross-sectorale en pubiek-private samenwerking. Je kunt Nederland zien als een living lab, een proeftuin. En de Innovatie-estafette als een mini-versie daarvan. Nederland wil tijdens zijn EU-voorzitterschap begin 2016 laten zien wat we te bieden hebben als duurzame, slimme en sociale stad van de toekomst. ”

De Innovatie-estafette is partner van Agenda Stad en medeorganisator van de Challenge Stad van de Toekomst. Kijk voor meer informatie of om aan te sluiten bij het netwerk op www.innovatie-estaffette.nl.