Heeft u concrete ideeën voor experimenten waarmee knellende (onderdelen van) wetten en regels tijdelijk buiten werking worden gesteld? Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten roepen gemeenten op hun ideeën te melden.
Het kabinet wil innovatieve ondernemers en Nederlandse consumenten in staat stellen om als eerste te profiteren van de voordelen die ontwikkelingen als de deeleconomie, digitalisering en 3D-printen bieden. Om dat te realiseren, start het kabinet verschillende onderzoeken om komend half jaar binnen en buiten bestaande wetgeving te experimenteren met de toepassing van nieuwe technologie en verdienmodellen. Vernieuwing vergroot ons verdienvermogen en draagt bij aan onze welvaart, zo schrijft minister Henk Kamp van Economische Zaken in een brief die hij vandaag aan de Kamer heeft gestuurd.
“Het tempo van vernieuwing ligt steeds hoger. Waar een uitvinding als de analoge telefoon uit 1878 er 75 jaar over deed om ingeburgerd te raken met 100 miljoen gebruikers, was het internet al na zeven jaar gemeengoed. Willen wij in Nederland als eerste profiteren van de voordelen die vernieuwing biedt, dan moeten wij daar in onze regels ruimte voor bieden. Onze innovatieve ondernemers krijgen daardoor de kans om steeds betere producten en diensten te ontwikkelen en dat zorgt ervoor dat nieuwe bedrijven en banen hier ontstaan in plaats van elders”, aldus minister Kamp.
Ministers Blok en Kamp gaan komende maanden met betrokken partijen om tafel over hoe particuliere woningverhuur via apps als Airbnb en Wimdu in Nederland beter in goede banen geleid kan worden. Doel is om vernieuwing een kans te geven en publieke belangen, zoals veiligheid en betrouwbare dienstverlening, te blijven borgen. Nu is het voor verhuurders, huurders, gemeenten en beheerders onduidelijk hoe de regels in de praktijk moeten worden toegepast en dat remt mogelijk vernieuwende initiatieven op de woningmarkt.
Ook wil het kabinet ruimte bieden aan nieuwe verdienmodellen in sectoren die onder druk komen te staan door de voortschrijdende digitalisering, zoals de detailhandel. Door de opkomst van online winkelen stellen consumenten andere eisen dan voorheen aan een bezoek aan de binnenstad. Om die reden onderzoekt het kabinet hoe winkels en horeca beter gecombineerd kunnen worden, zonder daarbij afbreuk te doen aan de volksgezondheid. Ook op andere terreinen maakt het kabinet werk van vernieuwing. Vanaf 1 juli zijn bijvoorbeeld de regels voor drones versoepeld, zodat bedrijven deze technologie eerder kunnen inzetten.
Bij de totstandkoming van wetgeving valt er volgens het kabinet winst te boeken om vernieuwing beter mogelijk te maken. Ministers Kamp, Plasterk, en Van der Steur gaan verkennen hoe wetgeving vaker op hoofdlijnen, toekomstbestendig of technologieneutraal opgesteld kan worden. Dat stelt bedrijven in staat om nieuwe innovaties sneller te introduceren, omdat er mogelijk belemmerende detailvoorwaarden minder vaak worden vastgelegd. Het kabinet past dit principe al toe bij de herziening van de taxiwet. Er bestond een verplichting om een factuur op papier te overhandigen na een rit. Na de wetswijziging volstaat een digitale factuur ook. Het kabinet onderzoekt daarnaast of er in bestaande wetgeving vaker een zogenaamd gelijkwaardigheidsbepaling kan worden opgenomen. Bedrijven krijgen daardoor het recht om aan te tonen dat zij met nieuwe technieken op andere wijze evenzeer aan de regels voldoen. Bovendien kan er volgens het kabinet in wetgeving vaker ruimte gecreëerd worden voor experimenten. Daardoor kan er in de praktijk ervaring worden opgedaan met innovaties. Over een half jaar zal het kabinet de voortgang presenteren.
Nederlandse bedrijven, zoals Booking.com, Snappcar en Thuisafgehaald, lopen in Europa voorop met de introductie van nieuwe producten en diensten. Eén gezamenlijke Europese markt met meer dan 500 miljoen consumenten is voor hen van groot belang om vernieuwende producten door te laten breken. Te vaak nog lopen ondernemers aan tegen verschillen in regelgeving in de 28 lidstaten. Daarom maakt het kabinet ook werk van één gelijk Europees speelveld met ruimte voor vernieuwing. Het kabinet pleit bijvoorbeeld voor het gelijktrekken van de btw-tarieven voor fysieke en digitale media zoals e-books, kranten en tijdschriften. Daarnaast zet het kabinet zich in aanloop naar en tijdens het Europees voorzitterschap in om de regels voor met name e-commerce en het auteursrecht binnen Europa te moderniseren, zodat onze bedrijven als eerste kunnen profiteren van de kansen die online verkoop over de grens biedt.
Lees ook de Kamerbrief over ruimte voor vernieuwing door toekomstbestendige wet- en regelgeving
In het kader van Agenda Stad ontwikkelt ShareNL een platform om de ervaringen uit te wisselen die gemeenten met de deeleconomie opdoen, met name wanneer het wet- en regelgeving betreft. Lees ook het interview met Pieter van de Glind over ShareNL.
Op de regionale bijeenkomst Habitat III in Praag is in het kader van de Europese Agenda Stad de eerste partnerschap getekend op het gebied van huisvesting. Het is de eerste van de vier pilots, waarbij lidstaten, steden en de Europese Commissie samen een partnerschap afsluiten.
Het huisvestingspartnerschap gaat kijken hoe betaalbare huisvesting gegarandeerd kan worden voor Europese burgers. “We zien dat veel Europese steden moeten voldoen aan een groeiende behoefte voor betaalbare en duurzame huisvesting”, zei Elena Szolgayová, coördinator van het huisvestingspartnerschap en bestuurslid van de UNECE Commissie van huisvesting en landbeheer uit Slowakije (zie foto samen met speciaal gezant Nicolaas Beets).
“We moeten een toepasselijke juridische en financieel framework hiervoor identificeren om dit te realiseren. Een belangrijk aspect in het partnerschap is de uitwisseling van kennis over betaalbare huisvesting, niet alleen in individueel perspectief maar ook vanuit een holistisch oogpunt. Een goede sociale mix met betaalbare woningen is voor ons allemaal een voorwaarde voor stabiele groeiomstandigheden.”
Het partnership wordt gecoördineerd door Slowakije en richt zich onder meer op energie-efficiënt bouwen, vertelt coördinerend beleidsmedewerker Susanne Caarls van de Binnenlandse Zaken in Blik op BZK. “Pilots op dat gebied kosten veel geld. Als we samenwerken, kunnen de kosten van duurzaam bouwen naar beneden. Daar kan ook het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI), het zogenoemde Junckerfonds, een bijdrage aan leveren. Er zit 300 miljard in de pot, daarmee wil de Europese Commissie economische groei in Europa stimuleren. Een van de hoofdthema’s is duurzaamheid, daar kunnen we met dit partnership mooi bij aansluiten.
Bijzonder aan zo’n partnership is volgens Caarls dat zowel lidstaten (zoals Slowakije en Luxemburg), steden (Wenen en Riga) en de Europese Commissie daar deel van uitmaken, maar ook een woningbouwkoepel als Aedes. “Zo brengen we meer diversiteit en meer kennis in. Er ontstaat een nieuw spel tussen steden, lidstaten en de Europese Commissie.”
Lees meer over het partnerschap op de website van de Europese Agenda Stad.
De Europese Agenda Stad speelt een belangrijke rol in het vinden van oplossingen op een groot aantal uitdagingen waar Europa mee kampt. Zoals het vluchtelingenprobleem. “We hebben meer Europa nodig in en voor de steden, waar deze uitdagingen het meest aanwezig zijn.”
Dat zei Corina Crețu, eurocommissaris voor regionaal beleid en steden op de EUROCITIES-bijeenkomst voor burgemeesters. De Europese Agenda Stad is volgens haar een nieuwe manier van samenwerken. Steden krijgen een grotere invloed op het ontwerp en de uitvoering van het Europees beleid. De Europese stedelijke agenda gaat een groot aantal ingewikkelde stedelijke thema’s aan. Van de energietransitie, de digitale revolutie en de opname van vluchtelingen en migranten.
Over dit laatste vraagstuk sprak ze vorige week ook op de zogeheten Cobbenhagen Summit in Den Bosch, een jaarlijks symposium van de Tilburg University Society. De EU-lidstaten kunnen veel meer doen voor vluchtelingen dan nu, stelde ze voorafgaand aan de top in het FD. Ze hebben de mogelijkheid om gelden uit de Europese Structuur- en Investeringsfondsen (ESI-fondsen) flexibel aan te wenden. Regionale en lokale autoriteiten kunnen er vluchtelingen van opvangen. Dat komt ook de economie van regio’s en steden ten goede.
Crețu stelt in het FD dat het in de EU niet alleen om fiscaal-economisch beleid draait, maar ook om sociale cohesie. “Met behulp van de EU-fondsen moeten we deze problemen kunnen oplossen. Het gaat erom dat we in de praktijk snel resultaten kunnen laten zien.
Ze wijst daarvoor ook naar de Europese Stad Agenda. “‘We hebben al enkele prioriteiten benoemd, waaronder het bestrijden van de werkloosheid en de integratie van de vluchtelingen. Nederland staat in veel opzichten model voor andere Europese landen en ik ben dan ook blij dat Nederland als voorzitter van de Europese Unie deze Urban Agenda tot prioriteit heeft gemaakt. Deze agenda vormt de hoeksteen die de sociale en economische structuur van Europese regio’s kan versterken.”
De lidstaten van de EU zullen de Europese Stad Agenda onderschrijven in mei, volgens Crețu stedelijke agenda volgend jaar mei in Amsterdam te onderschrijven. Maar dit Pact van Amsterdam zal slechts leiden tot een echte stedelijke agenda, als we dit streven met zijn allen ondersteunen. ”
Lees de gehele speech van de EUROCITIES-bijeenkomst en het artikel in het FD. Lees meer over de Europese Agenda Stad op Urbanagenda.nl.
De Metropoolregio Amsterdam (MRA) wil bij de top 3 van stedelijke regio’s van Europa horen. Om dat te bereiken presenteerde de metropoolregio haar ruimtelijk-economische Actie-agenda 2016-2020 op het Congres De Grenzeloze Stad op 18 februari in Haarlem. De Metropoolregio Amsterdam is de sterkste economische regio van Nederland en bestaat uit 32 gemeenten, de Stadsregio Amsterdam en de provincies Noord-Holland en Flevoland.
De regio wil op lange termijn internationaal concurrerend blijven “met compacte steden in een voor recreanten aantrekkelijk landschap en met een infrastructureel netwerk dat de kernen met elkaar, het landschap en de rest van de wereld verbindt”. De regio zet in op creatieve industrie, maakindustrie en circulaire economie, wil een omslag naar duurzame energiebronnen en koestert grote bedrijven als het Havenbedrijf Amsterdam.
Lees de hele Actie-agenda 2016-2020.
Op 15 februari 2016 verzorgde Dutch Urban Envoy, Nicolaas Beets, een briefing voor EU Ambassadeurs over de Europese Agenda Stad. De bijeenkomst vond plaats in Madurodam, de kleinste stad van Europa.
Tijdens de bijeenkomst was er speciaal aandacht voor het Pact van Amsterdam en de route naar de informele ministeriële raad van de EU Urban Agenda die op 30 mei aanstaande in het Scheepvaartmuseum in Amsterdam plaatsvindt.
Mark Boekwijt van de Gemeente Amsterdam en Susanne Caarls van Europese Agenda Stad lichtten tevens de Partnerships toe. De bijeenkomst trok veel belangstellenden van verschillende ambassades. De deelnemers gaven aan graag in het proces betrokken te willen blijven.
Lees meer over de Europese Agenda Stad op de website Urban Agenda.
Nederlandse steden doen het goed als het gaat om connectiviteit. Rotterdam en Den Haag staan bovenaan de lijstjes van de Europese Steden van de Toekomst die de Britse zakenkrant Financial Times elke twee jaar maakt in haar bijlage fDi Magazine.
Rotterdam voert het lijstje grote Europese Steden van de Toekomst op het gebied van connectiviteit aan en Den Haag het lijstje middelgrote Europese Steden van de Toekomst. In het onderzoek is hierbij onder meer gekeken naar digitale connectiviteit zoals de upload- en download snelheid van internetdata. Ook fysieke connectiviteit is een belangrijke graadmeter, zoals het aantal vliegvelden en havens in de buurt van de stad. Daarnaast staat Den Haag in de Top 10 beste Europese steden als het gaat om het algemene ondernemersklimaat.
Ook Utrecht komt in meerdere lijstjes terug. De Domstad staat prominent achter Den Haag op de tweede plaats als middelgrote stad op het gebied van connectiviteit. Op het gebied van menselijk kapitaal en lifestyle staat de stad derde. Als enige Nederlandse stad in het algemene lijstje middelgrote Steden van de Toekomst op de 6e plaats. Daarnaast doet de regio Utrecht het ook goed met een tweede plek op de lijst kleine Europese regio’s van de Toekomst op het gebied van connectiviteit.
“Utrechts centrale locatie en uitmuntendheid in wetenschap en innovatie dragen sterk bij aan haar investeringsklimaat”, legt Willbrord van Beek, commissaris van de Koningin in de provincie uit in het rapport. “Hier werken het bedrijfsleven, academische instellingen en lokale overheden succesvol samen aan economische groei en de verbetering van de kwaliteit van leven.”
Een andere stad die succes heeft met connectiviteit vergeleken met Europese collega’s is Venlo. Op de lijst microsteden van de Toekomst staat de Noord-Limburgse stad op 2.
In de algemene Top 25 Steden van de Toekomst, die wordt aangevoerd door Londen, komen alleen Amsterdam (7e) en Eindhoven (16e) voor. In de algemene Top 25 Europese Regio’s van de Toekomst staat Noord-Holland op de 15e plek en Brabant op de 22e plek. Die eerste doet het overigens ook goed als middelgrote regio op het gebied van economisch potentieel en menselijk kapitaal en lifestyle.
Het hele rapport is gratis te downloaden op de website van de Financial Times.
“Steden zijn een centra van economische groei. De Europese Agenda Stad kan ons helpen om van de mogelijkheden die deze ontwikkeling biedt te profiteren”. Dit zei minister Ronald Plasterk woensdag 10 februari tijdens de plenaire vergadering van het Europees Comité van de Regio’s. Hij sprak in Brussel, omdat de voorzitter van de Raad van de EU gebruikelijk zijn prioriteiten tijdens deze bijeenkomst presenteert.
De minister sprak over een betere verankering van ‘de stad’ in het Europese beleid. “Daarbij gaat het er niet alleen om wat Europa voor de steden kan doen, maar ook om wat de steden voor ontwikkelingen in Europa kunnen betekenen”, aldus Plasterk. Bij dat ‘beter verankeren’ wordt gedacht aan antwoorden op vragen als ‘welke regels kun je wegnemen of (tijdelijk) aanpassen’, ‘hoe maak je die Europese fondsen beter toegankelijk voor de stad’ en ‘hoe kom je tot betere kennisdeling’.
Momenteel werkt Nederland met andere lidstaten, de steden, de Europese Commissie en het Comité van de Regio’s aan concrete aanbevelingen voor verbetering(en). De inspanningen zijn erop gericht om op 30 mei tijdens de Ministeriële Conferentie over de Europese Agenda Stad tot een zogeheten ‘Pact van Amsterdam’ te komen. Het pact moet het startschot vormen voor de actiefase van de Europese Agenda Stad.
Lees meer over de Europese Agenda Stad
De ochtend van 4 februari was een belangrijke voor de 10 finalisten van de Challenge Stad van de Toekomst. In het Huis Utrecht was het voor hen namelijk tijd om zich te presenteren voor de jury onder leiding van Daan Roosegaarde. Naast hem zaten Willemijn Verloop van Social Enterprise en Matthijs Bierman van de Triodos Bank. Het was het uitgelezen moment voor hen om de presentaties aan te horen, de ontwikkelingen tot nu toe te evalueren en feedback te geven op de projecten.
Mooi om te zien was hoe persoonlijk, kritisch en opbouwend de jury te werk ging deze ochtend. Elk vanuit hun eigen expertise gaven de juryleden aan wat er wat hun betreft goed gaat en beter kan.
Zo benadrukte Matthijs Bierman dat er, om te kunnen blijven bestaan, wel altijd ergens een verdienmodel in moet zitten. Hierop aansluitend was het voor Willemijn Verloop belangrijk dat ook het sociale karakter de nodige waarde kan toevoegen aan een project. Daan Roosegaarde lette vooral op de tentoongespreide visie en de kracht van het verhaal. “Schroom niet de toekomst te verbeelden, anders blijf je zo hangen in het geprut van nu”, zo stelt de juryvoorzitter.
Mobiele dijk
Presentatie-technisch kwamen er ook een aantal bruikbare tips langs, zoals: laat altijd maar één foto tegelijk zien. Zet nooit meer dan tien woorden op een sheet en vertel niet hetzelfde wat je tekstueel op beeld laat zien. Ben je in het nieuws geweest, als is het maar drie seconden, laat het zien! Neem attributen mee. “Die mobiele dijk, neem hem mee! Rol hem uit, laat zien dat hij mobiel is. Boem. Dat is lekker!”, duidelijke woorden van Daan Roosegaarde.
Bedrijf of beweging?
Een aantal overkoepelende strategische vraagstukken die op de ochtend terugkwamen zijn: Hoe kun je zachte waarden hard maken? En hoe organiseer je je als sociaal project? Zet je jezelf neer als bedrijf of als beweging? Belangrijke vragen die de komende maanden in de Challenge Stad van de Toekomst verder dienen te worden uitgewerkt.
Samen bouwen we de stad van de toekomst. Maar heeft de jury die deze ochtend voorbij zien komen? “We hebben in ieder geval hele belangrijke bouwstenen gezien voor de stad van de toekomst”, zo was de conclusie van de juryvoorzitter.
Foto’s: Kim Hagenaar.
In de Trouw van 29 februari 2016 is een 2 pagina grote spread verschenen over Challenge Stad van de Toekomst finalist gewildgroei. Het stuk, hier te lezen via Blendle, geeft een mooi beeld van de ontwikkelingen van het project van Vincent Wittenberg en Bennie Meek.
Ze vertellen over het doel van hun project:
“Voor de leefbaarheid in de stad is het nodig dat we leren samenwerken met de natuur in de stad. We moeten daarom op een andere manier naar onkruid kijken.”
Hoe ze dit precies tot stand willen brengen, via bordjes bij gewildgroei, met hun elektrische kar waarmee ze door de straten rijden om het gesprek aan te gaan met bewoners en hun zelfontwikkelde tegels voor een living pavement:
“De opening in de tegels verschilt en daardoor kun je er mee spelen. Verloren plekjes, rondom lantaarnpalen bijvoorbeeld, zijn goede plekken om ze neer te leggen. En buurtbewoners kunnen de tegels ook gebruiken om er een geveltuintje mee aan te leggen.”
Ook gaat het over de gemeentes die het gewildgroei verdelgen, de systematiek waar Vincent en Bennie zich met hun project tegen verzetten:
“Tegelijkertijd geven ze veel uit aan de aanschaf van, en het onderhoud van aangeplant groen. Terwijl gewildgroei gratis is, en altijd op de juiste plek groeit. Het doet het vaak beter dan het aangeplante groen. Bij mij in Eindhoven komen de mannen met hun bladblazers en bosmaaiers regelmatig langs, maar drie weken later staat het er weer”
Ook de nieuwste plannen om het woord gewildgroei in te burgeren in de Nederlandse taal komen aan bod, naast hun plannen voor een pop-up bloemenwinkel en hun N247-cocktail.
Daarnaast voelen ze aan dat veel Nederlandse gemeenten met hun handen in het haar zitten nu ze sinds 1 maart geen chemisch bestrijdingsmiddel mogen gebruiken tegen het ‘onkruid’.
” Veel gemeenten hebben geen idee wat ze nu met het onkruid aanmoeten. We krijgen de laatste tijd dan ook veel verzoeken om eens te komen praten.”
Bron: Challenge Stad
