Afgelopen 4 juli heeft Delft als eerste gemeente binnen de City Deal “Kennis Maken” een werkconferentie georganiseerd om de City Deal op lokaal niveau concreet uit te werken.

Na een energieke opening door burgemeester Marja van Bijsterveldt en Inholland CvB lid Marcel Nollen, voerden ambtenaren van de gemeente Delft open het gesprek met lectoren, docenten en hoogleraren van de Haagse Hogeschool, InHolland Delft en de Technische Universiteit Delft.

Burgemeester Van Bijsterveldt opent de conferentie.

Aan de hand van zes thema’s verdeelden de vier delegaties zich over meerdere ruimtes, waarbij zo concreet mogelijk onderzoeksvragen werden geformuleerd rond echte issues in de stad. Hierbij werd verder gekeken dan de voor de hand liggende vraagstukken rond duurzaamheid en relatie overheid-burger. Stedelijke planning, Next Economy en de inclusieve samenleving waren onderwerp van gesprek.

Binnenstedelijk verdichten

In Delft speelt onder andere dat het toevoegen van woningen op die plekken waar mensen echt willen wonen, betekent dat binnenstedelijk verdichten en verkleuren vanuit andere ruimtelijke functies aan de orde is. Delft en haar opgaven kunnen als casus in het onderwijs gebracht worden, als onderwerp van afstuderen en als onderzoeksobject ingezet worden.

Delft Marketing directeur Evelien van der Kruit was zeer blij dat ook Toerisme één van de zes thema’s was: “De komende jaren zal het aantal toeristen in Delft blijven stijgen. Veel gemeentebeslissingen hebben hier invloed op, en juist de kennisinstellingen kunnen ons hierin ondersteunen. Ik ben blij dat dit gesprek gevoerd gaat worden”.

Organisator Wilbert Hoondert kijkt vanuit de gemeente Delft ook terug op een productieve dag: “De werkconferentie is een mooie eerste stap gebleken om het netwerk van onderwijs, onderzoek en beleid bij elkaar aan tafel te krijgen. Na de zomer gaan we verder in gesprek over de uitwerking per thema”.

Sinds deze zomer is ook universiteitsstad Amsterdam officieel toegetreden tot de City Deal Kennis Maken.

Daarvoor heeft de gemeente instemming gekregen van de Universiteit van Amsterdam, de Vrije Universiteit, de Hogeschool van Amsterdam en Amsterdam Economic Board.

Rijke leeromgeving

Henri Lenferink, burgemeester van Leiden en voorzitter van het Netwerk Kennissteden Nederland verwacht dat de hoofdstad een geweldige bijdrage zal kunnen leveren aan het doel van de City Deal Kennis Maken: de stad als rijke leeromgeving, waar studenten, docenten en onderzoekers van universiteiten en hogescholen hun kennis inzetten voor maatschappelijke vraagstukken en innovatie.

Maatschappelijke opgaven

De inzet van de City Deal Kennis Maken is om een versnelling tot stand te brengen in het oplossen van maatschappelijke opgaven van steden door onderzoekers, docenten en studenten hierbij grootschalig te betrekken. De betrokken steden, kennisinstellingen en andere partners beschouwen dit enerzijds als een vorm van kennisbenutting en anderzijds als het aanbieden van de stad als leeromgeving voor studenten. Centraal in de City Deal staan talentontwikkeling, ondernemerschap én het stimuleren van maatschappelijke betrokkenheid.

Lees meer over de City Deal Kennis Maken.

De gemeente Enschede, Universiteit Twente, hogeschool Saxion, AKI ArtEZ en ROC van Twente intensiveren hun samenwerking met een agenda gericht op het aantrekken, boeien en binden van talent. De agenda met als titel Smart Enschede bevat activiteiten die bijdragen aan een slimmere stad die aantrekkelijk(er) is voor talentvolle ondernemers, studenten en inwoners. Op 5 december bekrachtigden de partners deze unieke samenwerking met handtekeningen onder een convenant. Daarbij was ook Sinterklaas aanwezig met een heuse City Deal rijm.

De intensieve samenwerking tussen gemeente en kennisinstellingen is nodig voor een duurzame economische ontwikkeling van de stad en regio en past mooi bij de doelstellingen van de City Deal Kennis Maken, die begin 2017 is ondertekend en waarvan Enschede een van de elf steden is.

Talent

De activiteiten zijn een concrete vertaling van de Agenda voor Twente, waarin het thema ‘talent’ een prominente rol speelt. Burgemeester Onno van Veldhuizen licht de ambities namens de samenwerkende partners toe: “Enschede staat bekend als stad van innovatie. De aanwezige ruimte, kennis en faciliteiten bieden ideale omstandigheden om tot baanbrekende innovaties te komen. Deze unieke factoren brengen we bijeen in ‘Smart Enschede’. Wij stellen onze stad beschikbaar voor nieuwe concepten, producten en oplossingen. En laten onze inwoners en bezoekers als eerste profiteren van hun innovaties.”

Elkaar vinden

Frank Kresin sprak over het Design Lab in Enschede, en hoe zij de verbindingen steeds beter zien ontstaan. Hij benoemde daarbij drie dingen die heel kenmerkend zijn voor het proces in Enschede en het echt speciaal maken: “We vinden elkaar – steeds meer dan in andere steden het geval is, de aanwezigheid van ‘test beds’ die het mogelijk maken om snel te testen, ontwikkelen en opschalen. Alles mag getest worden, en alles is aanwezig om dit te doen. Als derde noemde hij de nadruk op ethiek en mobiliteit. Het gaat niet alleen maar om een hoop technologie neer te zetten, maar hier ook echt ethisch mee aan de slag, en kijken naar de effecten.

De samenwerking vertaalt zich concreet naar de volgende onderdelen:

Meer data, betere inzichten, nieuwe oplossingen

Vitale en aantrekkelijke binnensteden zijn van groot maatschappelijk en economisch belang. Smart Enschede richt zich daarom op innovaties in de (binnen)stad om actief op nieuwe trends en ontwikkelingen in te kunnen spelen. Real-time data spelen daar een belangrijke rol bij. Dr. Mettina Veenstra (lector Smart Cities op Saxion): “Door middel van nieuwe technologie verzamelen we steeds meer data, waar ondernemers en inwoners profijt van hebben. Een praktisch voorbeeld is een project gericht op het meten van grondwaterniveaus bij woningen. Veel huishoudens in Enschede hebben grondwateroverlast. Door betere inzichten kunnen we gerichter problemen oplossen.”

Samen investeren in innovatiecluster Space53

De kennisinstellingen investeren gezamenlijk in specifieke innovatieclusters waar kansen liggen om de positie van de regio te verstevigen. Concreet voorbeeld is de samenwerking en investering in Space53. ROC, Saxion en de Universiteit Twente ontwikkelden gezamenlijk samen met Space53 een onderzoeks- en onderwijsprogramma waarmee op alle niveaus een bijdrage wordt geleverd aan nieuwe toepassingen en technische mogelijkheden met drones en onbemande systemen. De optelsom van kennis, talent en onderzoeksfaciliteiten maakt een onderscheidend systeem, waarmee een voorsprong wordt genomen op andere regio’s in Europa.

Studenten meer in verbinding met bedrijfsleven

Een van de uitdagingen is het behouden van talent dat in Twente afstudeert. In deze regio zijn genoeg interessante banen, die nog onvoldoende op het netvlies komen van deze studenten. Smart Enschede zorgt voor verbinding van student en bedrijfsleven tijdens studie. Bijvoorbeeld door in een bijbaan te voorzien die aansluit bij hun studie. Zo kunnen studenten relevante werkervaring opdoen en maakt de student tegelijkertijd kennis met het Twentse bedrijfsleven. Binnen de ICT-sector wordt hier door het bedrijfsleven al een programma op ontwikkeld. Ook de gemeente zelf creëert binnen de organisatie extra ruimte voor studenten.

Multidisciplinair samenwerken in Enschede Lab

Het Ondernemerslab (ROC van Twente), Stadslab en FabLab (Saxion), het DesignLab (Universiteit Twente) en de AKI werken met studenten, inwoners en de gemeente samen aan innovatieve, duurzame oplossingen voor de stad van morgen. Studenten vanuit alle niveaus en richtingen werken multidisciplinair samen aan maatschappelijk ingestoken vraagstukken. Met hun sterke motivatie, actuele kennis en creatieve en ondernemende vaardigheden dragen studenten bij aan het ontwerpen van vernieuwende oplossingen. De labs stellen hun infrastructuur, faciliteiten en medewerkers beschikbaar. In februari 2018 gaan de eerste projecten van start.

Enschede in Business

Ondernemers kunnen bij (Smart) Enschede in Business, onderdeel van het Ondernemersloket van de gemeente, terecht voor kennis, talent en faciliteiten voor het testen en toepassen van hun product, dienst of innovatie in de stad. Dat kan een oplossing zijn voor een maatschappelijke vraag, maar ook toepassingen in de openbare ruimte of een winkelconcept.

Goed op weg

Het toewerken naar een samenwerkingsagenda voor de komende vier jaar heeft ook dit jaar al zijn vruchten afgeworpen voor de regio Enschede. Producten zijn onder meer de komst van Dutch Game Garden, de City Deal Kennismaken, het aanstellen van een alumnimanager bij Saxion en UT en de start van een urban data platform.

Deze week was de City Deal Kennis Maken op bezoek in Parijs bij de OESO, de intergouvernementele organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling.

Projectleider Rowinda Appelman mocht bij de Working Group on Higher Education aansluiten om de aanpak van de City Deal toe lichten en te vertellen wat Nederland allemaal doet met hoger onderwijs in deze Deal. Bij de bijeenkomst waren delegaties aanwezig uit alle OESO-lidstaten.

De City Deal werd afgelopen februari ondertekend in Leiden door de gemeenten Delft, Enschede, Groningen, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg en Wageningen, samen met ketenpartijen binnen de stad en in de omliggende regio. Ook de vereniging van universiteiten (VSNU), de Vereniging Hogescholen, Kences en het Netwerk Kennissteden Nederland en de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) doen mee. Later is ook de gemeente Amsterdam aangesloten als tiende universiteitsstad.

De inzet van de City Deal Kennis Maken is om een versnelling tot stand te brengen in het oplossen van maatschappelijke opgaven van steden door onderzoekers, docenten en studenten hierbij grootschalig te betrekken.