Themacluster Regionale voedselsystemen en Versterken eerlijke voedselketens rond de stad

Trekkers van dit themaclusters: Almere en Groningen
Deelnemende partijen: Amsterdam, Den Bosch, Den Haag, Ede, Helmond, Oss, Rotterdam, Utrecht, Venlo, Ministerie van Landbouw, Natuur & Voedselkwaliteit, Provincie Gelderland

Er is een groeiende maatschappelijke behoefte om lokaal en regionaal voedsel beter beschikbaar te maken in de stad. Lokaal en regionaal voedsel komen tegemoet aan de vraag naar gezond en vers voedsel en transparante voedselketens, en bieden tegelijkertijd kansen om boereninkomens te versterken.

Toch komt de ontwikkeling van markten voor lokaal en regionaal voedsel nog onvoldoende van de grond. Lokale en regionale producten zijn nog slechts mondjesmaat in supermarkten verkrijgbaar. Wel is er veel dynamiek en innovatie bij kleinschalige initiatieven die boer en consument direct via korte ketens verbinden, maar deze missen nog schaal en slagkracht om bredere consumentengroepen te bereiken.

Lokaal beleid biedt kansen om een kwaliteitsslag te maken en de beschikbaarheid van lokale en regionale producten in de stad te vergroten. Hiertoe is het zaak om plattelandsontwikkelingsbeleid en stedelijke beleidsinstrumenten (bijv. publieke inkoop) integraal in te zetten. Ook ontwikkeling van innovatieve winkelconcepten (internet, coöperatief, etc.) en bundeling van aanbod in regionale voedselhubs zijn van belang.

Voedseleducatie kan eveneens bijdragen aan het versterken van eerlijke, regionale voedselsystemen. In de afgelopen decennia zijn burgers, en vooral jongere generaties, steeds meer vervreemd van de herkomst en productwijze van hun voedsel. Voedseleducatie en bewustwordingsactiviteiten (bijv. schoolbezoeken en uitwisselingen met boerenbedrijven in de omgeving; bewustwording en educatie over voedsel voor specifieke doelgroepen) kunnen bijdragen aan een groter besef over de herkomst van voedsel en het belang van sterke relaties tussen stad en platteland.

Rechtvaardigheid en een eerlijke prijs voor voedselproducten zijn belangrijke drijfveren voor het versterken van regionale voedselsystemen. Deze vinden onder andere ook hun weerslag in stedelijke Global Goals-campagnes voor het realiseren van de Sustainable Development Goals van de VN op lokaal niveau.

Vraagstukken die het themacluster inhoudelijk richting geven

 Sterke stad-landrelaties

• Meer lokaal voedsel op het bord van de stedelijke consument
• Wat is er voor nodig om voedselproducenten meer lokaal te laten afzetten, zo mogelijk op duurzame manier, inclusief logistiek?
• Bewustwording over de herkomst van voedsel en over stad-land relaties
• Wat is er voor nodig om het besef te vergroten van de herkomst van voedsel en daarmee herwaardering van voedselproductie?

Rechtvaardige en eerlijke voedselsystemen

• • Rechtvaardige voedselsystemen: een eerlijke inkomstenverdeling in de voedselketen
  • Wat zijn de knelpunten om een eerlijkere inkomstenverdeling te realiseren in de voedselketen en hoe kunnen deze opgelost worden (mededinging, eerlijke prijs, markttoegang, ontsluiten andere marktconcepten)?
  • Realiseren van robuuste voedselsystemen en stedelijke Global Goals campagnes. Hoe kunnen Sustainable Development Goals lokaal worden ingezet om robuuste voedselsystemen in en rond de stad te versterken? (met name SDGs 11: Duurzame steden en gemeenschappen, 2: Geen honger, 3: Goede gezondheid en welzijn, 12: Verantwoorde consumptie en productie en 13: Klimaatactie)

Acties die het themacluster heeft opgepakt

Binnenkort meer informatie