Zwolle wil City Deal over klimaatadaptatie

“Zwolle moet rekening houden met wateroverlast omdat het in een delta ligt waar water van twee kanten komt. Tegelijkertijd willen we de recreatieve mogelijkheden optimaal benutten. De gemeente Zwolle wil een City Deal sluiten over klimaatadaptatie. Omdat klimaatverandering niet alleen een bedreiging is, maar ook juist een kans”, zegt Geert Janssen, bestuursadviseur bij de gemeente Zwolle, en nauw betrokken bij Agenda Stad.

“Zwolle doet het goed. We groeien de komende decennia qua inwonersaantal en we behoren tot de economische topregio’s van Nederland. In 2006 zijn we verkozen tot groenste stad van Europa en in 2014 tot beste Fietsstad van Nederland.

Klimaatadaptatie past bij de economische ontwikkeling en de leefkwaliteit van de stad. De binnenstad van Zwolle heeft een directe verbinding met het IJsselmeer. Als het water in het IJsselmeer stijgt, dan stijgt het in de stadsgrachten ook. Tegelijkertijd ontvangen we vanuit het oosten aanvoer van water door allerlei rivieren zoals de IJssel, de Vecht en alle weteringen die uitkomen in de stad.

Er stroomt dus van allerlei kanten water de stad in, waarbij er soms ook sprake is van tegengestelde belangen. De balgstuw bij Kampen kan bij hoog water het water uit het IJsselmeer tegenhouden, maar dan hoopt het water van de Sallandse heuvels zich op in Zwolle.”

Wat verwacht je van een City Deal klimaatadaptatie?

“Het overheidsgeld voor waterveiligheid gaat nu volledig naar de waterschappen voor een waterbeschermingsprogramma. Het enige wat ze daarmee mogen doen is een dijk aanleggen. Maar je kunt je voorstellen dat het aanleggen van een dijk te integreren is met andere projecten. En er zijn ook andere manieren om de risico’s van stijgend water of heftige regenval te beperken. We experimenteren daarmee.

Zo hebben we kort geleden de Pannenkoekendijk aangepakt. Dit is een dijk die tegelijkertijd dient als doorgaande weg en busbaan. Normaal gesproken mag je op een dijk geen bomen planten maar die staan hier wel. Het groen gaat hittestress tegen. Zo stoppen we allerlei doelen samen in één project en komen we tot betere, creatieve oplossingen. Een ander voorbeeld is de geluidswal in de wijk Stadshagen, die tegelijkertijd dient als dijk. Zulke dingen willen we in de toekomst vaker doen.

We zitten in de IJssel-Vechtdelta en kunnen dit als stad niet alleen. We zijn in gesprek met de waterschappen en omliggende gemeenten, maar we hebben ook de ministeries nodig. Zo praten we bij het ministerie van Infrastructuur & Milieu over mogelijke aanpassingen in de regels en de financieringsconstructie, en komen we met de juiste mensen in contact waardoor we kennis kunnen delen en uiteindelijk samen tot innovatie komen.”

Had dit niet al eerder gekund, zonder City Deal?

“De mensen die met klimaatadaptatie bezig zijn, kennen elkaar vaak wel. Maar in de dagelijkse praktijk is iedereen toch vooral met zijn eigen zaakje bezig. We hebben nu beter overleg doordat we elkaar opzoeken, en omdat we met iets specifieks bezig te zijn. Daar helpt Agenda Stad enorm bij. Je merkt wel dat elke partij zo zijn eigen belang heeft. Maar ik merk ook dat de ministeries graag naar steden luisteren over wat de steden nodig hebben. We zitten nu netjes met verschillende overheden bij elkaar maar dat is nog niet voldoende. De grote opgave is hoe we zorgen dat ook andere partijen aansluiten zoals vastgoedeigenaren, verzekeringsmaatschappijen, investeringspartijen en inwoners.

Het zou goed zijn als investeerders de keuze te maken voor klimaatadaptief vastgoed, dit kost meer maar heeft uiteindelijk ook meer waarde doordat het risico van overstromingen minder is. Dat geldt ook voor verzekeringsmaatschappijen die op deze manier met minder schade te maken hebben. Het mooiste zou zijn als we met een concept City Deal de commerciële partijen kunnen uitnodigen om het mede te tekenen.”

Lees ook het interview met Anne Vrouwe over de ruimtelijke aanpassingen die in Zwolle nodig zijn voor een waterbestendige stad