City Deal Elektrische Deelmobiliteit ‘proeft’ bewust anders wonen

Op donderdag 18 oktober kwamen deelnemers aan de City Deal Elektrische deelmobiliteit op de bijzondere Haagse locatie Proeftuin Erasmusveld bijeen in een plenaire werkgroepvergadering. Gastheer van de bijeenkomst is gebiedsontwikkelaar BPD (Bouwfonds Property Development), die in de Proeftuin Erasmusveld de komende jaren ruim 350 nieuwe woningen ontwikkelt. Elektrische deelmobiliteit wordt hier straks als dienst bij de woning aangeboden.

Doel van de City Deal is het versnellen van een doorbraak naar het gebruik van elektrische deelmobiliteit in stedelijke gebiedsontwikkeling. Proeftuin Erasmusveld is een van de pilotprojecten waar het toepassen van elektrische deelmobiliteit kan leiden tot CO2-reductie, een lagere parkeerdruk, hogere leefbaarheid, mobiliteitsreductie en verduurzaming van de gebouwde omgeving. Energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie en gezond wonen en leven staan hier centraal.

Sladjana Mijatovic, manager duurzaamheid bij BPD, belicht de vier duurzaamheidspijlers van BPD en laat zien hoe elektrische deelmobiliteit door BPD in diverse projecten wordt uitgewerkt. Bijvoorbeeld op het Cobercoterrein in Zwolle, HSK20 in Zwolle, Park070 in Voorburg, WOON& in Amsterdam en Stadskade Piushaven in Tilburg.

Sladjana Mijatovic aan het woord

Duurzaam wonen en leven in alle facetten

Op verschillende manieren komen de duurzaamheidspijlers van BPD aan bod in Proeftuin Erasmusveld, tijdens de experimenteerfase nu en straks in de nieuwe woonwijk. Zowel op woning-, wijk- als gemeentelijk/regionaal niveau. Bas Kalter, ontwikkelingsmanager bij BPD en verantwoordelijk voor de ontwikkeling van Proeftuin Erasmusveld, licht toe dat het concept van elektrische deelmobiliteit aansluit bij de visie van BPD op ‘Bewust anders wonen’

Kalter legt uit: “Het milieuvriendelijke mobiliteitspakket wordt als dienst aangeboden bij de aankoop van de woning. Het pakket bestaat uit een aantal vrije ritten met auto, fiets of openbaar vervoer per maand. Zijn er meer ritten gewenst? Dan is het mogelijk om voor een vast bedrag per maand een abonnement af te sluiten, of te kiezen voor betalen naar gebruik. Eenmalige registratie via de smartphone is voldoende. Via de app reserveer je gemakkelijk een auto of fiets. Na het invoeren van de datum, tijd en bestemming geeft de app de beschikbaarheid aan. Het basispakket wordt de eerste drie jaar aangeboden en omvat per woonblok twee elektrische deelauto’s, vijf deelfietsen en laagdrempelig openbaar vervoer.”

Het aanbieden van deelmobiliteit stimuleert minder eigen autobezit, waardoor er minder vaste parkeerplekken nodig zijn. Kalter: “Hierdoor is het mogelijk om het parkeren uit het zicht onder een daktuin in de woonblokken op te lossen. Zo ontstaat er rondom de woningen veel groene ruimte, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten of een rondje kunnen wandelen met de hond. Duurzame vormen van mobiliteit passen bij een bewuste levensstijl. Daar horen ook andere manieren van spullen delen en een zo klein mogelijke ecologische footprint bij.”

Hoe de doelen van de City Deal bereikt kunnen worden, konden de deelnemers met eigen ogen zien. Bewust anders wonen staat ook tijdens het placemakingtraject in de Proeftuin Erasmusveld voorop. Totdat er ontwikkeld kan worden, is er ruimte voor experimenten op het braakliggende terrein waar vroeger volkstuinen waren. Zo is er nu een stadsakker en staan er tijdelijk vijf tiny houses.

Gezond en samen leven

Stadsboerin Suzanne Monnier geeft een rondleiding door de stadsakker en legt uit dat de akker is ontwikkeld volgens de principes van de permacultuur. “Dat is een wetenschap voor het ontwerpen van de menselijke leefomgeving op een manier die ecologisch duurzaam en economisch stabiel is. Drie ethische principes staan hierbij centraal: zorg voor de aarde, zorg voor de mens, en eerlijk delen.”

Suzanne (met hoed) leidt de deelnemers rond door de stadsakker. Foto: Denise Vrolijk (BPD)

Monnier vertelt hoe de tuin die zij met vrijwilligers onderhoudt, is opgebouwd: “Naast éénjarige groenten als tuinbonen, sla en tomaten, heb ik veel, vaak eetbare, vaste planten en struiken geplant. De meerjarige planten zijn beter voor de bodem, omdat er economischer gebruikgemaakt wordt van voedingsstoffen, zodat de bodem niet ‘uitgeput’ raakt.” Over voedingsstoffen gesproken, Monnier vertelt dat tuinafval gecomposteerd wordt, waarmee het leven in de tuin weer gevoed kan worden. “En dat wordt ook een belangrijke voedingsbron”, wijst ze naar ‘De Mestkever’. De Mestkever is een houten gebouwtje waarin de ontlasting van de bewoners van de tiny houses verzameld wordt. Na een composteerproces van twee a drie jaar ontstaat vruchtbare ‘mest’ voor de stadstuin.

Inspiratie opdoen bij de tiny houses. Foto: Denise Vrolijk (BPD).

Vervolgens vertelt bewoner Bernhard Hoerl ons over de tiny houses die tijdelijk op het grondgebied van Proeftuin Erasmusveld staan. Hoerl bewoont niet alleen één van de tiny houses met zijn vriendin, met zijn bedrijf Mindful Homes bouwt hij bovendien tiny houses voor anderen, vanuit drie ideologische pilaren: zelfvoorziening, circulaire economie en mindfulness. “De vijf tiny houses hier zijn volledig ‘off the grid’, dus niet aangesloten op gas, elektra en waterleiding. De stroomvoorziening komt van zonnepanelen, het water is gezuiverd regenwater. Urine wordt gefilterd in een helofytenfilter en kan gebruikt worden om de planten te besproeien. En de ontlasting wordt zoals jullie zagen hergebruikt als compost.”

Hoerl vertelt dat de tijdelijke locatie juist een belangrijk onderdeel is van zijn tiny house filosofie: “Met een infrastructuur die gebaseerd is op tijdelijkheid, kun je in de stad altijd terecht op leegstaand terrein dat nog ontwikkeld moet worden. Ik begrijp ook dat een permanente plek in een stad waar met name op hoogbouw ingezet wordt, niet mogelijk is. Dit terrein waar nu onze huizen staan is door BPD tijdelijk in bruikleen gegeven, voordat er straks gestart gaat worden met de woningbouwontwikkeling. Met onze infrastructuur geef je dit soort terreinen een tijdelijke positieve invulling.”

Bewust anders leefomgevingen creëren

Hoerl maakte bewust de keuze voor deze ongebruikelijke woonvorm. “Ik wilde geen duur huurhuis of een hypotheek die ik pas op mijn zestigste heb afbetaald. Mijn doel was om mijn hypotheek vóór mijn dertigste af te betalen. En met dit tiny house van 7,5 bij 2,5 meter dat ongeveer 35.000 euro gekost heeft, is dat gelukt. Over drie weken word ik 30.” Tegelijkertijd realiseert hij zich dat deze levensstijl niet voor iedereen is weggelegd. “Wij proberen een brug te slaan waarbij het niet de keuze is om óf ‘mainstream’ te wonen óf in een tiny house, maar waarbij mensen die ons opzoeken tijdens onze open dagen of festivals zien hoe ze zelf ook kleine stapjes kunnen zetten die een goede toekomst voor onze kleinkinderen mogelijk maakt. Door circulair en duurzaam te leven en gebruik te maken van een deeleconomie, waarbij niet iedere bewoner bij wijze van spreken dezelfde boormachine bij de Praxis hoeft te kopen.”

Bas Kalter: “In de tiny houses wonen mensen die zich bewust zijn van hun ecologische ‘footprint’. Ze leven duurzaam en hergebruiken zoveel mogelijk materialen. De woningen die we hier op het Erasmusveld gaan ontwikkelen, zijn weliswaar geen tiny houses, maar we richten ons wel op mensen die ook op deze manier leven, zich bewust zijn van hun omgeving. Mensen die gezamenlijk hun leefgebied willen vormgeven en onderhouden. Met veel ruimte voor ontmoeting. Daarnaast stimuleren we duurzaamheid en ruimte voor groen door het deelgebruik van elektrische mobiliteit. Oftewel, we stimuleren Bewust Anders Wonen.”

Rondleiding in het huis van Hoerl