Mensen verbinden via ‘iepen mienskip’

“Nu Leeuwarden is verkozen tot Europese Culturele Hoofdstad van 2018 kunnen we ons tonen aan Europa”, zegt Alice Muller, directeur Sociaal Domein van de gemeente Leeuwarden en lid van de regiegroep Agenda Stad. “Dit geeft een creatieve impuls aan zowel de stad Leeuwarden als de provincie Friesland.”

“In nieuwe samenwerkingsverbanden ontdekken we hoe cultuur kan bijdragen aan de sociale en economisch duurzame ontwikkeling in stad en platteland. Leeuwarden wil gemeenschappen verbinden in allerlei vormen, zowel lokaal als internationaal. We gebruiken hiervoor het Friese begrip ‘iepen mienskip’, wat ‘open gemeenschap’ betekent.”

Het gebied rond Leeuwarden is een van de armste gebieden van Nederland, waar veel jonge mensen wegtrekken. “De energie die het culturele evenement met zich meebrengt en de creativiteit, biedt nieuwe kansen om tot sociaaleconomische innovaties te komen”, zegt Alice Muller. “We kunnen als voorbeeld dienen voor andere plekken in Europa die met dezelfde uitdaging geconfronteerd worden.”

Wat gaat Leeuwarden aan cultuur doen?

“Leeuwarden is al jaren bezig met het doorvoeren van innovaties op zowel het sociale als fysieke domein. Cultuur kan daarbij nu een katalysator zijn. De culturele evenementen in Leeuwarden zullen te maken hebben met de mondiale uitdagingen zoals schone energie, duurzaam geproduceerd voedsel, betaalbare zorg en veilig drinkwater. Daarbij staat sociale inclusie en het versterken van  samenwerkingsverbanden voorop. We brengen mensen samen, zowel boeren als ontwerpers, artiesten en directeuren. Mensen met verschillende achtergronden uit verschillende regio’s in Europa.

Het wordt een laboratorium voor het uitproberen van onverwachte combinaties, met het verbinden van schijnbaar niet verbonden werelden. We verbinden de mensen via de idealen die ze delen en we stimuleren samenwerken aan een betere toekomst. Een voorbeeld is Poetic Potatoes waarin de wereld van landbouw en poëzie samen gaan. Of Embassy for Water waarin kunstenaars met wetenschappers samenwerken aan evenementen met watertechnologie.”

Hoe wordt er samengewerkt?

“We hebben een krachtige combinatie van de provincie, die met name een kennisintensieve netwerkorganisatie is, en de gemeente het eerste overheidspunt is voor de burger. Door samen te werken in projecten krijgen we meer synergie.

We kijken ook actief hoe we belemmerend beleid of regelgeving weg kunnen nemen. Leeuwarden organiseert debatten om hier meer helderheid in te krijgen. Een concreet voorbeeld is het debat dat onlangs is gehouden over de arbeidsmarkt van de toekomst. Dit debat heeft aanleiding gegeven om enkele aanpassingen te maken in het gemeentelijke beleid, rondom zelfstandig ondernemerschap.”

Wat kunnen we verwachten van de evenementen?

“Er komen verschillende evenementen op thema’s. We willen het samenwerken in gemeenschappen stimuleren en zorgen dat iedereen mee doet. Verder willen we de evenementen en festivals benutten om het ondernemerschap te stimuleren. Bij alle evenementen is duurzaamheid van belang, en ze zullen gericht zijn op bewustwording en gedragsverandering. We gaan excellent gastheerschap laten zien, zodat bezoekers graag terugkeren naar Leeuwarden en Friesland. En als laatste willen we de opgedane ervaringen delen in Europa en gebruiken voor nieuwe mienskippen ofwel communities.”

Wat willen jullie realiseren?

“We willen dat de Culturele Hoofdstad 2018 één groot feest gaat zijn, maar we willen ook structureel iets nalaten dat gekoppeld is aan de sociaaleconomische urgenties. Het moet de hele regio een impuls geven. De provincie en de gemeente hebben een samenwerkingsagenda 2013-2025 opgesteld met doelen op het gebied van participatie, onderwijs en werkgelegenheid. Deze doelen zijn gebaseerd op de urgenties achter de kandidatuur voor Culturele Hoofdstad 2018.

We koppelen bijvoorbeeld het energieneutraal maken van woningen aan wijken en bewoners die het financiële zetje in de rug van een lagere energierekening goed kunnen gebruiken. Ook zetten we in op kansen voor kinderen via onder meer kindpakket.nl en cultuureducatie. Verder faciliteren wij hun deelname aan een sportvereniging, culturele evenementen (van de Culturele Hoofdstad) en bijvoorbeeld schoolspullen.

Iedereen in Friesland moet zijn of haar talenten optimaal kunnen ontplooien. Als overheden sturen wij aan op een nauwe samenwerking tussen onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven, zodat ieders talent een plek vindt binnen de arbeidsmarkt. Op alle niveaus. Daarnaast zetten we in op burgerparticipatie en willen we weten wat er bij mensen speelt: ‘behind the frontdoor’. Door de inzet van sociale wijkteams verbinden wij mensen in de wijken met elkaar om zo te komen tot meer ‘samenredzaamheid’.”