Samen de Stad maken in Ede en Wageningen

Voor de komende twee jaar gaan de steden in de City Deal Kennis Maken werken met trekkers per stad. In Wageningen en Ede zijn sinds kort Saskia Leenders en Joanne Bos aan de slag gegaan als aanjager en verbinder vanuit hun stad. Samen maar toch apart. Tijd om kennis te maken met deze nieuwe gezichten binnen de City Deal.

Dit artikel hoort binnen het overkoepelende model voor verbinding met de samenleving bij het radar Interne Verbinding en Externe Verbinding.

Saskia Leenders.

Wie zijn Saskia en Joanne?
Saskia: “Ik ben zelf al wat langer betrokken bij de City Deal, vanuit mijn rol als verbinder bij het Onderwijsloket van de Wageningen University (WUR). Hier werken we met een team van zeven aan het verbinden en matchen van opdrachten uit de samenleving met onderwijs. Ook ondersteunen we docenten om Real life learning vorm te geven en hierin te innoveren. Het is ontzettend waardevol en motiverend de kennis en talenten van studenten in te zetten voor lokale uitdagingen. En onderwijs verder vorm te geven zodat het voor alle partijen zinvol is. Ik heb nu anderhalve dag per week om mij in te zetten voor de City Deal. Ik woon zelf in Wageningen en heb de master Toerisme, vrijetijd en omgeving gedaan aan de WUR.”

Joanne Bos.

Joanne: “Ik ben echt net, per 1 maart, begonnen als verbinder vanuit de Christelijke Hogeschool Ede (CHE). Ook ik woon in Wageningen, en ben afgestuurd als Neerlandica. Op de CHE ben ik voor verschillende projecten ondersteuner, onder andere voor de mbo-hbo doorstroom waarin mbo-studenten kennismaken met het hbo en onderzoeken of dit iets voor hen is. Via een relatiemakelaar van de CHE ben ik op het pad van de City Deal terecht gekomen.”

Waarom wilden jullie je inzetten voor de City Deal in jullie steden?
Saskia: “Wat ik mooi vind van de City Deal Kennis Maken, is dat niet het onderwijs op zich de focus is, maar de lokale opgaven, en hoe deze samen op te lossen, overstijgend aan de onderwijsperioden en vakken. Waar het Onderwijsloket de focus had op een rijke leeromgeving, kijkt de City Deal ook naar de lokale impact. Wat gebeurt er met de kennis? Komen we daadwerkelijk tot een oplossing?”
Joanne: “Ik houd ervan om mensen met elkaar in contact te brengen en buiten bubbels elkaar te ontmoeten. Dat is wat de City Deal volgens mij ook doet voor alle betrokken partijen. Dat sprak mij enorm aan.”

Wat gaan jullie precies doen als trekkers in beide steden?
Saskia: “We zitten in een unieke positie, want we zijn het enige City Deal netwerk in Nederland waar twee steden en dus twee stadsagenda’s aan meedoen. Onze ambitie is een living knowledge netwerk te ontwikkelen, onder het motto Samen Stad Maken. In dit netwerk willen we lokale maatschappelijke opgaven en projecten met hulp van de inzet van de kennisinstellingen verrijken we met kennis. Tegelijk moet het voor de studenten een rijke leeromgeving vormen. We hopen we dat dit onder meer leidt tot experimenteerruimte voor innovatie in onderwijs en bedrijfsleven, een constructief dialoog tussen alle actoren in de stad om tot creatieve oplossingen te komen voor de maatschappelijke uitdagingen en dat studenten zichzelf meer als inwoners van de stad zien.”

Wat voor thema’s hebben jullie daarbij voor ogen? Wat staat er de komende tijd gepland?
Joanne: “Momenteel hebben Ede en Wageningen de thema’s Klimaatneutraal 2030, Voedsel en gezondheid, Klimaatbestendige voeding, Natuur en landschap, Sociaal domein, Digitale transformatie en De nieuwe professional vastgesteld. We brengen nu in kaart welke projecten en initiatieven we vanuit kennisinstellingen daarbij kunnen gebruiken. Wat gaat er al goed? Welke resultaten worden er geboekt, en waar zijn er nog hiaten? Vanuit dit overzicht gaan we een selectie van maken van projecten, die we de komende periode actief gaan aanjagen, verbinden, monitoren, evalueren, zichtbaar maken op een structurele manier.”

Saskia: “Als City Deal netwerk willen we deze projecten gericht aandacht geven. Van actief betrokken zijn bij het proces tot helpen met evaluatie. Daarnaast willen we het zichtbaar maken voor actoren en inwoners, bijvoorbeeld via media, bijeenkomsten, krantjes, nieuwsbrief en evenementen. Hoofdvragen daarbij: hoe heeft het project bijgedragen aan een rijke leeromgeving? Hoe heeft het bijgedragen aan een oplossing voor de lokale uitdaging?”

Joanne: “Op deze manier hopen we de verschillende doelstellingen vanuit de City Deal meer verdieping te kunnen geven. Uiteindelijk willen we een methode ontwikkelen om op een structurele manier de effecten op de rijke leeromgeving en de impact te monitoren en evalueren.”

Wat moet er met die opbrengsten gebeuren?
Saskia: Uiteindelijk willen we in kaart brengen wat er sinds 2018, het begin van de City Deal, aan inzet van studenten, onderzoekers, docenten is geweest op City Deal-thema’s in Ede en  Wageningen. Dit willen we delen op een platform. Wellicht een pagina op website Agenda Stad? We willen dat zowel inwoners, studenten als onderzoekers kunnen inzien wat er al is gebeurd, en in het kort inzien hoe project heeft bijgedragen, en wat er geleerd is. Uit onze eerste inventarisatie gedaan van het afgelopen half jaar komen alleen al 26 projecten naar voren met echte opdrachtgevers. Daarin hebben 40 studententeams met ongeveer 190 studenten, 30 docenten of coaches, en 15 onderzoekers bij betrokken zijn geweest, in 6 verschillende vakken. En daarnaast zijn er ook allerlei initiatieven waar onderzoekers bij betrokken zijn, of individuele studenten die we nog niet in beeld hebben. Dit laat wel zien dat er al heel veel gaande is, wat op de en of andere manier van waarde is voor de stad.”

Waar zijn jullie erg trots op als jullie terugkijken op de afgelopen 2 jaar City Deal?
Saskia: “We zijn er trots op dat we een hele goede samenwerking hebben opgezet tussen de gemeenten en kennisinstellingen. We kunnen elkaar veel makkelijker vinden, weten vanuit de WUR en CHE beter wat er speelt in de gemeenten, en ook tussen de gemeenten en de kennisinstellingen is er een sterke verbinding gekomen. Waar ik ook trots op ben is dat de studenten zich veel meer betrokken voelen bij de stad door het meewerken aan projecten. In het vak landscape economics and politics hebben tachtig studenten achthonderd interviews gedaan over de waarde van erfgoed. Bij de eindpresentaties zei één van de studenten hoe het erfgoed meer voor hem is gaan leven. ‘Normaal fiets je er voorbij en nu doet het wat met je in plaats van dat je met de bus van Ede naar Wageningen gaat’.”

Joanne: “Ook zijn we blij dat de thema’s uit de stadsagenda Wageningen en uit de samenwerking agenda Ede goed op elkaar aansluiten zodat we dus ook echt gezamenlijke projecten kunnen uitzetten.”

Wat zijn voorbeelden van geslaagde projecten tot nu toe?
Saskia: “Het pilotproject Spelenderwijs Gezond hebben we net afgerond. Dit is een lesprogramma voor twee basisscholen, waarin kinderen in twintig weken tijd les hebben gekregen over gezonde en duurzame voeding en bewegen. Hier hebben studenten en onderzoekers en vooral docenten van het mbo en hbo zich enorm voor ingezet. We hebben hier heel veel van geleerd. Ik was zelf als coach betrokken bij het eerste studententeam wat werd ingezet. Ze wilden heel graag precies leveren wat er werd gevraagd, maar hun expertises zat met name op voeding en gezondheid, en niet op duurzame voeding en bewegen. En dat proces om toch heel dicht bij hun eigen expertise te blijven is heel uitdagend geweest. Een echte onderhandeling, met uiteindelijk een heel bruikbaar product, waardoor het lesprogramma verder is geoptimaliseerd, en er een basis is gelegd voor een impact meting.”

Joanne: “Een ander succesvol pilotproject is het Living Lab Droevendaal over duurzame studentenhuisvesting. Hierin leren we heel veel over hoe je zo’n project op een participatieve manier kunt vormgeven. En hoe moeilijk het is om studenten in te zetten als onderzoekers, die tegelijkertijd ook bewoners zijn. Verder ontwikkelen we momenteel bij de CHE een innovatieve werkplaats om projecten uit de lokale samenleving in te zetten binnen het onderwijs van de hogeschool.”

Wat is een geleerde les die jullie aan het landelijke netwerk willen meegegeven?
Saskia: “Dat je geen label van de City Deal op een project hoeft te plakken. Het is veel belangrijker dat je op de achtergrond de verbindingen maakt, het proces helpt faciliteren, en het project op een structurele manier probeert te verbinden op de langere termijn. Daar gaat immers toch om? En uiteindelijk om de uitkomsten door te geven aan de bewoners, en betrokken actoren. Daarnaast hebben we ook gezien hoe belangrijk de bevlogenheid van iedereen is die meewerkt aan de City Deal. Dit helpt ontzettend, voor een project dat ook om een lange adem vraagt. Blijf daarom samen leren en wees niet bang om een andere aanpak, strategie en organisatievorm te kiezen, als dit toch nodig is. Timmer het proces niet dicht. Wees flexibel en adaptief. Uiteindelijk is dat wel nodig als er gezocht wordt naar waardevolle verbindingen tussen kennisinstituten en de maatschappij.”