‘Studenten, bedrijven en overheden ontwikkelen samen de openbare ruimte’

Kenniscentrum Shared Space is al jaren onderdeel van de NHL Stenden Hogeschool in Leeuwarden. Het kenniscentrum richt zich op de ontwikkeling van openbare ruimtes. In een zogenaamde shared space staat de eigen verantwoordelijkheid van de mens voorop en zijn verkeersregels overbodig. Om deze plekken te creëren werkt kenniscentrum Shared Space vanuit de NHL Stenden Hogeschool samen studenten, bedrijven en overheden. Sjoerd Nota vertelt hier met enthousiasme meer over.

Sjoerd Nota, wie ben jij en wat doe jij bij Kenniscentrum Shared Space?

“Ik ben verkeerskundige en heb door de jaren heen ook wat stedenbouwkundige bagage opgedaan. Ik ben onder andere verbonden aan de NHL Stenden Hogeschool. Het Kenniscentrum is verbonden aan de afdeling Built Environment. Daartoe behoren de opleidingen: Bouwkunde, Civiele Techniek en Ruimtelijke Ontwikkeling. Binnen het Kenniscentrum Shared Space werk ik aan vraagstukken van gemeenten, provincies, adviesbureaus en soms van bewonersorganisaties. Deze vraagstukken pakken wij zoveel mogelijk op met de studenten van de verschillende opleidingen. Verder heb ik naast mijn begeleidende rol voor de studenten ook een docentrol binnen de opleidingen en een adviserende en organiserende rol. Zo ben ik onder andere betrokken ook bij het binnenhalen van de opdrachten voor het kenniscentrum.”

Wat is Shared Space?

“Het Kenniscentrum Shared Space houdt zich bezig met onderzoek en de vormgeving van openbare ruimtes. Binnen deze vormgeving is het belangrijk dat de ruimte stimuleert om verkeerssituaties te reguleren op basis van eigen verantwoordelijkheid. Regels en verkeersborden zijn hierbij idealiter overbodig. Wij ontwerpen ruimtes waar elke vorm van verkeer zoveel mogelijk rekening houdt met de ander en het verkeer zichzelf organiseert. De Oosterpoortsbrug in Sneek is een mooi voorbeeld. Die is denk ik een jaar of drie geleden opnieuw ingericht. Daar hebben we met studenten een werksessie voor gedaan samen met de gemeente. Op deze manier konden studenten meedenken tijdens het ontwerpproces van de brug. Dat vind ik een heel erg leuk voorbeeld. Voor de gemeente Groningen hebben we een schetsvoorstel gemaakt voor de aanpak van de binnenring. Bij het eindresultaat van de binnenring in Groningen zien wij elementen terug uit het schetsvoorstel van de studenten.”

Het centrum is verbonden met de hogeschool en is dus geen losstaande organisatie. Maakt dat een verschil?

“Je hebt een facilitair voordeel als je onderdeel bent van een hogeschool. Je hebt een dak boven het hoofd, je hebt werkplekken en meer andere facilitaire zaken die daarbij komen kijken. Belangrijker is dat we een meer logische verbinding met het onderwijs en de studenten hebben. Het kenniscentrum heeft een intensieve samenwerking met de gemeente Leeuwarden. Dit is niet expliciet doordat wij onderdeel zijn van de hogeschool. Wat wel een grote meerwaarde is van onze positie binnen de hogeschool, is dat de projecten die wij via de gemeente uitvoeren snel kunnen inbedden in het onderwijs. De lessen die wij leren uit verschillende onderzoeksprojecten en ervaringen die wij opdoen bij praktijkopdrachten verbinden we weer met ons onderwijs.”

Zou je nog een voorbeeld kunnen geven van een recent project dat is gedaan in samenwerking met studenten en overheden?

“We zijn aan de slag met de afronding van een eindrapportage van een project. Dit betreft de evaluatie van een nieuwe belangrijke autoweg in het zuidoosten van Friesland, de nieuwe N381. Naast dat daar een nieuwe autoweg is aangelegd, heeft er ook een grootschalige gebiedsontwikkeling rondom de nieuwe weg plaatsgevonden. Heel veel herinrichtingen die in dat kader hebben plaatsgevonden, zijn uitgevoerd volgens de uitgangspunten van Shared Space. In de afgelopen maanden hebben we met studenten onderzoek gedaan naar de effecten van deze maatregelen op het verkeer. We hebben gekeken naar snelheden en verkeersintensiteiten en op een regionaal schaalniveau een evaluatierapport geschreven. Dit is een samenwerking tussen drie overheden en wij als hogeschool, die daarbij met studenten flink aan de slag zijn gegaan.”

Vooruitkijkend naar de toekomst, wat is jouw droom voor de kenniscirculatie tussen het onderwijs en het bedrijfsleven?

“Onze droom is om structureel te werken aan praktijkvraagstukken van overheden en bedrijven. Dat we een studio hebben, waar studenten stage kunnen lopen en kunnen afstuderen. Hierdoor ontstaat meer continuïteit, waardoor wij ook meer vaste begeleiding kunnen bieden. De begeleiders vormen dan de vaste kern.Dit omdat studenten steeds weer afstuderen en er elk jaar weer nieuwe lichtingen zijn.”

Welk project start in de nabije toekomst en kijk je naar uit om aan te werken?

“We starten begin 2019 weer met de minor Verkeerspsychologie en de minor Stedenbouw. Dat zijn hele geschikte minoren om allerlei vraagstukken op het gebied van openbare ruimte en Shared Space in te gebruiken. Afgelopen twee jaar hebben we, zoals gezegd, vrij intensief met de gemeente Leeuwarden samengewerkt aan een aantal projecten. Die zijn nu afgerond en een deel daarvan is zelfs al in uitvoering. We gaan weer het gesprek aan met de gemeente en de provincie om te kijken hoe we blijvend programmatisch kunnen samenwerken. Dat is ook wat wij beogen, dat we naast losse praktijkvragen ook programmatisch samenwerken en daarvoor zijn de gemeente en de provincie voor onze hele belangrijke partners.”

Foto: Studenten werken samen aan openbare ruimte | Fotograaf: NHL Stenden Hogeschool