‘We kunnen niet meer zonder interdisciplinair werken op de arbeidsmarkt’

Bij de opening van het studiejaar begin deze maand kondigde voorzitter Henk Pijlman aan dat de Hanzehogeschool Groningen verder gaat als een Engaged University. Dat betekent geen zelfbedacht onderzoek meer, maar onderzoek omdat de maatschappij dat wil. Vanaf dag één zullen de studenten met opdrachten van buiten bezig zijn. Het is onder meer te danken aan het net afgeronde strategische programma Vernieuwen en Verbinden in Onderwijs. Dean/Directeur Academie voor Gezondheidsstudies Arwin Nimis vertelt meer.

Dit artikel hoort binnen het overkoepelende model voor verbinding met de samenleving bij het radar Interne Verbinding en Externe Verbinding.

Drie jaar geleden startte Nimis als regievoerder met het strategische programma, dat was opgezet om de doelen uit te werken uit het strategisch plan van de Hanzehogeschool: meer interdisciplinair onderwijs en onderzoek en samenwerking met de regio.

Betere aansluiting op de arbeidsmarkt

Al tien jaar heeft de Hanzehogeschool als motto: Share Your Talent Move The World. “We maken dit waar in onderwijs en onderzoek door het samenbrengen van studenten, docenten, onderzoekers en professionals uit het werkveld”, vertelt Nimis. “Door samen te werken, elkaar te inspireren en van elkaar te leren, leveren we een belangrijke bijdrage aan de samenleving. We noemen dat Engaged learning.”

Het onderwijs verandert mee, stelt de Dean. “ De arbeidsmarkt is anders dan vroeger. Interdisciplinair werken is nodig want de beroepen veranderen”, vertelt Nimis. “Disciplines gaan veel meer samenwerken. Ook de studenten veranderen, zij zijn sterk betrokken op de vraagstukken in de samenleving, wij sluiten daar bij aan.  Er komen straks studenten op een andere manier op de arbeidsmarkt,  mensen  die  goed zijn in interprofessioneel  samenwerken. “

Daarbij horen ook nieuwe onderwijsvormen zoals blended learning en gaming, flexibilisering van onderwijs, internationalisering. Ook zijn er binnen de hogeschool afspraken nodig tussen de disciplines. “Standaardiseren geeft vrijheid om te flexibiliseren. Wat we bijvoorbeeld willen bereiken is dat alle opleidingen hier op de hogeschool bestaan uit modules van 5 ec’s. Zo kun je beter uitwisselen. We maken gebruik van de kracht van onze docenten. Juist zij zitten vaak bovenop de innovatie. Die innovaties gaan ze steeds meer delen met elkaar. In het voorjaar organiseerden we een onderwijs inspiratiedag waar 500 docenten met elkaar kennis en innovaties hebben gedeeld.”

Verbinding met de maatschappij

Zoals voorzitter Pijlman aankondigde, als Engaged University zal de band tussen maatschappij en onderwijs en onderzoek nauwer worden. Studenten gaan al vanaf de eerste dag van hun studie merken dat leren en onderzoeken nauw verweven zijn met de maatschappij. Ze doen zelfstandig échte, relevante onderzoeksopdrachten: vraagstukken die in onze regio spelen, maar ook wereldwijd van belang zijn. Ze werken hierbij samen met betrokken docenten, ervaren onderzoekers, professionals uit de beroepspraktijk en studenten uit andere disciplines.

Een belangrijke plek in het Engaged Learning nemen de innovatiewerkplaatsen in, waarvan er volgens Nimis inmiddels al zo’n pakweg 150 zijn opgericht in en rondom de stad Groningen. “Hier werken teams van verschillende opleidingen samen aan vraagstukken op het gebied van onder meer aardbevingsproblematiek, energietransitie, healthy ageing, klimaatverandering, duurzaamheid en mondialisering. We delen onze kennis met vergelijkbare projecten elders en leren zo wereldwijd van elkaar. Hierdoor hebben onze studenten en docenten écht impact. Op zichzelf, op elkaar, op de regio. En op de wereld. De verbinding staat centraal. We gaan minder lesgeven en meer naar buiten toe. Ook vragen we vanuit de maatschappij waar de behoeftes liggen. Zoals op terreinen als zorg, welzijn en energie. Studenten van de Hanzehogeschool Groningen, de Rijksuniversiteit Groningen en mbo-scholen gaan daarbij meer samenwerken.”

Studenten aan de slag bij Health Hub Roden. Foto: Health Hub Roden.

HealthHub

Een goed voorbeeld van zo’n innovatiewerkplaats is de Health Hub Roden, het oude Cordis-gebouw, waar allemaal bedrijven gevestigd zijn. Hier wordt theorie in de praktijk gebracht. Studenten, docenten, lectoren en andere personen verbonden aan het onderwijs zijn welkom op de werkvloer, waar ze leren tussen en met de ondernemers. Die kunnen er aankloppen met een vraag over Healthy Ageing of medische technologie. Studenten en docenten uit het netwerk gaan dan op zoek gaan naar innovatieve oplossingen. Een ander voorbeeld is EnTranCe, een expertisecentrum dat bijdraagt aan de snelle overgang naar een schone en betaalbare energievoorziening. Hier ontmoeten wetenschappers, studenten, bedrijven, overheden en maatschappelijke instellingen elkaar om hun kennis te delen. Nimis: “Studentenbedrijfjes werken samen met bestaande bedrijven. Vanuit de Hanzehogeschool kijken we vooral naar toepassingen. Energie, hoe werkt dat dan? Kun je grids maken? Hoe werkt dat sociaal? Sociale innovatie is een ander thema dat we daarbij bekijken.”

Externe stakeholders

In het nieuwe strategisch plan waar Nimis en collega’s aan werken zal er dan ook nog meer contact zijn met andere partijen in de stad. “De ontwikkeling is dat we nog  meer naar buiten gaan.  Het is een paraplu waar we al een tijd mee bezig zijn. Maar niet alleen. Nu hebben we de opstap naar een nieuw strategisch plan, waarbij we ook echt de stad Groningen betrekken. We hebben hier in de stad van alle hogescholen in Nederland de meeste spinoffs, bedrijven die starten vanuit de hogeschool. Daarin nemen we ondernemerschap mee. Bij het maken van het nieuwe plan willen we dan ook meer externe stakeholders betrekken, zoals gemeente en bedrijfsleven.”

Minder onderwijsgebouwen nodig

Hoe ziet Nimis het onderwijsveld het liefst over tien jaar? “Het ideale beeld wat ik voor ogen heb is dat we veel meer naar stad en ommeland zijn gegaan met ons onderwijs. We zullen minder traditionele onderwijsgebouwen nodig hebben, en meer samen met bedrijven leren en werken in living labs, waar we ook onderwijs zullen geven. Het wordt allemaal meer hybride en meer op locatie. We spelen nog meer in op behoefte en leveren nog meer maatwerk. Natuurlijk zullen we wel een hogeschoolgemeenschap houden. Er zijn wel bepaalde momenten waarop we bij elkaar komen en met elkaar uitwisselen wat we hebben geleerd. Op die manier leren we van elkaar en komen we samen verder. Op een markt zullen de studenten aan elkaar presenteren waar ze mee bezig zijn geweest. HBO gaat over toepassen, leren en innoveren. Aan ons is het om het zo in te richten zodat we aan het einde van de rit de juiste diploma’s en competenties hebben die een bepaalde functie nodig heeft.”