Wethouders City Deal Voedsel bepleiten meer wettelijke ruimte voor gezonde voedselomgeving

Dinsdag is het onderzoeksrapport ‘Gemeentelijk instrumentarium voor een gezonde voedselomgeving’ uitgebracht. Het rapport is opgesteld door een werkgroep die is voortgekomen uit de City Deal Voedsel op de Stedelijke Agenda. In het rapport verkent de werkgroep, vertegenwoordigd door de wethouders Eerenberg (Utrecht), Meijer (Ede), Kukenheim (Amsterdam) en De Langen (Rotterdam), de mogelijkheden die gemeenten hebben om te sturen op een gezondere voedselomgeving. Hiervoor werden onder andere verschillende gezondheids- en gedragswetenschappers en juristen geraadpleegd. Aandacht voor een gezonde voedselomgeving is nodig, want als er niets gebeurt, heeft 62 procent van de Nederlandse volwassenen over 20 jaar overgewicht en daarmee een grotere kans op bijvoorbeeld diabetes en hart- en vaatziekten. En, zoals we inmiddels weten, op een ernstiger verloop bij virusinfecties als COVID-19.

Conclusie van het onderzoek is dat gemeenten wel een verantwoordelijkheid hebben om te zorgen voor een gezonde voedselomgeving, maar niet de bijbehorende bevoegdheden. De wethouders uit de werkgroep kondigen aan daarom in gesprek te gaan met het kabinet en het Rijk over verruiming van de bevoegdheden om de voedselomgeving te reguleren. Dit voornemen werd op dinsdag 26 januari al kracht bijgezet met een brandbrief aan staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid en een oproep van de wethouders in actualiteitenrubriek Nieuwsuur. Bekijk het item hier terug.

In de brief geven de wethouders aan dat ruimtelijke instrumenten een grote rol kunnen spelen in het creëren van een gezonde voedselomgeving. Zo zou een gezonde voedselomgeving als grondslag kunnen worden toegevoegd aan bestemmingsplannen of aan de definitie van een ‘veilige en gezonde fysieke leefomgeving’ in de Omgevingswet. Ook kan de voedselomgeving als ‘beschermd belang’ worden toegevoegd in de Warenwet, waardoor een overaanbod van bepaald voedsel gereguleerd wordt. De wethouders baseren zich hierbij ook op het deze week verschenen rapport ‘Juridisch instrumentarium voor een gezonde voedselomgeving in de stad’ van de Universiteit van Amsterdam.

De partijen uit deze City Deal hebben met elkaar en met andere steden in de afgelopen jaren met name het kennisnetwerk opgebouwd en op diverse wijze invulling gegeven aan stedelijk voedselbeleid. De vier steden die aan het vervolg op deze City Deal deelnemen, hebben de ambitie dat iedereen in Nederland een gelijke kans heeft om gezond op te groeien en gezond oud te worden. Het werk van de City Deal, die officieel in december 2020 werd afgerond, zit er daarom nog lang niet op. Gemeenten, Rijk en andere partijen uit de City Deal Voedsel treffen daarom nu voorbereidingen voor een nieuwe deal om verder te werken aan hun belangrijke ambities.

In de nieuwe City Deal worden interventies en instrumenten ontwikkeld om effectief in te kunnen grijpen op een overmatig aanbod van niet-duurzame en ongezonde voeding rondom scholen en winkelstraten. Parallel wordt ingezet op het verbeteren van voedselvaardigheden/cultuur en korte voedselketens in kwetsbare gebieden. Hiermee streven de steden naar een voedselomgeving in balans, waar de gezonde keuze voor iedereen toegankelijk, betaalbaar én vanzelfsprekend is en naar een voedselomgeving die duurzaam is.

Lees het artikel op Nieuwsuur.