‘Verbinden met de buitenwereld maakt onderwijs sterker en relevanter’

City Deals zijn belangrijke katalysatoren voor meer en betere samenwerking tussen verschillende partners, stelt Elisabeth Minnemann voorzitter van het College van Bestuur van de Haagse Hogeschool. Door nog meer partners erbij te betrekken wordt de impact op de stad groter. ‘Blijf open staan voor nieuwe relevante partners om het netwerk te verrijken.’

Dit artikel hoort binnen het overkoepelende model voor verbinding met de samenleving bij het radar Organisatie & Sturing en Externe Verbinding.

Hoe bent u betrokken/bekend met de City Deal Kennis Maken?

Minnemann: “De Haagse Hogeschool is sinds 2019 partner in de City Deal Kennis Maken Den Haag en de City Deal Kennis Maken Delft. Ik ben heel enthousiast over deze manier van samenwerking over instellingen heen. De verbinding van ons onderwijs en onderzoek met de wereld buiten de hogeschool is een belangrijk thema voor mij. Niet alleen omdat de directe omgeving daar profijt van heeft, maar ook omdat het ons onderwijs en onderzoek versterkt en relevanter maakt. Voor het  hbo, met ons praktijkgericht onderwijs en onderzoek,  is een goede verbinding met die praktijk en diens vraagstukken essentieel. Samenwerkingsverbanden zoals gestimuleerd door de city deals helpen deze verbindingen te verdiepen.”

“In Den Haag verkennen we vanuit de City Deal, samen met de gemeente Den Haag, Hogeschool Inholland en de Universiteit Leiden, hoe we de connectie tussen hoger onderwijs en de stad kunnen verstevigen. Daarvoor kijken we naar bestaande stadslabs en soortgelijke initiatieven in de verschillende wijken in stad, naar hoe we nog meer gezamenlijkheid en verbinding tussen al die individuele labs kunnen laten ontstaan, onder meer door de verankering van de labs in de curricula van betrokken opleidingen en door onderlinge kennisuitwisseling tussen labs te stimuleren. Deze stadslabs zijn heel belangrijk voor De Haagse. Niet alleen zijn ze voor onze onderzoekers en studenten een belangrijke manier om de kennis uit onze opleidingen en kenniscentra toe te leren passen in de praktijk, en deze kennis door onderzoek te verdiepen en verbreden, het is ook onze bijdrage aan de leefbaarheid en vitaliteit van onze directe omgeving. De verbinding met de stad en de regio is voor ons altijd van groot belang geweest.”

“Binnen City Deal Kennis Maken Delft onderzoeken onze studenten, docenten en lectoren samen met die van de TU Delft en Hogeschool Inholland en met bewoners en ondernemers uit de wijk de toekomst van de woonwijk Tanthof. Specifieke (maatschappelijke) vraagstukken, onder andere in relatie tot de vergrijzing van de wijk, worden verkend en waar mogelijk van oplossingen voorzien. Een mooi voorbeeld van hoe toegepast onderzoek echt impact kan hebben op het dagelijks leven, door te werken aan echte vragen of uitdagingen uit de dagelijkse praktijk van de bewoners. Als ware netwerkhogeschool geloven wij bij De Haagse in de kracht van het samenwerken met lokale, nationale en internationale organisaties en in het belang van het uitvoeren van relevant onderzoek, zodat wij ons onderwijs continue kunnen verbeteren. Onze multidisciplinaire kenniscentra versterken deze samenwerkingen. Daarnaast is het doel van deze samenwerkingen om de kennis die we binnen onze hogeschool genereren zo goed mogelijk in te zetten om sociale- en economische impact te creëren.”

Wat voor adviezen heeft u voor de weg vooruit met de City Deal Kennis Maken, en voor de doorontwikkeling van het netwerk?

Zoals ik al zei, de City Deals zijn belangrijke katalysatoren voor meer en betere samenwerking tussen verschillende partners. Als we eerder spraken over innovatie, dan viel al snel de term tripple helix, de verbinding tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid. Nu praten we al over de quadruple en zelfs de quintuple helix. Daar waar het onderwijs en het onderzoek van hogescholen en universiteiten samenkomt met bedrijfsleven, overheden, omgeving en maatschappij, daar ontstaat iets bijzonders. De City Deals zijn hier exemplarisch in. Zo zien we in Den Haag en in Delft de samenwerkingsrelatie tussen de partners steeds hechter en natuurlijker worden. We werken nauw samen met de gemeente, bewoners en bedrijfsleven aan echte vraagstukken van echte mensen uit echte wijken. Dat is zo krachtig, omdat je op deze wijze echt impact hebt. Samen.”

“Maar er zijn meer partners  in de regio die we  zouden kunnen betrekken – zowel kennisinstellingen als ook partners uit bestaande ecosystemen zoals bv Impact City. Door steeds meer partners aan de samenwerkingen toe te voegen, vergroten we de impact op ‘onze’ steden nog verder en zorgen we voor maximale toegevoegde waarde voor al onze studenten. Dat is mijn advies: blijf open staan voor nieuwe relevante partners om het netwerk te verrijken.  Hierbij is het interessant om soms ook over de regionale grenzen, en zelfs internationaal, je aan vergelijkbare regio’s te spiegelen en daarvan te leren.”

Maak in samenwerkingsverband gebruik van beschikbare extra gelden of subsidiemogelijkheden. De gemeente Den Haag heeft vanuit haar Haagse Educatieve Agenda extra geld beschikbaar gesteld. Met deze middelen wordt een leernetwerk kansengelijkheid Den Haag Zuidwest gestart, waarmee een belangrijk doel van zowel de City Deal partners als voor de HEA zelf wordt bereikt. Deze financiering vanuit de gemeente Den Haag wordt door de partners als zeer motiverend ervaren. Bovendien zorgt het voor focus en draagt het bij aan het behalen van meer resultaten. En als derde, blijf gefocust op het doel van de samenwerking, de toegevoegde waarde. Resultaatgericht werken, wat is ons doel, wanneer zijn wij tevreden? Hoe sluiten we de verschillende agenda’s van de partners optimaal op elkaar aan? Tussentijds monitoren: Zijn wij nog op de goede weg? En vooral: Levert het onze studenten en onze stad nog voldoende op?”

Haagse Hogeschool. Foto: Perplex_D/Flickr Creative Commons.

Wat valt u op als u kijkt naar de verbinding stad en hoger onderwijs?

“De meeste hogescholen hebben een sterk regionale focus en staan daardoor over het algemeen in goede verbinding met de stad waar zij gevestigd zijn. Het is cruciaal voor ons om relevant te zijn en te blijven voor het werkveld, te weten wat de professional van de toekomst nodig heeft en daarop te anticiperen met innovatieve onderwijs programma’s. We kunnen dit versterken door nog meer verbinding met onze netwerken en ook onze alumni aan te gaan en actief te bouwen aan partnerships die echt iets toevoegen voor alle partijen. Het feit dat De Haagse bijvoorbeeld is gevestigd in de Internationale Stad van Vrede en Recht zie je duidelijk terug in ons portfolio van opleidingen en praktijkgericht onderzoek. Wij hebben hier ook de unieke mogelijkheid regionaal en internationaal te verbinden. Maar net zo goed in ons overzicht van samenwerkingspartners binnen en buiten het onderwijs. Die samenwerking tussen onderwijsinstellingen, zeker nu ook de connecties met universiteiten sterker worden aangehaald, maakt dat deze thematische verbindingen en het bewustzijn over stedelijke vraagstukken in de stad steeds sterker worden.”

“Praktijkgericht onderzoek speelt daarbij een belangrijke rol: samen met het bedrijfsleven en sociale organisaties werken aan innovatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. En goed onderzoek is cruciaal om het onderwijs inhoudelijk te blijven vernieuwen. We kunnen ons alleen aanpassen als we weten wat er speelt. De verbinding tussen onderzoek en onderwijs is dus essentieel.De Haagse heeft haar inmiddels bijna 30 lectoraten samengebracht binnen 7 kenniscentra, die zich ieder richten op een bepaalde maatschappelijke urgentie. Cyber security, Health Innovation, Mission Zero over duurzaamheid, onze onderzoekers zoeken samen met studenten, overheidsinstellingen en bedrijfsleven naar antwoorden op de maatschappelijke vraagstukken binnen deze thema’s. Zo dragen we bij aan een sterkere en innovatievere samenleving en versterken we ons onderwijs.”

Wat ziet u gebeuren in uw ‘eigen’ stad Den Haag? En wat binnen uw hogeschool?

“Den Haag heeft zich in de afgelopen jaren nadrukkelijk gepositioneerd als impact city, stad voor ondernemers die willen bouwen aan een betere wereld. Die gedachte sluit goed aan bij onze missie –De Haagse Hogeschool leidt haar studenten op tot wereldburgers. Onze studenten leren hoe ze hun leven lang een impact kunnen maken op een steeds veranderende en wereldwijd verbonden samenleving. De Haagse samenleving is heel diverse, en dat geldt ook voor onze hogeschool-samenleving. Het is een grote kracht – en ook een uitdaging  – om vanuit die diversiteit een inclusieve community te bouwen. Inclusief onderwijs bereidt de professionals van de toekomst (onze studenten) erop voor diverse teams krachtig te laten samenwerken zodat de meerwaarde van verschillende perspectieven en benaderingen tot een beter resultaat leidt.”

Elisabeth Minnemann.

“Inclusie en kansengelijkheid zijn daarom steeds belangrijker thema’s. Dat zien wij terug in de omgeving, maar natuurlijk ook binnen onze hogeschool als afspiegeling van die omgeving.Op de hogeschool is veel aandacht voor inclusie, het is een speerpunt van onze onderwijsvisie. Onze uitdagende leeromgeving wordt gekenmerkt door zijn innovatie, inclusiviteit, diversiteit en  mogelijkheid tot persoonlijke ontwikkeling. Onze gemeenschap is open voor mensen van over de hele wereld ongeacht hun achtergrond, die samen willen leren, werken en bijdragen aan onze missie. Wij geloven dat diversiteit een drijvende kracht is achter het succes van onze hogeschool, en inclusie de manier om die kracht te ontsluiten. Wij hebben daarom ook een kenniscentrum Global and Inclusive Learning, waarbinnen verschillende lectoraten onderzoek doen naar hoe je gelijkwaardige kansen voor studenten en professionals kunt creëren. De kennis en de ervaring die wij dagelijks opdoen, delen en verdiepen wij graag met onze partners. Zo maken we de stad sterker voor de toekomst, en kan ook onze hogeschoolgemeenschap zich met de nieuwe kennis verder ontwikkelen.”

En wat voor impact heeft Corona?

“Corona heeft natuurlijk een grote impact op het onderwijs en onderzoek, op de interactie met onze omgeving en op het leven van onze studenten en medewerkers. Het omschakelen van een bruisende campus naar voornamelijk online onderwijs heeft veel impact gehad op iedereen. We zijn ondertussen wel gewend aan afstandsonderwijs maar tegelijkertijd verlangen wij ernaar elkaar te zien, weer samen aan tafel  te kunnen zitten en samen op de hogeschool te kunnen werken, een community te zijn die elkaar niet alleen online spreekt. Thuis studeren en werken brengt vaak uitdagingen met zich mee. Online onderwijs geven of volgen gaat niet iedereen even makkelijk af. En online echt contact maken blijft lastig, en we zien gevoelens van eenzaamheid dan ook toenemen bij zowel studenten als collega’s. Natuurlijk proberen we er zo goed mogelijk voor ze te zijn en ondersteuning te geven waar dat maar kan.”

“Maar Corona heeft ook weer de grote waarde van het pratijkgericht onderzoek laten zien. Zo onderzocht ons Kenniscentrum Governance of Urban Transitions in een samenwerking met de Erasmus Universiteit en de Vrije Universiteit en de gemeentes Den Haag, Rotterdam en Amsterdam de impact van Covid-19 op de samenlevingen binnen die steden. De onderzoeken leverden veel inzicht in wat er binnen de verschillende lagen van deze samenlevingen gebeurde, maar vooral ook hoe dat beleefd werd en op welke wijze dat veranderde naarmate de Corona-crisis langer door liep.”

“En deze ingewikkelde tijd heeft ons ook mooie dingen gebracht. We hebben het afgelopen jaar ontzettend veel geleerd over de mogelijkheden en beperkingen van online onderwijs, wat de innovatie en toekomstbestendigheid van ons onderwijs ten goede zal komen. Maar die transitie naar meer ‘blended learning’ vraagt wel extra aandacht en tijd van de organisatie, van onze docenten. Aan ons de uitdaging om ook in deze complexe tijden waarin iedereen druk ervaart, toch de ademruimte te creëren die nodig is om nieuwe dingen uit te proberen, om te innoveren en daarover kennis met elkaar te delen. En later nog de uitdaging om na Corona, als we terug kunnen naar onze oude way of working, de innovaties en nieuwe manieren van werken toch vast te blijven houden.”