Gemeente en Rijk zien hoe inwoners Den Haag vruchten plukken van City Deals

Op donderdag 5 juni verwelkomde de gemeente Den Haag het programma Agenda Stad van het ministerie van BZK en de directie Duurzame Mobiliteit van het ministerie van IenW voor een City Deal-dag die in het teken stond van interbestuurlijke samenwerking.

In Buurthuis Octopus verwelkomden Patricia Overheul van Agenda Stad en concernadviseur Strategie en Onderzoek Jurjen van der Vlist van de gemeente Den Haag vijfentwintig ambtenaren en andere stedelijke professionals. Van der Vlist refereerde aan de ‘ruimtelijke puzzel’; de multidimensionale werkelijkheid waarbij het fysieke en sociale domein elkaar raken. Deze dag, zo schetste Van der Vlist, staat het in het teken van verbinding maken. Tussen complexe opgaven, tussen gemeente en Rijk, maar ook verbinding tussen domeinen bínnen organisaties, waar nog altijd vaak verkokerd wordt gewerkt.

Patricia Overheul van Agenda Stad in gesprek met het panel met (vlnr) Dirk Spannenburg, Petrouschka Werther en Erwin de Jong. Foto: Sander Foederer.

Nadat deelnemers in ‘speeddate’-rondes nader hadden kennisgemaakt, volgde een panelgesprek met directeur Duurzame Mobiliteit Petrouschka Werther (IenW), afdelingshoofd Regio & Leefbaarheid Dirk Spannenburg (BZK) en Erwin de Jong, hoofd Stedelijk Beheer bij de gemeente Den Haag. Erwin de Jong schetste hoe deelname aan de City Deal Tijdloze Grachten Den Haag helpt om kennis te delen met, en op te halen bij andere deelnemende gemeenten. “De opgaven voor het onderhoud van kades en bruggen zijn complex en dan is het heel fijn om er met andere gemeenten en kennisinstellingen naar te kijken en van elkaar te leren.” Petrouschka Werther zag ook een meerwaarde van City Deals voor gemeenten die niet kunnen deelnemen, bijvoorbeeld door capaciteitsgebrek of beperkt budget. “De City Deal-partners kunnen samen ontdekken en door hun bevindingen te delen, profiteren andere gemeenten ook van die lessen.” Dirk Spannenburg van BZK benadrukte ook het belang om al in een vroeg stadium van een City Deal vraagstukken rond borging en opschaling te adresseren en hij vertelde hoe het meten van resultaten uit City Deals lastig was langs traditionele maatstaven. Daarom is een Impact Maak- en Meettool ontwikkeld waarmee City Deals jaarlijks hun voorgang op verschillende criteria inzichtelijk kunnen maken.

Na een leerzame reflectie op het panelgesprek met de overige deelnemers, stapte het gezelschap op de fiets om met eigen ogen te zien hoe de City Deals Tijdloze Grachten en Fietsen voor Iedereen tot concrete resultaten leiden in de stad. Hoewel de weergoden de deelnemers niet guntig gestemd waren, werd het een kleurrijke fietstocht door de binnenstad, het Huygenspark en de Schilderswijk. De eerste locatie die bezocht wordt, is de gerenoveerde Hemsterhuisbrug.

Steffanie Merema van de gemeente Den Haag en Annemarij Kooistra (r) vertellen over de renovatie van de Hemsterhuisbrug. Foto: Sander Foederer.

Projectleider Steffanie Merema van de gemeente Den Haag, schetste hoe uit onderzoek naar de renovatie van de brug bleek dat er meer waarde aan de brug werd toegevoegd door deze ‘draaibaar’ te maken. De brug werd in de originele groene kleur hersteld en er kwam naar historisch voorbeeld een brugwachtershuisje om de techniek te herbergen. Belangenverenigingen reageerden enthousiast op de nieuwe brug. Projectleider van de City Deal Tijdloze Grachten Annemarij Kooistra schetste dat zo’n project exemplarisch is voor de City Deal. “Veel steden zijn met dit soort vraagstukken bezig. Het lijkt soms om ‘een paar bakstenen’ te gaan, maar het gaat over veel meer, namelijk de vraag wat je als stad wilt zíjn, en hoe je daar op verschillende plekken in de stad een ander antwoord op kunt geven.”

Bij de volgende tussenstop stond Merema stil bij de herinrichting van de Pletterijkade die nog in uitvoering is. Ze schetst hoe er veel aandacht is voor behoud van het groen en dat de aanwezigheid van bomen de weg visueel smaller doet lijken, waardoor op hoge snelheid rijden ontmoedigd wordt.

Pletterijkade Den Haag. Foto: Sander Foederer.

Het gezelschap vervolgde zijn weg naar het Oranjeplein in Den Haag, waar men werd opgewacht door fietsambassadeur en fietsdocent Roel Lenoir. Gloedvol vertelde hij hoe zijn rol als fietsdocent begon met het idee dat hij toch maar eens wat vrijwilligerswerk moest gaan doen en uitgroeide tot, naar eigen zeggen, de mooiste en leerzaamste klus in zijn loopbaan. Dat laatste komt door alle ontmoetingen en verhalen met de mensen die hij leert fietsen en de blijdschap die zowel hij als zijn cursisten ervaren, wanneer het leren fietsen mensen zoveel blijkt te brengen. Programmamanager van de City Deal Fietsen voor Iedereen Monique Verhoef vertelde ondertussen over het fietsecosysteem en het Weesfietsenplan, dat beoogt om een aanzienlijk deel van de ruim 100.000 fietsen die jaarlijks achterblijven in fietsdepots, ter beschikking te tellen aan kinderen en volwassenen die zelf geen fiets kunnen kopen. Ook benadrukt ze hoe belangrijk het is dat naast IenW en BZK ook het ministerie van VWS deelneemt aan de City Deal, omdat daarmee ook het gezondheidsaspect van fietsen wordt benadrukt.

Roel Lenoir (l) en Monique Verhoef vertellen over de City Deal Fietsen voor Iedereen. Foto: Sander Foederer.

Bij de vierde en laatste halte, de Stadsboerderij Schilderhoeve, ontmoetten we Sander Eijkenbroek van Stichting Leren Doen die vertelde over het kinderfietsenplan en de mbo-opleiding waarbij leerlingen fietsen opknappen en ter beschikking stellen aan kinderen. Betrokken bepleitte hij dat niet alleen kinderen, maar hele gezinnen die het economisch zwaar hebben aan een fiets geholpen zouden moeten worden, zodat het gezin gezamenlijk kan ervaren wat fietsen je kan brengen. Kaya Voskuil van de gemeente Den Haag bracht goed nieuws voor Eijkenbroek en mocht aankondigen dat de gemeente Den Haag ruim de helft van het budget voor de City Deal beschikbaar stelt voor een fietsenplan voor volwassenen. De Stadsboerderij waar het gezelschap vriendelijk ontvangen werd, bleek een toepasselijke locatie omdat deze instanties in Den Haag ook inzamelplek zijn voor het kinderfietsenplan.

Een bevlogen Sander Eijkenbroek vertelt over de activiteiten van Stichting Leren Doen bij Stadsboerderij Schilderhoeve, één van de inzamelpunten van het kinderfietsenplan. Foto: Sander Foederer.

Geïnspireerd door zoveel voorbeelden van effectief en innovaties samenwerken tussen gemeente, Rijk en maatschappelijke partners, keren de deelnemers terug in Buurtcentrum Octopus waar wordt nagepraat en naarstig contactgegevens worden uitgewisseld om tot nieuwe samenwerking te komen.

Langs groene kades door veelzijdig Den Haag. Foto: Sander Foederer