Corona Challenge Amsterdam wil eenzaamheid bespreekbaar maken

Begin oktober is het Week tegen Eenzaamheid. Ook in het Amsterdamse stadsdeel Nieuw-West is dit probleem groot. In het kader van de Corona Challenge van de City Deal Kennis Maken organiseert de Kennisalliantie Eenzaamheid, met de Hogeschool van Amsterdam, een fotowedstrijd om het probleem bespreekbaar te maken.

Dit artikel hoort binnen het overkoepelende model voor verbinding met de samenleving bij het radar Cultuur & Communityvorming en Studenten.

Eenzaamheid komt in alle wijken voor, maar Nieuw-West scoort hierop net weer wat slechter dan de rest van de stad Amsterdam. Zeker één op de zes inwoners in het stadsdeel voelt zich eenzaam. Het is dan ook een van de thema’s van de Buurtcampus Nieuw-West, een initiatief van Hogeschool van Amsterdam (HvA) en Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA). Hier kunnen wijkbewoners aankloppen met problemen en vragen waarmee zij rondlopen in hun wijk. De onderzoekers, studenten en docenten van de HvA gaan ermee aan de slag. Het mes snijdt aan twee kanten: voor de studenten is het een rijke leeromgeving, de bewoners krijgen er activiteiten en diensten voor terug in hun wijk.

Kennisalliantie Eenzaamheid

Buurtcampus Nieuw-West is een van de partners in de Kennisalliantie Eenzaamheid, die verder o.a. bestaat uit de VU, HvA, Combiwel, Stadsdeel Nieuw-West en VoorUit. De alliantie is opgezet om, samen met hulp van studenten, kennis te verzamelen, te delen en te borgen over eenzaamheid in Nieuw-West. Welke interventies werken goed in het stadsdeel? In hoeverre sluiten ze aan, en hoe kunnen ze beter? De partners willen de kennis gebruiken voor het opzetten, monitoren en aanscherpen van initiatieven tegen eenzaamheid.

De alliantie is onderwerp van onderzoek in de City Deal Kennis Maken als een voorbeeld van een samenwerking tussen verschillende kennisinstellingen en praktijkorganisaties. Daarom kwam de Corona Challenge al snel terecht op het thema eenzaamheid. “Begin oktober is het de Week tegen Eenzaamheid en we wilden iets bedenken om te doen”, vertelt Barbara Bijlstra, community manager Buurtcampus Nieuw-West. “Door de coronatijd moest dat niet iets zijn waarbij groepen mensen bij elkaar zouden komen. En zo kwamen we uit op een fotowedstrijd, waarmee we het thema eenzaamheid bespreekbaar willen maken.”

Barbara Bijlstra.

Taboeonderwerp

Eenzaamheid is namelijk best wel een taboeonderwerp, legt Bijlstra uit. “Mensen geven niet graag toe dat ze eenzaam zijn. We zien soms mensen, die elke week langskomen met een vraag. Dat is duidelijk hun moment van contact met andere mensen. Maar ze zullen niet makkelijk toegeven dat ze eenzaam zijn. Daarom wilden we iets bedenken om dit probleem bespreekbaar te maken. De fotowedstrijd is een middel daartoe. In de wedstrijd kiest een jury straks begin oktober vijf winnende foto’s. Daarmee organiseren we een reizende expositie door Nieuw-West om aan de hand van de foto’s op laagdrempelige locaties, zoals buurtkamers, wijkcentra en bibliotheken, het gesprek aan te gaan over eenzaamheid. Op 12 november gaat de expositie van start in de OBA in Osdorp, een van de wijken van Nieuw-West.”

Het gaat niet zozeer om welke foto technisch het mooist is, maar om de ervaringsverhalen die er achter zitten, benadrukt Bijlstra. “Nu, meer dan ooit, is eenzaamheid herkenbaar voor iedereen. Door de coronatijd hebben we allemaal meer thuisgezeten. We hebben meegemaakt dat er minder sociale contacten zijn, dus ook studenten bijvoorbeeld, of mensen die normaal een druk sociaal leven hebben. Iedereen kan er nu meer bij voorstellen dat je contacten moet missen, zoals de wekelijkse hockey of de collega’s. Die ervaring willen we inzetten om dit onderwerp nu breed in te zetten en het gesprek aan te gaan.”

Corona Challenge

Bij de Corona Challenge vullen de alliantiepartners elkaar goed aan. Studenten van het project VoorUit, die huisvesting in de wijk hebben in ruil voor een aantal uur per week waarbij ze zich inzetten voor de wijk en bewoners, zijn momenteel actief om bewoners te activeren voor de fotowedstrijd. Dat doen ze onder meer door het uitdelen van flyers. Die delen ze uit aan bewoners met wie ze al een relatie hebben via hun activiteiten. De studenten die betrokken zijn bij Buurtcampus Nieuw-West krijgen zelf ook als opdracht voor hun opleiding om op een foto eenzaamheid in beeld te brengen, en doen mee aan de wedstrijd. Met de hashtag #isditeenzaamheid zijn de foto’s te zien op instagram. De foto’s zijn heel laagdrempelig via WhatsApp in te sturen.

De jury bestaat uit een student die in Nieuw-West woont, een fotograaf die actief is in de wijk en vrouw die oprichter is van een mantelzorggroep. Er worden vijf winnaars gekozen. Vijf foto’s die eenzaamheid het best weergeven. Rond de expositie wordt een programma georganiseerd waarbij de ervaringsverhalen achter de foto worden gedeeld. Ook zal een expert van de HvA of VU spreken over eenzaamheid en worden verschillende projecten van studenten in de wijk gedeeld met de buurtbewoners. Van Ergotherapie, Interaction Engineering tot Toegepaste Psychologie.

Zo zal er uit het contact tussen studenten, onderzoekers, docenten en buurtbewoners hopelijk meer oog komen voor een groeiend probleem in onze samenleving. Meer dan anderhalf miljoen Nederlanders voelt zich ernstig eenzaam.

Kleurrijke flats in Nieuw-West. Foto: Ramon Boersbroek/Flickr Creative Commons.

Lees hier de uitslag van de fotowedstrijd.