Vanaf vrijdag 14 september kun je je op Dedagvandestad.nl aanmelden voor hét jaarlijkse evenement voor stedelijke professionals. Het thema van de tweede editie van de Dag van de Stad is ‘De Stad in Balans’. In de Wagenwerkplaats in Amersfoort komen 2.000 bezoekers bijeen om zich in deelsessies en door topsprekers te laten inspireren tot stedelijke innovaties.

Evenwicht, dat is de grote uitdaging voor steden. Het vinden van de balans tussen uiteenlopende belangen, tussen bezoekers en bewoners, steen en groen, welvaart en welzijn. In de stad ‘gebeurt het’. Daar wonen driekwart van de Nederlanders en daar zijn maatschappelijke uitdagingen als klimaatverandering en energietransitie dan ook het meest zichtbaar. Deze en andere opgaven kunnen we alleen succesvol oppakken als we samenwerken: rijk, regio, gemeente, inwoners, ondernemers, wetenschappers en maatschappelijke organisaties. Waar samenwerken toe kan en moet leiden, hoor je tijdens het inspirerende programma van de Dag van de Stad.

Topsprekers

Verschillende sprekers met autoriteit op het gebied van stedelijke ontwikkeling maken hun opwachting. Een kleine greep: vermaard architect Francine Houben, goeroe van de energieneutrale samenleving Marjan Minnesma en de New Yorkse stadsvernieuwer Robert Hammond. De dag wordt geopend door burgemeester Bolsius van Amersfoort en afgesloten door minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Tussendoor zorgt popjournalist Leo Blokhuis voor een luchtige noot met verhalen over muziek in de stad.

Themapaviljoens

Maar dit is nog maar een klein deel van het programma, want het kloppend hard van het evenement vormen de twee rondes deelcongressen, elk op een prachtige monumentale locatie op de Wagenwerkplaats. Deze elf themapaviljoens belichten per stedelijk thema uitdagingen en oplossingen. Zo bekijken we in ‘De Duurzame Stad’ bijvoorbeeld hoe de stad zich kan aanpassen aan de verandering van het klimaat. In ‘De Samenwerkende Stad’ zoeken we naar inspirerende partners, in de regio en in de wijk, voor het aanpakken van uiteenlopende vraagstukken. En in ‘De Inclusieve Stad’ denken we na over hoe we ervoor zorgen dat iedereen mee kan doen in de stad.

..en nog veel meer!

Wil je een frisse neus scheppen en tegelijkertijd kennis maken met innovatieve stedelijke ontwikkelingsprojecten? Kies dan voor één van de excursies in Amersfoort. Bezoek ook de informatiemarkt waar stedelijke professionals zich presenteren en ga tijdens de dag en bij de borrel na afloop aan de slag: zoek elkaar op, maak kennis en breng door verbinding meer balans in de stad.

Aanmelden

De Dag van de Stad is een onmisbaar evenement voor ambtenaren, bestuurders, actieve burgers, ondernemers en medewerkers van kennisinstellingen of maatschappelijke organisaties. Wees er snel bij om één van de 2.000 kaartjes te bemachtigen.

Je kunt je inschrijven op de website, waar je ook veel meer informatie vindt over het programma.

De komende maanden organiseren City Deal Inclusieve Stad en Platform31 in samenwerking met de sociale pijler van het G32-Stedennetwerk vijf bijeenkomsten over de voortgang en tussentijdse opbrengsten van de City Deal-experimenten.

Wat leren de betrokken gemeenten en uitvoerende partners van City Deal Inclusieve Stad? Wat merken de inwoners uit de Inclusieve Wijken? Wat vragen de experimenten van de interne gemeentelijke organisaties? Over welke (lokale) vraagstukken breken de steden nog hun hoofden? Denkt u graag actief mee en bent u benieuwd naar de tussenstand van de City Deal? Noteer dan alvast één van de data in uw agenda!

City Deal Inclusieve Stad

In City Deal Inclusieve Stad werken wijkteamprofessionals van vijf steden samen aan innovatieve aanpakken in het sociaal domein. Hun vertrekpunt hierbij is de leefwereld van kwetsbare burgers met een meervoudige hulpvraag. En niet de systeemwereld, waarin allerlei regels, routines en gedrag een integrale maatwerkoplossing in de weg kunnen staan.

In 2016 analyseerden de steden van City Deal Inclusieve Stad honderd complexe casussen van hun wijkteams. Dit leidde tot de start van experimenten in 2017. Daarin gaan de aangesloten steden op zoek naar alternatieve oplossingen in daarvoor aangewezen Inclusieve Wijken.

De bijeenkomsten

Tijdens de bijeenkomsten worden de tussentijdse opbrengsten van de experimenten besproken en leggen we aan deelnemers dilemma’s voor.

De bijeenkomsten vinden plaats in de deelnemende gemeenten van City Deal Inclusieve Stad en kennen elk hun eigen karakter: Eindhoven, Enschede, Leeuwarden, Utrecht en Zaanstad. Op dit moment is alleen nog het programma van de bijeenkomst in Eindhoven bekend. U kunt zich inschrijven voor deze bijeenkomst. Binnenkort volgt meer informatie over de programma’s van de overige bijeenkomsten en kunt u zich ook hiervoor inschrijven.

Lancering Leertuin Inclusieve Wijk Eindhoven

Sinds de gemeenten verantwoordelijk zijn voor de Wmo, de Jeugdwet en de Paticipatiewet, staat maatwerk voor een inwoner centraal. Zo werken de gemeente Eindhoven en Stichting WIJeindhoven al enkele jaren. We zien nu dat er doorontwikkeling nodig is om de systeemwereld nog beter aan te sluiten op de leefwereld van de inwoners. City Deal Inclusieve Stad biedt hiervoor de mogelijkheid. In Eindhoven is Stratum aangewezen als de Leertuin Inclusieve Wijk. Op basis van de ervaringen met de City Deal Inclusieve Stad, kunnen het lokale beleid én landelijke regels worden aangepast.

Binnen City Deal Inclusieve Stad werken de gemeente Eindhoven en Stichting WIJeindhoven samen met de steden Enschede, Leeuwarden, Utrecht en Zaanstad, de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Volksgezondheid en Welzijn, Veiligheid en Justitie, en Binnenlandse Zaken, Initiate (innovatiemonitor van en voor gemeenten) en de VNG. Ook de Belastingdienst, CJIB zijn hierbij betrokken.

Het programma is hier te downloaden.

In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu onderzocht De Urbanisten hoe partijen in Rotterdam een oplossing kunnen vinden voor een overschot aan regenwater. Flinke buien leiden nu al regelmatig tot overlast voor bewoners. Denk aan souterrains en kelders die onderlopen en straten die blank staan. Niet ingrijpen leidt in de toekomst tot meer en grotere problemen.

In een pilot trokken de gemeente Rotterdam, hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard en woningcorporatie Havensteder gezamenlijk op om tot een oplossing te komen. Focus lag op drie woonblokken in de Agniesebuurt. Uit dit onderzoek blijkt dat samenwerking loont. Een integrale aanpak leidt tot minder kosten en sneller resultaat. John van der Knaap, senior projectleider Strategie bij Havensteder, legt uit: “Onze huurders ervaren veel overlast van het wateroverschot, maar wij kunnen het probleem niet alleen oplossen. Als vastgoedeigenaar hebben we invloed op de woningen, maar niet op de riolering of de inrichting van de buitenruimte. Met een integrale aanpak komen we tot een duurzame oplossing.”

Agniesebuurt

Op basis van de onderzoeksresultaten gaan de drie partijen in Rotterdam nu daadwerkelijk aan de slag. In voorbereiding zijn een binnenterrein en een dak in de Agniesebuurt; deze worden geschikt gemaakt voor de opvang van regenwater. “We zijn al in gesprek met de bewoners van deze woonblokken om ze te informeren en om ideeën op te halen” zegt Van der Knaap. “Vorig jaar werd een waterplein aangelegd in Rotterdam Noord. Het was een idee van de bewoners. Ze zochten een manier om het overtollige water zodanig te verwerken dat het een toegevoegde waarde werd voor de wijk. Het werd een waterplein waar de kinderen ‘s zomers met water kunnen spelen en dat er ook nog mooi uitziet.”

Gezamenlijke inzet

Uit de pilot blijkt ontegenzeggelijk dat de gezamenlijke inzet van de gemeente, waterschap en vastgoedeigenaar een voorwaarde is om tot een succesvolle aanpak te komen. Samen willen zij nu onderzoeken wat de financiële, juridische en programmatische randvoorwaarden zijn om de aanpak van klimaatadaptatie te optimaliseren. Dit gebeurt in goed overleg met andere partijen, zoals bewoners, uitvoerders, provincie en ministerie.

Een mooie taak voor de City Deal om dit vraagstuk verder te helpen vanuit de Rotterdamse ervaring.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op de website van de City Deal Klimaatadaptatie. Meer informatie ontvangen over deze City Deal? Schrijf u in voor de nieuwsbrief.

Hoe ziet de stad van de toekomst eruit? Een stad die niet langer afhankelijk is van olie, gas en kolen. Urban Futures Studio riep creatievelingen op dit post-fossiele tijdperk te verbeelden. Het gevolg was 250 inzendingen uit meer dan 40 landen. Op 16 maart werden de 10 finalisten bekendgemaakt.

De finalisten ontvangen elk €1000,- voor de verdere uitwerking van hun idee. Zij krijgen daarbij ondersteuning van de Urban Futures Studio. De tien finalisten exposeren hun werk in de Post-Fossil City Exhibition in juni in Utrecht. Tijdens de opening van de tentoonstelling op donderdag 15 juni maakt de jury de winnaar bekend, die een geldprijs van €10.000 ontvangt.

Dit zijn de 10 finalisten:

1. Cow on tour: Ontwerpers Anastasia Eggers en Ottonie von Roeder bedachten een concept waarbij particulieren zelf melk kunnen aftappen bij een koe in de buurt
2. People of Petrotopia: Petrotopia is een dystopie. In deze post-fossiele stad zijn wel zonnepanelen en windmolens, maar het kwaad is al geschied: de straten van Utrecht staan blank.
3. City of sounds en silence: Theatercollectief Sun City maakt een soundtape van de groene stad. Maakt elektrisch vervoer de stad weer stil, zodat vogelgezang domineert?
4. Sensorial Time Travel: Benzine. Hoe rook dat ook alweer? Kunstenares Jamillah Sungkar maakt het voorstelbaar hoe het is om in een stad te leven zonder ‘fossiele geuren’.
5. Symbolic City: Hoe maak je een vieze stad schoon? Door je het stedelijk gebied voor te stellen als overzichtelijke puzzelstukjes, vinden Walter Breukers en Jaap Godrie.
6. 90 letters from 2050: Onur Can Tepe en Esther Estevez willen een interactieve wand bouwen die brieven uit 2050 uitspuugt. Wie ze leest, durft groot te denken over de toekomst.
7. Het devies 2039: Deze inzending brengt een schoon Amsterdam tot leven met een toekomstkrant getiteld Het Devies 2039, gemaakt door een team architecten, ontwerpers en stedenbouwkundigen.
8. Post-Fossil African City: Ontwerper Blake Robinson richt zich op de duurzame kansen in de volop in ontwikkeling zijnde Afrikaanse steden.
9. Solar energy in public space: Volgens Tom van Heeswijk en Sabrina Lindemann wordt zonne-energie in de stad van 2050 op alle publieke plekken geproduceerd.
10. Platform Cities & City Platforms: Taxi’s bestellen met Uber, of een kamer huren met Airbnb: in 2050 lacht men erom. Steden zitten dan bomvol slimme diensten, denkt Michel Erler

Bekijk de ontwerpen van de 10 finalisten op de website van Post-Fossil City.

Tijdens het Nederlandse voorzitterschap had het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor de Europese Agenda Stad een website met informatie opgericht. Via dit kanaal werden geïnteresseerden op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen op het gebied van de Europese Agenda Stad.

Intussen is de website echt Europees geworden en heeft de Europese Commissie het beheer van de website overgenomen. De site heeft daarmee een ontwikkeling doorgemaakt. Zo is de website interactiever geworden en kun je per partnerschap de gang van zaken volgen.

Op de website kun je per partnerschap kijken naar relevante gebeurtenissen en evenementen. Daarnaast worden documenten gedeeld en kun je algemene informatie lezen over het partnerschap.

De website is te vinden via de link: http://www.urbanagendaforthe.eu.

Criminaliteit en overlast bestrijden door een betere verbinding van het sociale domein en het veiligheidsdomein. Dat is het idee achter de ‘City Deal Zorg voor Veiligheid in de Stad’. Tijdens een diner in Tilburg op maandag 20 maart werd deze City Deal gelanceerd door de steden Almere, Breda, Leeuwarden, Maastricht, Nijmegen, Tilburg en Zoetermeer en de ministeries van VenJ, SZW, VWS en BZK.

Met de City Deal gaan de zeven steden en ministeries op een nieuwe manier samenwerken. Zij willen hierbij het sociale domein beter verbinden met het veiligheidsdomein, wat moet leiden tot het voorkomen van criminaliteit door het vroegtijdig signaleren en integraal aanpakken van problemen. De gedachte is dat juist door zorg en veiligheid te combineren veel leed en maatschappelijke kosten bespaard kunnen worden. De steden hebben goede hoop dat zij via de City Deal een stap kunnen maken in het voorkomen van criminaliteit en overlast.

Burgemeester Noordanus van Tilburg benadrukte aan het begin van het diner het belang van de City Deal tegenover de ruim 40 aanwezige wethouders, burgemeesters en bewindslieden: “We pompen mensen rond in een circuit zonder ze oplossingen te bieden. Met deze City Deal moeten we steden in structurele zin veiliger maken, en de mensen om wie het gaat perspectief bieden.”

Bestaande samenwerking versterken

Het probleem dat ten grondslag ligt aan de City Deal is het besef dat veel informatie over mensen wel beschikbaar is, maar dat deze vaak niet op de juiste plek of bij de juiste instantie beschikbaar is. Daarom ook verschijnen er steeds meer samenwerkingsverbanden tussen onder meer wijkteams, sociale diensten, scholen en politie. De City Deal heeft tot doel juist deze samenwerkingen verder te verbeteren. Steden doen dit door samen met de ministeries experimenten te starten waarin zij knelpunten tussen de domeinen moeten wegnemen.

Zeven experimenten

De City Deal is onderdeel van het interbestuurlijke programma Agenda Stad. Hierin werken steden, Rijksoverheid, Europese Commissie, maatschappelijke partners en bedrijfsleven samen aan groei, leefbaarheid en innovatie in steden. De deal die de zeven steden nu gesloten hebben, opgesteld als convenant, richt zich op zeven experimenten. Mooie afspraken volgens Noordanus, die “bedoeld zijn als leertuin. We zoeken er nieuwe methoden die liggen op die interface tussen zorg en veiligheid.”

Het gaat om kwetsbare personen, zoals risicojeugd, licht verstandelijk beperkten, ex-gedetineerden en personen met verward gedrag. Zij hebben ondersteuning nodig op het gebied van veiligheid en zorg, maar ook bij zaken als budgetbeheer en re-integratie op de arbeidsmarkt. Met de City Deal kunnen steden maatwerk leveren om de doelgroepen gericht te helpen. Zij krijgen daarbij hulp van de betrokken ministeries. Volgens minister Blok van VenJ kunnen de steden rekenen op “ondersteuning wanneer er knelpunten zijn op gemeentelijk niveau. Vanuit Den Haag kunnen we ons werk ook beter doen als we weten wat er lokaal speelt.”

De lerende overheid

De steden verwachten positieve resultaten. Noordanus noemt zichzelf enorm fan van de lerende overheid: “Steden kunnen van elkaar leren in een leertuin als deze. Dit gaat echt wat opleveren.” In een korte film leggen vertegenwoordigers van de steden zelf uit hoe de deal er in hun stad uitziet. Zo willen Tilburg en Breda een mensgerichte re-integratie van ex-gedetineerden die recidive helpt voorkomen. Maastricht zoekt via de City Deal juist naar ervaringen die ze kan delen met andere steden om daarna de krachten te bundelen. En Almere probeert vroeg signalen van risicogezinnen op te vangen om deze daarna effectief aan te pakken.

Staatssecretaris Van Rijn (VWS) is ervan overtuigd dat 90 procent van alle casussen op te lossen is door overleg met de cliënt. En staatssecretaris Dijkhoff van VenJ heeft het idee dat er meer mogelijk is binnen wet- en regelgeving, maar dat daar partijen zich er vaak achter verschuilen. De aanwezige bestuurders zijn het erover eens dat zorg en veiligheid elkaar versterken.

De steden en de ministeries zijn ervan overtuigd dat het mogelijk is om criminaliteit te voorkomen door vroegtijdige signalering en een integrale aanpak van problemen. De inzet op preventie kan veel leed en maatschappelijke kosten besparen. Zorg, en veiligheid vormen daarbij geen tegenstelling, maar een ijzersterke combinatie.

Vaak zijn veel verschillende instanties en hulpverleners betrokken bij mensen die uiteindelijk met justitie in aanraking komen. De informatie is er vaak wel, maar soms niet op de juiste plaats of bij de juiste instantie. Nu al werken (lokale) partijen – zoals wijkteams, sociale diensten, werkgevers, schuldhulpverlening, scholen, woningcorporaties, verzekeraars, veiligheidshuis en politie – steeds vaker samen. Om dit verder te verbeteren gaan de steden in samenwerking met de ministeries experimenten starten om de knelpunten die er bestaan tussen de domeinen weg te nemen.

De City Deal Zorg voor Veiligheid richt zich op zeven experimenten. Het accent ligt daarbij op kwetsbare personen zoals risicojeugd, licht verstandelijk beperkten, ex-gedetineerden en personen met verward gedrag. Zij hebben zowel op het gebied van veiligheid als zorg ondersteuning nodig. Ook hebben zij hulp nodig bij budgetbeheer en het reïntegreren op de arbeidsmarkt om weer volwaardig deel te kunnen nemen aan de samenleving. De meervoudige problematiek vraagt om een levensloopbenadering, zodat de verschillende interventies op elkaar aansluiten. Daarnaast vraagt het om maatwerk, die door de steden in deze City Deal zal worden geboden.

De City Deal komt voort uit het interbestuurlijke programma Agenda Stad. Steden, Rijksoverheid, de Europese Commissie, maatschappelijke partners en het bedrijfsleven werken hierin samen aan het versterken van groei, leefbaarheid en innovatie in het Nederlandse en Europese stedennetwerk.

Meer informatie over deze City Deal vindt u hier.

Hebben steden de toekomst? Wat moet het nieuwe kabinet weten over de staat van onze steden, en over de manier waarop stedelijke ontwikkelingen slim (en minder slim) in banen kunnen worden geleid? Tijdens deze dialoog tussen wetenschap en bestuurspraktijk gaan we met elkaar in gesprek over dit thema. Meld je aan voor de VOM/VB-Tour: ‘Onze steden’. Met onder andere de oud-burgemeester van Amsterdam Job Cohen en programmadirecteur Stad van het Ministerie van BZK Bert van Delden.

Steden zijn terug, steden zijn ‘in’. Steden hebben de toekomst. Het zijn broedplaatsen van economische, sociale, ecologische, culturele en politiek-bestuurlijke innovatie. Wie het zich kan veroorloven keert terug naar de stad vanuit de randgemeenten waar de middenklasse in de jaren zeventig en tachtig nog naartoe vluchtte. Tegelijkertijd zijn steden brandpunten van sociaal-economische ongelijkheid, interetnische spanningen en ‘multiproblemen’. Linksom of rechtsom, onze steden zijn laboratoria van onze toekomsten. Wat moet het nieuwe kabinet weten over de staat van onze steden, en over de manier waarop stedelijke ontwikkelingen slim (en minder slim) in banen kunnen worden geleid?

De Vereniging voor Bestuurskunde (VB) en het Strategisch Thema Institutions for Open Societies (IOS) van de Universiteit Utrecht (UU) organiseren een ontmoeting tussen wetenschap en bestuurspraktijk waarin we licht werpen op wat onze steden nu zijn en wat ze kunnen worden. Drie toonaangevende UU-hoogleraren van steden en stedelijkheid (politicoloog/innovatiewetenschapper Maarten Hajer, economisch historicus Maarten Prak en geograaf-planoloog Pieter Hooimeijer) presenteren pitches en gaan vervolgens het gesprek aan met de oud-burgemeester van Amsterdam en VNG-hoogleraar Job Cohen en programmadirecteur Stad van het ministerie van Binnenlandse Zaken Bert van Delden. VB-voorzitter en IOS-onderzoeker Paul ’t Hart faciliteert het debat op het podium en in de zaal.

Deze dialoog is onderdeel van de reeks: ‘Wat het nieuwe kabinet zich moet realiseren’. Entree is gratis! Aanmelden: klik hier.