Vrijdag 3 juni 2022 gaven de politie en gemeente Den Haag het startschot voor een proef met een digitale druktemanager op Scheveningen. Met deze ‘Crowd Safety Manager’ gaan zij deze zomer onderzoeken hoe digitale technologie en data kunnen helpen de drukte in de badplaats in goede banen te leiden. De Crowd Safety Manager is ontwikkeld binnen de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ in samenwerking met Argaleo, Gemeente Den Haag, Politie Nederland, en ook Gemeente Breda en Gemeente ‘s-Hertogenbosch.

Het startschot van de Crowd Safety Manager werd gegeven tijdens het Smart@Sea festival op Scheveningen, waar bewoners en bezoekers konden kennismaken met verschillende innovaties die plaatsvinden in het Living Lab Scheveningen. De digitale proeftuin op de boulevard waar nieuwe technieken getest worden. Wethouder Saskia Bruines: “De Crowd Safety Manager is een mooi voorbeeld van hoe we als gemeente data inzetten voor de veiligheid en leefbaarheid van onze stad. Met deze proef testen we, in samenwerking met de politie, inwoners en ondernemers, of deze tool helpt in het verminderen van de overlast gedurende de zomer. Zodat iedereen kan genieten van een fijne dag aan het strand. ”

Digitale 3D-kaart
De Crowd Safety Manager is een digitale kaart waarop de drukte zichtbaar is. Ook analyseert en voorspelt het systeem waar drukte kan gaan ontstaan. Met als doel dat de gemeente, hulpdiensten, politie evenementenorganisaties beter kunnen anticiperen. Dat doet het dashboard door een aantal anonieme databronnen met elkaar te combineren. Zo telt het systeem het aantal mensen op de boulevard en kijkt het naar informatie van het openbaar vervoer, parkeerdata, weersvoorspellingen en verkeerstellingen. Doordat alle partijen naar hetzelfde druktebeeld kijken, kunnen er makkelijk afspraken worden gemaakt over bijsturen bij drukte. Dit helpt de politie en gemeente met het sneller kunnen anticiperen op overlast. “Met dit dashboard kunnen wij beter anticiperen op drukte en daardoor samen met de gemeente, ondernemers en bewoners ervoor zorgen dat veiligheid, leefbaarheid en toerisme hand in hand gaan. Het is echt een hulpmiddel om gezamenlijk te onderzoeken hoe we het beste de stad veilig houden.”, aldus Martine Dijkstra, portefeuillehouder innovatie bij de Politie Den Haag.

Gemeenten delen resultaten
Veel andere Nederlandse steden hebben ook te maken met toenemende drukte in populaire stadsdelen. Daarom deelt de gemeente Den Haag de bevindingen van de proef met de Crowd Safety Manager. Dit gebeurt in een landelijke samenwerking voor het delen en opschalen van geslaagde innovaties op het gebied van stedelijke veiligheid, de Impact Coalitie Safety & Security en binnen de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’.

Zie voor meer info: https://crowdsafetymanager.nl/

Op 2 juni waren Jan-Willem Wesselink(programmamanager van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ en de City Deal ‘Slim Maatwerk’), Wim Willems (wethouder mobiliteit, innovatie en toerisme bij de gemeente Apeldoorn) en Robin Schapink, manager smartcity-iot.nl bij IT-bedrijf Flexyz te gast bij BNR Eyeopeners om te vertellen over de voordelen en nadelen van slimme steden.

Onder leiding van presentator Meindert Schut vertelden zij wat een stad allemaal moet hebben om als ‘smart city’ bestempeld te worden. Een wethouder voor digitalisering is pas recent onderwerp van gesprek, maar de stad kan een hoop baat hebben bij meer kennis over omgevingsdata. Welke ontwikkelingen zijn er gaande?

Luister hier de uitzending terug

Ben je een student of jongprofessional en wil je alles leren over de slimme stad?

Meld je nu aan voor de Summerschool ‘Dilemma’s van de slimme stad’ op 24, 25 en 26 augustus in Den Haag. Samen met 24 studenten en jongprofessionals werk je in multidisciplinaire teams en bedenk je een vernieuwend concept voor de randvoorwaarden van de digitale transitie.

Deze summerschool wordt georganiseerd door Future City Foundation en het Kennislab voor Urbanisme, in opdracht van Provincie Zuid-Holland en het Ministerie van Binnenlandse Zaken & Koninkrijksrelaties en in samenwerking met de gemeente Den Haag en LivingLab Scheveningen en de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’.

Data: 24, 25 en 26 augustus 2022
Locaties: Den Haag – Scheveningen
Deelname gratis (inclusief overnachtingen en eten en drinken).
Klik hier voor meer informatie en aanmelden

KLIK HIER VOOR MEER INFORMATIE & AANMELDEN

Toeslagenaffaire, Chinese camera’s of discriminerende AI. Digitalisering en nieuwe technologie stelt ons voor ingewikkelde dilemma’s. Hoe willen we deze nieuwe technologie benutten, onder welke voorwaarden? Ga deze zomer mee naar Living Lab Scheveningen, waar smartcityoplossingen in de praktijk worden getest. Tussen de bewoners en bezoekers van Scheveningen. Tijdens de summerschool gaan we met hen in gesprek over de dilemma’s van slimme oplossingen en bedenk je samen met 24 studenten en jongprofessionals een vernieuwd concept voor de randvoorwaarden van de digitale transitie.

Laat je inspireren door experts van de Provincie Zuid-Holland, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), het Living Lab Scheveningen en vele anderen. Ontdek wat mensen bezighoudt en vertaal dat in een concreet product. Aan het einde van de summerschool presenteer je met je team jullie briljante plan aan de vakjury en wie weet winnen jullie die 2000 euro!

KLIK HIER VOOR MEER INFORMATIE & AANMELDEN

DOE MEE!
Je bent geschikt als je begrijpt dat er voor ingewikkelde problemen geen eenvoudige antwoorden volstaan. En soms ook wel. Wij zijn blij met omdenkers en dwarskijkers.

Je bent tussen de 18 en 29 jaar, je volgt een hbo- of wo-opleiding of bent net aan het werk (max 3 jaar werkervaring). En je hebt een achtergrond in:

• ORGANISATIE: rechten, bestuurderskunde, economie
• SOCIAAL: sociologie, sociale geografie
• RUIMTE: ruimtelijke ordening, geografie, planologie, stedenbouw
• DESIGN: product design, multimedia, marketing
• TECH: geo en media design, game design, computer science / IT en software developing
• of iets anders interessants, want verder out-of-the-box is ook welkom.

Aan deze summerschool kunnen 24 studenten en jongprofessionals deelnemen. Deelnemen is GRATIS (inclusief overnachtingen en eten en drinken).

KLIK HIER VOOR MEER INFORMATIE & AANMELDEN

Van 27 juni t/m 2 juli 2022 vindt de Data Week NL in ‘s-Hertogenbosch. De hele week organiseren we een interessant programma met de ondertekening van de City Deal Slim Maatwerk, een driedaagse summerschool voor jongprofessionals en diverse workshops door partners van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. Bekijk hier de verschillende programma’s (wijzigingen voorbehouden).

Maandag 27 juni – City Deal dag voor bestuurders (en ondertekening Slim Maatwerk)

Tijd: 11.00 – 14. 00 uur
Locatie: Grasso, Paardkerkhofweg 15 in ‘s-Hertogenbosch
Doelgroep: Bestuurders van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ en City Deal ‘Slim Maatwerk’
Klik hier om u aan te melden.

Op maandag 27 juni organiseren we tijdens de Data Week NL in ‘s-Hertogenbosch een bijeenkomst exclusief voor bestuurders van de City Deals ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ en ‘Slim Maatwerk’. Ontmoet uw collega-bestuurders van de City Deals en laat u inspireren over de slimme stad. Voor nieuwe wethouders is dit de gelegenheid om te horen wat de City Deals precies inhouden en hoe zij het kunnen inzetten voor hun gemeenten. Tijdens deze bijeenkomst ondertekenen we ook de nieuwe City Deal ‘Slim Maatwerk’.

28, 29 & 30 juni – Summerschool ‘Maak je eigen slimme stad’

Locatie: verschillende locaties in ‘s-Hertogenbosch
Doelgroep: jongprofessionals
Klik hier voor meer informatie en aanmelden

Nederland staat voor enorme opgaven. Opgaven die niet alleen maar op te lossen zijn op traditionele manieren. Die vragen om nieuwe manieren van werken met digitalisering en de inzet van data. Maar hoe pak je dat aan? Hoe werkt dat in de praktijk? Hoe pas je nieuwe technologie toe in het ontwikkelen van steden en dorpen? Om die vraag te beantwoorden organiseren we in opdracht van de gemeente ‘s-Hertogenbosch de Summerschool ‘Maak je eigen slimme stad’. Meld je nu aan en bedenk samen met 24 andere jongprofessionals hoe je data en digitalisering inzet om de problemen van vandaag op te lossen voor de wereld van morgen.

Ben je zelf geen jongprofessional meer, maar ken je iemand in je netwerk? Stuur deze Summerschool dan aan hem/haar door.

29 juni – Data in de slimme stad

Locatie: Grasso, Paardkerkhofweg 15 in ‘s-Hertogenbosch
Doelgroep: geïnteresseerden in slimme stad
Klik hier voor meer informatie en aanmelden

PROGRAMMA
9.00 uur – Broodje data
Voor de vroege vogels organiseert Future City ism de beide City Deals een dataontbijtje. Met koffie, croissants en een goed gesprek over data. Voor oude rotten uit het smartcityvak en jongprofessionals die deelnemen aan de summerschools. Jeroen Steenbakkers vertelt uitgebreid over de Crowd Safety Manager.

9.30 uur – Plenair: Shahid Talib (Heijmans) over hoe hij data gebruikt in zijn gebiedsontwikkeling

9.50 uur – Volgende stap City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ en hoe kun je aanhaken + uitleg over Slim Maatwerk. Met Jan-Willem Wesselink

10.00 uur – Aan de slag met de Slimme Stad
>> Tutorial: Zo pas je data toe om de stad veilig te houden met gebruikmaking van de Crowd Safety Manager (door Jeroen Steenbakkers, Argaleo)
>> Tutorial: Zo bepaal je hoe volwassen je smartcityproject is met behulp van het smart city majurity model (Shahid Talib, Heijmans)

10.15 uur – Aan de slag met de Slimme Stad
>> Tutorial: Zo check je sensoren niet de AVG schenden (Ramon de Groot, Provincie Noord-Brabant)
>> Tutorial:  Een data ecosysteem voor slimme duurzame mobiliteit en verstedelijking: kansen en toepassingen(Michiel van Dongen, Ministerie van I&W)

10.30 uur  – Randvoorwaarden van de Slimme Stad
>> Sociaal: Hoe pas je digitalisering en technologisering toe in het sociaal domein? (olv Annefleur Siebinga)
>> Ethisch: 3 manieren om ethiek mee te nemen in je ontwerp van je smartictyproject

11.00 uur – Aan de slag met de Slimme Stad
>> Techniek: Hoe gebruik je FIWARE oplossingen  (olv nader in te vullen)
>> Betrekken van inwoners: De casus Snuffelfiets (Stephen van Aken, Provincie Utrecht)

Ook de rest van de Data Week NL is erg interessant. Kijk hier voor het programma.

Op de City Deal dag in Utrecht presenteerden 75 partners van de City Deals ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ en ‘Slim Maatwerk’ de volgende stap in hun samenwerking. Nu de eerste concrete instrumenten zijn ontwikkeld, gaan de partners deze toepassen in showcases door het hele land. ‘In één oogopslag zie je de slimste projecten waar je naar op zoek bent.’

Na anderhalf jaar tijd is er met de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ al veel werk verzet. In totaal werken er nu 63 partners, waaronder gemeenten, bedrijven en kennisinstellingen aan het ontwikkelen, toetsen en implementeren van concrete instrumenten. In de deal staan de leefbaarheid en democratische waarden van de slimme stad centraal. Binnenkort volgt de deal ‘Slim Maatwerk.’ Die wordt op 27 juni ondertekend. Hierbij richten 30 partners zich op Nederlanders zo lang mogelijk zelfstandig en in een gezonde thuisomgeving laten wonen. Tussen de partners van beide deals zit enige overlap, waarmee het totaal aan partners bij de deals op 75 komt.

Het ontwikkelen van de instrumenten bij ‘Slimme stad, zo doe je dat’ is geslaagd, volgens Jan-Willem Wesselink, projectmanager van beide city deals, en Frank Reniers, programmamanager van Agenda Stad bij het ministerie van BZK. Volgens hen is het tijd voor een volgende stap, die zij presenteerden in de Social Impact Factory in Utrecht op de City Deal-dag. Partners van beide City Deals deelden hier hun ervaringen en resultaten.

Zes instrumenten

De slimme stad-deal heeft nu zes concrete instrumenten opgeleverd. Een voorbeeld is de Crowd Safety Manager, een digitwin-dashboard waarmee politie en overheden publieksdrukte kunnen monitoren en uiteindelijk voorspellen. Tijdens de Invictus Games werd de tool technisch getest. Een ander voorbeeld is het afwegingskader Sensordata en Privacy, dat gemeenten helpt om zorgvuldig na te denken over de inzet van sensoren voor dataverzameling.

Nog niet af, maar wel onderweg, zijn een ‘datakookboek’ met uitleg over hoe data te gebruiken in concrete smartcityprojecten en een slimme initiatieventoets. Alle instrumenten komen voort uit werkgroepen waarin partners met verschillende expertises samenwerken.

Wesselink: ‘In onze dealtekst, waarin we met alle partners onze missie en doelstellingen hebben vastgelegd, staat dat we op tijd kijken naar de volgende stap in onze samenwerking. En die stap zetten we nu. Nadat we met de City Deals eerst keken naar onze ‘waarom’, zitten we nu in de fase waarin we kijken ‘hoe’ we onze doelen gaan halen. Met de volgende stappen willen we met alle partners laten zien met welke concrete tools en projecten we precies bezig zijn.’ Volgens Wesselink zijn er al talloze voorbeelden van praktische voorbeelden uit slimme Nederlandse steden. ie moeten nu dus meer zichtbaarheid krijgen.

Showcases

De volgende fase van de twee City Deals draait om het etaleren van ontwikkelde tools in zogeheten ‘showcases’. Deze showcases zijn volgens Wesselink en Reniers concrete projecten en gebiedsontwikkelingen door heel Nederland waarin de ontwikkelde en nog te ontwikkelen instrumenten worden toegepast. Dit moet een volledig beeld geven van de slimste projecten van Nederland. Een netwerk van projecten in de fase van ontwikkeling, aldus Wesselink.

De instrumenten moeten in de showcases bijdragen aan een aantal maatschappelijke vraagstukken, waaronder de woningbouwopgave, klimaatverandering en -adaptatie, mobiliteitsdruk, circulaire economie, gezondheid en inclusiviteit. Over de locaties en invulling van de projecten is nog niet veel bekend, behalve dat enkele ideeën van betrokken partners al als optie op tafel liggen. Wesselink: ‘De komende maanden gaan we met alle partners kijken naar de rol en bijdrage die bij hen past en hoe we dit samen kunnen invullen in de showcases.’

Nieuwe partners

De gemeente Roermond en Brightlands Smart Services Campus zijn de nieuwste partners van beide deals. ‘De gemeente Roermond wil investeren in de nieuwste technieken om het leven van onze burgers efficiënter, comfortabeler, duurzamer en veiliger te maken’, aldus Angely Waajen, wethouder economie, ruimtelijke ordening en volkshuisvesting bij de gemeente Roermond. ‘We willen innoveren met oog voor publieke waarden. De City Deal helpt ons om het zo te organiseren dat we gebruik maken van de kansen die nieuwe technologie biedt, zonder de nadelige effecten.’

Pieter Custers is directeur Business Development van Brightlands Smart Services Campus. De campus biedt ruimtes aan innovatieve AI-startups, en verbindt deze startups in een smartcityecosysteem: ‘Dat doen we binnen verschillende thema’s, waarvan publieke dienstverlening een van de belangrijkste is. Onderzoek en ontwikkeling wordt gedaan in innovatielabs zoals het Public Services Lab en het ELSA lab Armoede en Schulden, en richt zich op maatschappelijke uitdagingen zoals armoedebestrijding, eenzaamheidpreventie, burgerparticipatie en het terugdringen van ondermijning. We geloven in samenwerken en co-creatie en verbinden ons ecosysteem graag met het netwerk van City Deal, om zo nog meer impact te kunnen maken.’

Wesselink noemt de twee nieuwste deelnemers een klassieke win-win. ‘Brightlands Smart Services Campus brengt een heel waardevol netwerk van startups mee en verrijkt daarmee ons netwerk. We weten nu uit eerste hand waar startups op het gebied van govtech, smart city en slim maatwerk mee bezig zijn. En de gemeente Roermond wil echt leren hoe ze kunnen profiteren van de kansen die digitalisering en technologisering bieden, in zowel het fysieke als het sociale domein.’

De kracht van de City Deal-aanpak

Programmamanager Agenda Stad Reniers hoopt dat de instrumenten van de City Deals nu kunnen worden toegepast in bestaande en nieuwe gebiedsontwikkelingen. De kracht van de City Deal-aanpak werd volgens Reniers duidelijk tijdens een bezoek aan het innovatiecentrum van Heijmans, een van de partners van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. De gebiedsontwikkelaar wil groene en leefbare wijken maken, en gebruikt daar slimmestadtoepassingen voor. Reniers: ‘Ze kijken daarbij wat bewoners echt willen en laten slimme toepassingen, daar waar ze iets makkelijker maken of een probleem oplossen, daar een onderdeel van uitmaken.’

De showcases moeten laten zien hoe innovatieve technologische toepassingen kunnen leiden tot groene en gezonde leefomgevingen. Enkele innovaties zijn deelmobiliteit, digitale buurtplatformen en geautomatiseerde ventilatiesystemen. Het Rijk wil deze slimme gebiedsontwikkelingen ondersteunen met de City Deals. Reniers: ‘Daar zetten we ons voor in, en daar past de volgende stap van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ goed in.’

Samen met 60 andere partners gaan Brightlands Smart Services Campus en gemeente Roermond werken aan complexe smartcityvraagstukken. Dat doen ze binnen de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. Digitalisering en technologisering veranderen de komende jaren regio’s, steden en dorpen in de hele wereld en dus ook in Nederland. De partijen werken aan ten minste 12 vraagstukken om antwoord te geven op deze transitie en om de slimme stad verder te brengen.

Ecosysteem van ecosystemen
Pieter Custers, directeur Business Development van Brightlands Smart Services Campus, is zeer verheugd met het toetreden tot de City Deal. “Wij zijn een open innovatie ecosysteem dat samenwerkt aan nieuwe toepassingen op basis van data science en AI. Dat doen we in verschillende toepassingsgebieden, waarvan publieke dienstverlening een van de belangrijkste is. Onderzoek en ontwikkeling wordt gedaan in innovatielabs zoals het Public Services Lab en het ELSA lab Armoede en Schulden, en richt zich op maatschappelijke uitdagingen zoals armoedebestrijding, eenzaamheidpreventie, burgerparticipatie en het terugdringen van ondermijning. We geloven in samenwerken en cocreatie en verbinden ons ecosysteem graag met het netwerk van City Deal, om zo nog meer impact te kunnen maken.”

Kansen van nieuwe technologie
“Gemeente Roermond wil investeren in de nieuwste technieken om het leven van onze burgers efficiënter, comfortabeler, duurzamer en veiliger te maken,” aldus Angely Waajen, wethouder voor economie, ruimtelijke ordening en volkshuisvesting van de gemeente Roermond. “We willen innoveren met oog voor publieke waarden. De City Deal helpt ons om het zo te organiseren dat we gebruik maken van de kansen die nieuwe technologie biedt, zonder de nadelige effecten.”

Win-win
Jan-Willem Wesselink, programmamanager van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’, is erg blij met de komst van Brightlands Smart Services Campus en gemeente Roermond in het netwerk van de City Deal. “Brightlands Smart Services Campus brengt een heel waardevol netwerk van startups mee en verrijken daarmee ons netwerk. We weten nu uit eerste hand waar startups op het gebied van govtech, smart city en slim maatwerk mee bezig zijn. En de gemeente Roermond wil echt leren hoe ze kunnen profiteren van de kansen die digitalisering en technologisering biedt in zowel het fysiek als sociaal domein. Dit is een klassieke win-win. Voor de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’, maar ook voor de beide toetreders.”

Waarom de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’
Door internet en technologische toepassingen worden objecten en gebruikers daarvan in de fysieke ruimte met elkaar verbonden tot een intelligent netwerk. Alles en iedereen kan met elkaar communiceren. Afstand wordt daardoor minder relevant en de samenleving veel flexibeler. Hierdoor ontstaan nieuwe kansen om steden duurzamer te maken. Maar het brengt ook risico’s op het gebied van privacy en democratie met zich mee. Om kansen te benutten en risico’s te vermijden, worden in deze City Deal goede afspraken gemaakt en nieuwe werkwijzen ontwikkeld. De deal richt zich op het veranderen van de processen die regio’s, steden en dorpen gebruiken bij het ontwerpen, inrichten, beheren en besturen.

De City Deal ontwikkelt ten minste twaalf nieuwe instrumenten met als doel om processen te veranderen, zodat optimaal gebruik kan worden gemaakt van de kansen die digitalisering en technologisering bieden. De instrumenten zijn haalbaar, schaalbaar en deelbaar, zodat ook andere steden ze kunnen benutten. En voldoen aan de Europese democratische waarden en dragen bij aan een leefbare stad zoals bedoeld in Sustainable Development Goal 11. Daarin is vastgesteld door de Verenigde Naties dat steden inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam moeten worden. De instrumenten worden verzameld in een toolbox.

Partners City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’
De volgende overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties ondertekenden de City Deal al eerder: gemeente Almere, AM, gemeente Amersfoort, Amsterdam Smart City, gemeente Apeldoorn, Arcadis, Argaleo, Avans Hogeschool, ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, BNA, BNSP, BPD Ontwikkeling, gemeente Breda, BTG, gemeente Capelle aan den IJssel, CBS, Civity, Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven, gemeente Den Haag, gemeente Deventer, DHM, Economic Board Utrecht, ELBA\REC, gemeente Enschede, FIWARE Foundation, FME, Fontys Hogeschool, Future City Foundation, gemeente Heerlen, Heijmans, gemeente Helmond, gemeente ‘s-Hertogenbosch, ICTU, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het ministerie van Justitie en Veiligheid, Kadaster, Kennedy Van der Laan, KPN, gemeente Maastricht, NEN, Provincie Noord-Brabant, NVTL, Provincie Overijssel, Over Morgen, Phbm, Platform31, Nationale Politie, Rijksvastgoedbedrijf, Stad Roeselare (België), gemeente Rotterdam, Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Saxion, gemeente Sittard-Geleen, VodafoneZiggo, Waterschap Vallei en Veluwe, We-Consultants, WeCity, provincie Zuid-Holland, gemeente Zwolle. Daar komen nu Brightlands Smart Services Campus en gemeente Roermond bij.

City Deals
De City Deals zijn onderdeel van Agenda Stad, het interbestuurlijke programma waarin steden, maatschappelijke partners en Rijksoverheid samenwerken aan het versterken van de innovatie van Nederlandse steden. City Deals hebben als doel innovatie aan te jagen. In City Deals leggen de betrokken partijen concrete afspraken met elkaar vast. In deze aanpak staat de inhoud centraal en werken de verschillende partijen samen op basis van gelijkwaardigheid. Kijk voor meer informatie op www.agendastad.nl.

Nederland staat voor enorme opgaven. Opgaven die niet alleen maar op te lossen zijn op traditionele manieren. Die vragen om nieuwe manieren van werken met digitalisering en de inzet van data. Maar hoe pak je dat aan? Hoe werkt dat in de praktijk? Hoe pas je nieuwe technologie toe in het ontwikkelen van steden en dorpen?

Om die vraag te beantwoorden heeft de gemeente ‘s-Hertogenbosch en de provincie Noord-Brabant in het kader van de Data Week NL de opdracht gegeven voor een Summerschool in samenwerking met de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ en de City Deal ‘Slim Maatwerk’.

Meld je nu aan en bedenk samen met 24 andere jongprofessionals hoe je data en digitalisering inzet om de problemen van vandaag op te lossen voor de wereld van morgen.

Ben je zelf geen jongprofessional meer, maar ken je iemand in je netwerk? Stuur deze Summerschool dan aan hem/haar door. 

Waar gaat het over?

Nederland staat voor grote uitdagingen. De klimaatverandering, de woningnood, en een krappe arbeidsmarkt. Voor steeds meer Nederlanders is het niet vanzelfsprekend om op een gezonde manier in de gewenste thuisomgeving te wonen. Omdat ze te maken hebben met een kluwen van sociale problemen, gezondheidsproblemen of kansenongelijkheid. Dat leidt tot een groeiende kloof in de samenleving.

Dit zijn grote opgaven die uiteindelijk moeten worden opgelost door provincies als Noord-Brabant en gemeenten als ’s-Hertogenbosch. Data, digitalisering en technologisering bieden mogelijke oplossingen, maar hoe benut je deze kansen op de goede manier? En hoe zorg je ervoor dat het niet blijft bij een idee, maar dat concrete oplossingen daadwerkelijk iets gaan veranderen in een wijk of stadsdeel?

Tijdens deze summerschool dagen we jou uit om hierover na te denken. Je gaat 3 dagen lang in multidisciplinaire teams aan de slag met de vraag: Hoe kunnen data, technologisering en digitalisering bijdragen aan een sterke economie, leefbaarheid en gelijke kansen voor iedereen in de Provincie Noord-Brabant? En hoe pak je dat concreet aan in de Omgeving Station Oost in ‘s-Hertogenbosch?

Met wie

Het Kennislab voor Urbanisme en de Future City Foundation organiseren deze summerschool in opdracht van de Provincie Noord-Brabant en de gemeente ’s-Hertogenbosch in het kader van de Dataweek NL en in samenwerking met de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ en de City Deal ‘Slim Maatwerk’.

Premium Partners van de Future City Foundation zijn: gemeente Amersfoort, Civity, DHM Infra, ELBA\REC, Kennedy Van der Laan, gemeente Sittard-Geleen, Waterschap Vallei en Veluwe, VodafoneZiggo, We City en gemeente Zwolle.

Founding partners van de Data Week NL zijn: gemeente ‘s-Hertogenbosch, JADS, provincie Noord-Brabant, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Waarom meedoen

• Je leert over digitalisering en technologisering en hoe je dat kunt toepassen in de stad van de toekomst. Je leert het direct uit de praktijk en van de mensen die er dagelijks meer werken. Kennis die je in je opleiding niet krijgt;
• Je ontwikkelt je professionele en persoonlijke skills;
• Je maakt kennis met de Provincie en gemeente als organisatie en ontmoet een heel interessant netwerk van bedrijven en stakeholders. Als je een interessante baan of stage zoekt is dit een heel interessant netwerk
• Maak kennis met de 75 verschillende partners van de betrokken City Deals
• Je bent graag met inhoudelijke en vernieuwende onderwerpen;
• Je vind het fijn om nieuwe interessante mensen te leren kennen;
• En drie dagen plezier met hen te hebben.

Meld je nu aan 

Klik hier meer informatie.

Stel je wilt een evenement organiseren of een dakkapel bouwen – hoe vind je dan de informatie om te kijken of je daarvoor een vergunning kunt krijgen en aan welke voorwaarden je moet voldoen? Daarvoor ontwikkelen we binnen de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ de Slimme Initiatieventoets. We willen dat het instrument voldoet aan de eisen van het werkveld en voor burgers en professionals te gebruiken is. Om te bepalen welke informatie naar boven moet komen in het instrument, hebben we jouw input nodig. Graag nodigen we je uit om daarover mee te denken tijdens een ontwerpworkshop op vrijdag 22 april in Amersfoort en samen een ‘proof of concept’ te ontwikkelen onder leiding van creatief strateeg Jurian Strik (Studio-Strik).

Wanneer: vrijdag 22 april 2022 van 9.00 – 12.30 uur

Waar: Paulus Borstraat 41, 3812 TA Amersfoort

Deelname is kosteloos.

Op basis van de aanmeldingen maakt de organisatie een inhoudelijke selectie. We zoeken daarbij naar een interessante inhoudelijk mix van deelnemers. Over de selectie kan niet worden gecorrespondeerd. Je hoort een week van te voren of je bent geselecteerd. Reserveer het tijdstip vast in je agenda.

Wat gaan we doen?

• Proof of concept
• Met een groep professionals een nieuwe tool ontwikkelen
• Werken met reframing, een ontwerpmethode

Waarom meedoen? 

• Je denkt mee over een concrete tool van de toekomst, waarbij alle informatie op één plek beschikbaar, volledig en begrijpelijk is.
• Je leert werken met de Reframing-ontwerpmethode en speculatief ontwerpen. Die methodes kun je inzetten in je werk om anders te leren kijken naar ingewikkelde vraagstukken.
• Je ontmoet een interessant netwerk van professionals die allemaal bezig zijn met de fysieke leefomgeving en interesse hebben in hoe je daar slim mee om kunt gaan.

Wie zoeken we?

• Je bent in je dagelijkse werk bezig in de fysieke leefomgeving, bijvoorbeeld als ontwerper, bouwer, of door het organiseren van evenementen, of iets anders interessants.
• Je hoeft geen kennis van slimme steden, digitalisering of technologisering te hebben, maar je bent wel nieuwsgierig naar hoe onze leefomgeving door deze ontwikkelingen gaat veranderen.
• Je wordt enthousiast van creatieve sessies en deelt graag jouw ideeën.

AANMELDEN

Het idee achter de Slimme Initiatieventoets

Het zou mooi zijn wanneer je, bij elke ingrijpende actie in de leefomgeving ‘als vanzelf’ allerlei aanwijzingen en informatie krijgt aangereikt die je moet weten om jouw plan zo goed mogelijk uit te kunnen voeren. Dat alle benodigde informatie – zoals het realiteitsgehalte van je plan, een aanwijzing welke partijen betrokken zijn, etc. – zichtbaar worden in een digitaal informatiesysteem. Bijvoorbeeld via een interactieve kaart, of wordt het een hologram waar je door de leefomgeving kunt lopen, of een sociaal platform waarbij data per locatie naar voren komt? Er is al een digitaal middel in de maak, het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Dit stelsel gaat ons informatie leveren over de relevante regelgeving, maar er is veel meer informatie beschikbaar en nodig voor de uitvoering van een initiatief. Daarom willen we vanuit de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ een tool ontwikkelen  die ook rekening houdt met historische en toekomstige scenario’s in de leefomgeving, én kijkt welke informatie belangrijk is voor een initiatief. Zo zorgt de tool ervoor dat initiatiefnemers efficiënter, sneller een aanvraag kunnen doen, zonder voor verassingen te komen staan.

Voorbeeld: Gemeente Breda werkt bijvoorbeeld al met een systeem wat je kunt gebruiken wanneer je ‘iets wil doen in de buitenruimte’. Stel er moet een straat worden afgesloten voor werkzaamheden of voor een evenement. Je selecteert dit gebied in de digitale kaart en je krijgt meteen te zien dat buslijn 121 hier doorheen rijd (en je dus met de betreffende vervoersmaatschappij contact moet leggen). Mogelijk had je helemaal niet had bedacht dat in dit geval OV-informatie relevant is voor het beantwoorden van jouw vraag. Bij de tool die wij voor ogen hebben komt alle relevante data, specifiek voor de tijd en context van jouw initiatief naar voren. Maar welke informatie moet getoond worden bij verschillende scenario’s? En welke data is er beschikbaar? En hoe kunnen we de data visualiseren? Om antwoord te geven op deze vragen hebben we de ervaring en expertise nodig van mensen uit het veld. Daarvoor organiseren we een ontwerpworkshop op 22 april, waarin we een eerste ‘proof of concept’ van de Slimme initiatieventoets.

Meer informatie en aanmelden Wil je meer weten over de workshop of over de tool die we ontwikkelen? Neem dan contact op met Zoë Spaaij ([email protected]). Wil je meedoen, meld je dan direct aan. Deelname is kosteloos.

AANMELDEN

In de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ hebben de partners in werkgroepen instrumenten ontwikkeld die focussen op de hoe-vraag en voorkomen dat het wiel opnieuw wordt uitgevonden. Door het veranderen van processen, maken we optimaal gebruik van de mogelijkheden die digitalisering en technologisering biedt voor onze regio’s, steden en dorpen. Hieronder een overzicht van enkele instrumenten.

In de Toolbox ‘Slimme stad’ verzamelen we alle instrumenten die zijn ontwikkeld in de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. Die delen we in volgens de categorieën van de G40. Al bestaande instrumenten die door derden zijn ontwikkeld verzamelen we ook in de instrumentenkoffer. Zo voorkomen we dat we dubbel werk doen. Dit is de Toolbox.
Al bestaande instrumenten kun je hier aanmelden.

Afwegingskader Modelverordening smartcitytoepassingen
Probleem: Steeds meer steden en gemeenten willen smart worden, maar weten niet hoe ze hun smartcitytoepassingen moeten, en mógen vergunnen.
Oplossing: Ondanks dat er op dit onderwerp nog geen hogere regelgeving is, kunnen gemeenten wel regels opstellen voor deze slimme technologie in hun gemeente. Advocaat Anita Nijboer schreef eerder de ‘Modelverordening voor smartcitytoepassingen in de openbare ruimte’. Met deze standaardverordening voor smartcitybeleid kunnen gemeenten zien wat ze zelf kunnen regelen en wat niet. Binnen de City Deal is de verordening getoetst bij gemeenten en doorontwikkeld. Download hier het afwegingskader.

Afwegingskader Sensordata en Privacy
Probleem: Hoe borg je als gemeente privacy en het naleven van de AVG bij de inzet van sensoren in de openbare ruimte?  
Oplossing: Om gemeenten handvatten te geven is het ‘Afwegingskader sensordata en privacy’ ontwikkeld. Dit is een instrument voor iedereen die te maken heeft met het plaatsen van sensoren en de data die worden verzameld in de openbare ruimte, voor zowel beleid als uitvoering. Het geeft handvatten om in de organisatie het gesprek aan te gaan bij de te maken keuzes op het vlak van techniek, gebruik en eigenaarschap. Ook biedt het een leidraad om te komen tot een plan van aanpak waarin genoemde aspecten aan de orde komen. Met het afwegingskader kunnen gemeenten meer bewust een smartcitybeleid maken voor het plaatsen en aanbesteden van sensoren. Bekijk hier het Afwegingskader sensordata en privacy.

Drukte monitoren en voorspellen
Probleem: Drukte en onvoorspelbare groepen mensen zorgen in een stad of gebied steeds vaker voor vervelende, ongewenste en zelfs levensgevaarlijke situaties. Gemeente en politie kunnen daar nu vooral achteraf op reageren.
Oplossing: Om meer inzicht te krijgen in drukte is de Crowd Safety Manager ontwikkeld, een digitale weergave van de stad waarmee politie en overheden drukte kunnen monitoren en uiteindelijk ook kunnen voorspellen. Deze zomer is het systeem getest op Scheveningen in samenwerking met de Nationale Politie en de gemeente Den Haag. Ze onderzoeken hoe digitale technologie en data kunnen worden gebruikt om voordat drukte ontstaat en tijdens drukte passende maatregelen te kunnen nemen. Dat doet het dashboard door een aantal anonieme databronnen met elkaar te combineren. Bekijk hier meer informatie over de Crowd Safety Manager.

Op weg naar een veilige stad – Prioritering nood- en hulpdiensten bij verkeerslichten
Probleem: Elk jaar vinden in Nederland 270 ongelukken plaats als gevolg van een hulpvoertuig van politie, brandweer of ambulance dat met zwaailichten en sirene door rood rijdt. Dat leidt tot leed bij dat ongeluk, maar ook bij het incident waar de hulpverlener naartoe onderweg was.
Oplossing: Dat kan slimmer, bijvoorbeeld door het stoplicht op groen te zetten als er een hulpvoertuig aan komt of door via autonavigatiesystemen te communiceren met andere weggebruikers. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft samen met partners een platform ontwikkeld waarop je kunt zien welke steden al werken met intelligente verkeerslichten (iVRI’s) en een stappenplan hoe je deze implementeert in je eigen gemeente. Elk hulpdienstvoertuig dat in het platform is opgenomen en met spoed onderweg is, zal binnenkort zichtbaar zijn bij automobilisten die gebruikmaken van apps of navigatiesystemen. Bekijk hier het stappenplan.

Slimme stad, slimmer samenwerken
Probleem: Samenwerken aan een smart city ofwel slimme stad. Dat is leuk, inspirerend, maar ook lastig. Lastig, omdat samenwerkingspartners niet altijd hetzelfde denken over begrippen en wat er nodig is om tot het gezamenlijke doel te komen.
Oplossing: Binnen de City Deal is het ‘Bewustwordingsmodel Smart City’ ontwikkeld. Het laat in vijf levels zien in welke mate een organisatie of bedrijf slim is. Het doel hiervan is om te bepalen of opdrachtgever en opdrachtnemer dezelfde taal spreken. Per stap is aangegeven hoe het level bepaalt hoe men omgaat met samenwerkingsvormen, businesscases, organisatie, data en technologie. Het model zorgt ervoor dat alle partners binnen een samenwerking dezelfde betekenis van begrippen hanteren, wat moet leiden tot betere resultaten.
Bekijk hier het ‘Bewustwordingsmodel Smart City’.

De Slimme Initiatieventoets
Probleem: Stel, je hebt een initiatief wat gaat plaatsvinden in de buitenruimte, hoe mooi zou het zijn als je dan ‘als vanzelf’ allerlei informatie krijgt aangereikt over de omgeving. En niet zelf hoeft te bedenken waar je allemaal rekening mee moet houden, zonder dat je alle vakkennis in huis hebt.
Oplossing: In de City Deal is een framework van de Slimme Initiatieventoets (SIT) ontwikkeld. Het voorstel verkend hoe we data en technologie kunnen inzetten om initiatiefnemers (bewoners en bedrijven) optimaal gebruik te laten maken van de mogelijkheden die er zijn voor initiatieven in de fysieke ruimte/leefomgeving. Het idee van de SIT is dat ongevraagd voor de vraag en specifieke tijd of context, de relevante data vanzelf naar voren komt. Zonder dat de gebruiker deze relevantie of zelfs het bestaan van de data zelf vooraf kende. Alle benodigde informatie worden actief in een informatiesysteem op het moment dat de gebruiker een locatie confronteert met een plan. Op basis van het framework kan er een prototype van de SIT worden ontwikkeld.
Bekijk hier het voorstel voor de Slimme Initiatieventoets.

Kookboek effectieve datastrategie
Probleem: Er is zoveel data beschikbaar en tegelijk: waar begin je als gemeente? En hoe kun je data het beste gebruiken in Omgevingsbeleid?
Oplossing: Om gemeenten op weg te helpen is het ‘Kookboek effectieve datastrategie’ ontwikkeld voor professionals bij gemeenten die wel met data willen werken, maar geen gisspecialist zijn. Zoals elk kookboek, is ook dit datakookboek slechts een greep aan alles wat er mogelijk is op datagebied. De basisprincipes voor datagedreven werken worden uiteengezet en een uitgelegd met goede voorbeelden.  

Bekijk hier het kookboek effectieve datastrategie

Deze pagina wordt in de komende weken aangevuld met meer tools waar nog aan wordt gewerkt.

En de City Deal heeft naast concrete instrumenten nog meer opgeleverd:

• City Deal ‘Slim Maatwerk’ – In de City Deal ‘Slim Maatwerk’ kijken we hoe we digitalisering en technologisering kunnen inzetten om ervoor te zorgen dat inwoners langer in de gewenste thuissituatie kunnen blijven wonen. Dit doen we met de kennis en resultaten van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’.

• We zijn blij dat de Europese Commissie onze aanvraag in het kader van het ‘Technical Support Instrument (TSI)’ heeft goedgekeurd.  Binnen de aanvraag is het betrekken van burgers bij burgermeetinitiatieven benoemd; het mogelijk maken dat uitkomsten van deze initiatieven vergeleken kunnen worden en het voorkomen dat groepen worden uitgesloten. Deze opdracht wordt uitgevoerd door Eurocities, waarmee de City Deal werkgroepen een Europees spiegelproject krijgen. Ook wordt een kenniscentrum opgezet waarmee deze en andere smart-city-tools op een actieve manier kunnen worden gedeeld met de rest van de wereld. Eurocities heeft hiertoe het project CitiMeasure opgezet.

• Bij het Innovatiebudget Digitale Overheid is succesvol een subsidie aangevraagd van € 711.775,00 door partners van de City Deal ‘Een Slimme Stad, zo doe je dat’ (Argaleo, ELBA\REC, Future City Foundation, Gemeente Den Haag, Nationale Politie. WE-CPV) in samenwerking met TNO, TU Delft en Q-TC. De aanvraag is een direct vervolg op de werkgroep ‘Crowd Safety Manager’ in de City Deal.

• We zijn ook heel blij met het Europese project Smart City Monitor. Binnen dit project werken City Deal partners gemeente ’s-Hertogenbosch en gemeente Breda) en Argaleo samen met kennisinstellingen (Breda University of Applied Sciences, Jheroniumus Academy of Data Science) en het bedrijf Geodan samen. Het project heeft als doel: de binnensteden van ’s-Hertogenbosch en Breda aantrekkelijker, beter bereikbaar, gezonder, vitaler en duurzamer maken, door innovatieve en effectieve producten en diensten op basis van real-time en lange termijn inzicht in bezoekers- en mobiliteitsstromen uit data over de openbare ruimte.

De Europese Unie stelt ruim 800.000, – euro subsidie beschikbaar voor het project Smart City Monitor. Daarvan ontvangt de gemeente ‘s-Hertogenbosch bijna 200.000, – euro. Deze Smart City Monitor geeft onder meer inzicht in bezoekers- en verkeersstromen in de binnenstad. Slim gebruik van deze data helpt om de stad voor iedereen aantrekkelijk, gezond en toegankelijk te houden. En dat sluit heel goed aan op ’s-Hertogenbosch als datastad en bij het partnership aan de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’.

Naast inzicht in bezoekers- en verkeersstromen geeft de monitor ook data over bijvoorbeeld de luchtkwaliteit en de beleving van bezoekers. Op deze manier kunnen verschillende data aan elkaar worden gekoppeld. Dat levert belangrijke informatie op om voorspellingen te doen en om met passende oplossingen te komen. Denk bijvoorbeeld aan slimme bevoorrading, duurzaam vervoer en verdere vergroening. Of aan ondernemers die hun planning en marketing kunnen afstemmen op voorspelde drukte. Inzicht in verblijfsduur en verplaatsingen helpt ook om knelpunten in bijvoorbeeld veel gebruikte fiets- en autoroutes op te lossen, of om evenementen meer te verspreiden over ruimte en tijd.

Wethouder Jan Hoskam: “Met deze EU-subsidie kunnen we verdere stappen zetten om data op een slimme manier toe te passen in onze stad. Dat doen we niet alleen. We werken samen met partners aan een gezonde en vitale binnenstad. Ik ben daar trots op. Samen met het onderwijs en bedrijfsleven kunnen we de onderlinge kennis vergroten en tot innovatieve oplossingen komen voor de uitdagingen van vandaag en morgen.”

De ontwikkeling van deze monitor gebeurt in samenwerking met de gemeente Breda, Jheronimus Academy of Data Science, Breda University of Applied Sciences en de geodata-bedrijven Argaleo en Geodan.

REACT-EU voor economisch herstel
Onder de noemer REACT-EU stelt de Europese Unie extra middelen beschikbaar voor een versneld en veerkrachtig economisch herstel na de coronacrisis. Smart City Monitor draagt hieraan bij. Dit project loopt vanaf najaar 2021 tot eind 2023.