Kennisuitwisseling in Gent

Op 23-24 januari waren ruim 60 partners van City Deal Kennis Maken op studiereis naar Gent. Doel was om meer van elkaar te horen waar ze mee bezig zijn en waar ze tegenaanlopen en om kennis te maken met de verschillende samenwerkingen tussen de stad Gent en de daar aanwezige kennisinstellingen.

De studiereis begon dan ook in het Stadsmuseum met presentaties van de gemeente Gent en een drietal kennisinstellingen. Gent is de grootste universiteitsstad van Vlaanderen. Van de 260.000 inwoners zijn er zo’n 75.000 studenten. De universiteit en hogescholen zijn dan ook op verschillende plekken in de stad aanwezig met campussen. De stad is dan ook een brede leeromgeving voor de studenten, wat precies aansluit bij de City Deal Kennis Maken.

Stadsacademie

Daarvoor zijn tal van initiatieven die de studenten met de stad verbinden. De net opgerichte Stadsacademie van de UGent wil een ‘collaboratorium’ vormen, waarin studenten, professoren, beleidsmakers, bedrijven en middenveldorganisaties kennis delen over grote Gentse sociale en ecologische uitdagingen. Studenten uit verschillende disciplines werken samen onder begeleiding van transdisciplinaire teams aan een sociaal-rechtvaardige en ecologisch duurzame toekomst van Gent. Dat doen ze in hun bachelorpapers, masterproeven, groepswerken en stages.

Ondernemende studenten

Andere initiatieven zijn er op Artevelderhogeschool, waarbij vooral de nadruk op ondernemen ligt. De IDEA Factory stimuleert ondernemende studenten met goede ideeën, het project Artepreneur helpt hen te experimenteren met een onderneming onder de vlag van een coöperatie van school. Gentepreneur is het meest succesvol van deze initiatieven. Deze samenwerking van onderwijs en stad dient als lanceerplatform voor ondernemende jongeren. Dankzij steun van de Vlaamse deelregering is het platform

een groot overkoepelend project geworden. Met de HOGent werkt de stad samen om maatschappelijke projecten te embedden in het curriculum van de studenten. Doelen zijn onder meer om de kloof tussen wetenschap en praktijk te dichten, uitwisseling van kennis en expertise te bevorderen en bestaande kennis te valideren.

“Hoge onderwijsinstellingen zijn dan ook de motor van de stad.”, sloot wethouder Elke Decruynaere, schepen van onderwijs, opvoeding en jeugd, de bijeenkomst af. “Gent zou Gent niet zijn zonder studenten.” Om goed contact te houden met studenten heeft Gent dan ook een studentenambtenaar aangesteld.

Diner Pensant

Dezelfde avond vond in Salon Carlos Quinto, in het centrum van Gent, een Diner Pensant plaats, waar 10 Nederlandse steden onder leiding van dagvoorzitter Rick van der Kleij in korte pitches met elkaar delen hoe de verschillende steden ermee bezig zijn. Hoe staat het met de City Deal in de steden? Welke tips en tricks zijn er te delen? Zo helpt de City Deal in Tilburg om structuur aan te brengen in bestaande samenwerkingen tussen gemeente en onderwijsinstellingen, vertelde Rob van den Hurk van de gemeente Tilburg. Dat leidde tot een strategische agenda.

Kloof in de stad

Een thema waar meerdere steden aan werken is het verkleinen van de kloof tussen studenten en andere stadsbewoners. Zoals in Wageningen waar het inwonertal door de komst van de studenten flink groeide, wat tot de nodige spanning leidde. De gemeente werkt daarin samen met Ede. Ze hebben een procesbegeleider aangesteld. Ook in Maastricht werkt men al jaren aan het verkleinen van de kloof. De City Deal brengt daar een extra impuls in, vertelde Simone van de Steen, gemeente Maastricht. Het leidde tot een samenwerking tussen gemeente, universiteit, hogeschool en provincie. Ook Amsterdam kent veel studenten. Volgens Rob Andeweg van de Hogeschool zijn er in de hoofdstad ongeveer 160.000 studenten. Het neerzetten van een duurzame kennisinfrastructuur is dan ook noodzakelijk. De eerste stap daarin is goed in kaart brengen wat er allemaal al wordt gedaan.

Bestaande samenwerkingen

Ook in andere steden sloot de City Deal aan op bestaande samenwerkingen, zoals in Rotterdam, Delft en Leiden. In Enschede vonden de partners, waaronder vier kennisinstellingen, elkaar heel snel na het ondertekenen van de City Deal. In een paar luttele weken is opgestart met een bestuurlijke agenda. In februari gaan de eerste groepen studenten van start. Rowinda Appelman besloot de avond met het nieuws dat voor 2018 middelen vrijkomen van  OCW om de City Deal een extra impuls te geven. Per stad is dat 50.000 euro om een impuls te geven aan de strategische agenda’s. Vanaf 1 maart is het mogelijk om een aanvraag in te dienen. Hou hiervoor de website van Regieorgaan SIA in de gaten.

Tweede dag

De tweede dag kwamen alle partijen weer bij elkaar om verder kennis uit te wisselen, na een rondleiding in de innovatieve bibliotheek De Krook. Frank Reniers (BZK) en Aldert de Vries (Gemeente Utrecht) organiseerden een speciale bijeenkomst voor de Gentse deelnemers, waarin ze meer leren over de Nederlandse Agenda Stad, bijbehorende City Deals en wat dat betekent voor Utrecht.

De Nederlandse delegatie ging verder met elkaar in overleg in een andere zaal, waar Chief Science Officer Caroline Nevejan van de gemeente Amsterdam de ochtend aftrapte met een presentatie over de rol van onderzoek in de stad in de 21^e eeuw. Door de komst van internet en digitalisering zijn er allerlei nieuwe trends en dilemma’s ontstaan in de democratie. Data worden overal verzameld maar niemand kan erbij. De nieuwe tijd stelt dan volgens haar ook nieuwe eisen aan leiderschap en dat is behoorlijk verwarrend. Daarom is het volgens Nevejan zo belangrijk dat we kennis en beleid met elkaar verbinden. In de City Deal moeten we veel verder gaan dan waar we nu zijn, stelde ze. Een goed voorbeeld daarvan is volgens haar ‘De Ovale Tafel’ in Amsterdam, waarin de gemeente nauw samenwerkt met de HVA, UVA, VU, AMS Institute en het CWI.

Gent. Foto: Pieter Verbeek.

In groepjes overlegden de partners uit de dezelfde steden verder met elkaar om kennis te delen tijdens de werksessie.  Die werd daarna plenair gedeeld. Zo bleek in meerdere steden de behoefte bestaan voor onderwijsvernieuwing. Wat willen de steden van elkaar leren en hoe kunnen ze dat echt ontwikkelen tot methodiek en ontwerp en didactiek? Het is volgens meerdere partners in de zaal heel belangrijk om opbrengsten terug te brengen in onderwijs, zodat deze beter berust is op de toekomst. Hoe zorg je ervoor dat het in het curriculum wordt geïmplementeerd?

De stedentrip naar Gent eindigde met een ludieke column van Wim Dijkstra over de Vlaams-Nederlandse Betrekkingen.