City Deal Toekomstbestendige Gebiedsontwikkeling als ’topversneller’ onderdeel van programma Innovatie en Opschaling Woningbouw

Partners poseren na de ondertekening van het programma Innovatie en Opschaling Woningbouw tijdens de Woontop op 11 december 2024. Foto: Robin Utrecht.
Partners poseren na de ondertekening van het programma Innovatie en Opschaling Woningbouw tijdens de Woontop op 11 december 2024. Foto: Robin Utrecht.

Op 11 december is tijdens de Woontop het programma Innovatie en Opschaling Woningbouw gelanceerd. De nieuwe City Deal Toekomstbestendige Gebiedsontwikkeling is als één van de Topversnellers aangemerkt, die bijdraagt aan de versnelling naar 100.000 nieuwe woningen per jaar.

Woningen moeten betaalbaar en duurzaam zijn zodat steden gezond kunnen groeien. Bovendien zullen we een stuk sneller moeten gaan bouwen. En dat kan!

In de City Deal zullen naar verwachting zo’n 20-25 koploper gemeenten en zo’n 10 grote bouwers, ontwikkelaars en woningcorporaties, samen werken om toekomstbestendige gebiedsontwikkeling op te schalen, zich voor te bereiden op Europese regelgeving, een uniforme taal voor toekomstbestendige Gebiedsontwikkeling te ontwikkelen, en laten zien wat er kan en hoe het kan.

Agenda Stad faciliteert het proces van de City Deal. Deze City Deal bouwen we op samen met de netwerken Building Balance en Cirkelstad, en bouwen we voort op basis van het Convenant Toekomstbestendig Bouwen, Het Nieuwe Normaal en het Rotterdams Plan van Aanpak Duurzaam Doorbouwen.

Lees meer over de Woontop en de daar gemaakte afspraken op Volkshuisvestingnederland.nl, en over het programma Innovatie en Opschaling Woningbouw op LinkedIn.

De City Deal Toekomstige Gebiedsontwikkeling is in ontwikkeling en wordt naar verwachting in de loop van 2025 ondertekend.

Town Deal Sterke Streken bevestigt conclusies uit ‘De uitvoering aan zet’

Deelnemers aan de slotconferentie Town Deal Sterke Streken bij de wijngaarden in Ubachsberg. Foto: Stan Keulen
Deelnemers aan de slotconferentie Town Deal Sterke Streken bij de wijngaarden in Ubachsberg. Foto: Stan Keulen

Samenwerking Rijk en gemeenten vraagt blijvende aandacht

Met een slotconferentie in Voerendaal is de Town Deal Sterke Streken afgerond. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties werkte voor deze Town Deal samen met Platform31 en vijf gemeenten: Voerendaal en Beesel in Limburg, Bronckhorst in Gelderland, Noardeast-Fryslân in Friesland en Het Hogeland in Groningen. Town Deals zijn een initiatief van Agenda Stad en Regio’s aan de Grens, in samenwerking met koepels M50, P10 en K80. In een Town Deal werken deelnemende gemeenten, ministeries en projectpartners (Impactpool) samen aan een opgave of project, zoals een gebiedsontwikkeling. Dit met als doel een impuls te geven aan de kwaliteit van een regio. Door Town Deal krijgen medewerkers van het ministerie meer inzicht in de problemen waar gemeenten bij de uitvoering van beleid mee te maken hebben. Gemeenten op hun beurt krijgen via de zogenaamde dealmaker van BZK eenvoudiger toegang tot verschillende ministeries. Binnenkort wordt bekendgemaakt wat het thema van de volgende Town Deal is.

Tijdens de conferentie op vrijdag 22 november 2024 keken de projectleiders en bestuurders van de vijf gemeenten terug op het verloop van de Town Deal Sterke Streken, de samenwerking met het ministerie en de lessen en inzichten die zijn opgedaan sinds de start in mei 2023.

  • Noardeast-Fryslân werkt aan een efficiënte manier om inwoners te helpen bij het verduurzamen van hun woning. Een grote opgave, want het gaat in deze gemeente om ruim 6000 woningen. Via de Town Deal kreeg de gemeente juridisch advies over mogelijke samenwerkingsvormen.
  • Het Hogeland ontwikkelt een gebiedsvisie voor het Reitdiep, het gebied gelegen tussen de stad Groningen en het Wad. De gemeente moet hier rekening houden met de belangen van de inwoners, het bedrijfsleven, maar ook met de wensen en ideeën van andere overheden en aan de overheid verbonden instanties. Via de Town Deal kreeg Het Hogeland input van twee externe adviseurs over de mogelijke uitgangspunten.
  • De gemeente Bronckhorst werkt samen met andere gemeenten in de Achterhoek aan een duurzame oplossing voor de energie-, stikstof- en waterproblematiek in samenhang met wonen, werken en mobiliteit. Via de Town Deal is onder ander het ministerie van Economische Zaken aangeschoven.
  • Beesel krijgt via de Town Deal hulp bij een ingewikkelde gebiedsontwikkeling in een van haar kernen. Hier wordt een ouder bedrijventerrein de komende jaren omgevormd naar een woon- en werkwijk. Vanuit de Town Deal is onder andere een gebiedsanalyse opgesteld.
  • De gemeente Voerendaal wil in de kern Ubachsberg de inwoners meer betrekken bij de ontwikkelingen die hier de komende jaren gaan plaatsvinden. Samen met partijen die zijn verbonden aan de Town Deal werkt Voerendaal aan een innovatieve manier om het overleg met de inwoners de komende jaren vorm te geven.

Belemmeringen herkenbaar

Jeanet van Antwerpen. Foto: Stan Keulen

Jeanet van Antwerpen. Foto: Stan Keulen

De gemeenten zijn positief over de betrokkenheid van het ministerie bij hun projecten. Zij constateren dat hun deelname aan de Town Deal de urgentie van hun vraagstukken kracht bijzet. Hierdoor is goede vooruitgang geboekt. Maar de gemeenten vroegen ook nadrukkelijk aandacht voor de belemmeringen waar ze mee te kampen hebben: een structureel tekort aan menskracht, stapeling van complex beleid en terughoudendheid om stappen te zetten. Jeanet van Antwerpen, lid van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) en voorzitter van de commissie ‘De uitvoering aan zet’, herkent deze punten. In haar inleiding tijdens de slotconferentie riep zij BZK op de opgedane kennis te delen met andere ministeries. ‘Ons land heeft veel problemen die ingewikkeld en groot zijn. Samenwerking tussen alle overheden is daarom noodzakelijk. Daarbij is het belangrijk om de mensen die het werk moeten uitvoeren, al in een vroeg stadium bij de beleidsvorming te betrekken en het door hun te laten beoordelen op uitvoerbaarheid. Dit vraagt om een cultuurverandering, ook in Den Haag. Zodat gemeenten niet met enige regelmaat geconfronteerd worden met wijzigingen van beleid, waardoor eerder gemaakte plannen en voorgenomen projecten op slag komen te vervallen of onuitvoerbaar worden.‘

Lef en ambitie

In zijn bijdrage ging Michel Visser, directeur Bestuur, Financiën & Regio’s van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, in op het belang van samenwerking tussen het Rijk en gemeenten. Juist voor kleinere en middelgrote gemeenten, waar de uitvoeringskracht onder druk staat. ‘In het overleg tussen gemeenten, provincies en het kabinet staat deze samenwerking op de agenda. Samen zullen we moeten zoeken naar een balans tussen de taken die worden uitgevoerd en de middelen die daarvoor beschikbaar zijn. De gesprekken hierover zijn gericht op het zoeken naar oplossingen voor de toekomst. Met de nadruk op wat wel mogelijk is, in plaats van op wat niet kan.’

Visser dankte de vijf deelnemende gemeenten voor het lef en de ambitie die ze getoond hebben om als eersten aan een Town Deal deel te nemen. ‘We zijn erin geslaagd om kennisuitwisseling tot stand te brengen en samen stappen te zetten. Town Deals zijn daarmee een nuttig instrument in aanvulling op City Deals.’

Michel Visser (links) overhandigt eerste exemplaar magazine Town Deals aan scheidend burgemeester Wil Houben van Voerendaal. Foto: Stan Keulen

Michel Visser (links) overhandigt eerste exemplaar magazine Town Deals aan scheidend burgemeester Wil Houben van Voerendaal. Foto: Stan Keulen

Ter gelegenheid van het afsluiten van deze Town Deal is een magazine verschenen waarin de vijf projectleiders inzicht geven in het verloop van hun project en de ervaringen die ze hebben opgedaan. Jeanet van Antwerpen reflecteert in dit magazine ook op deze Town Deals. Klik hier om de digitale versie van het magazine te bekijken. Het eerste exemplaar van het magazine werd door Michel Visser overhandigd aan vertrekkend burgemeester van Voerendaal, Wil Houben.

Kennisdelen in een sportieve omgeving

Dit gaat over de City Deal City Deal Kennis Maken

Hoe werken Utrecht en de 19 andere City Deal-steden samen aan een betere toekomst, waarin kennis en lokaal bestuur elkaar versterken bij het tackelen van wicked problems? Op de City Deal Kennis Maken Dag op 15 november 2024 laten verschillende partijen uit de stad dat zien aan hun collega’s uit andere steden. In een wel heel sportieve en typisch Utrechtse omgeving: stadion Galgenwaard.

En die collega’s hebben toch de Domstad weten te bereiken, ondanks de staking van ProRail. In het Sport College Utrecht, onderdeel van ROC Midden Nederland en gevestigd in het stadion, heet Nicoline Meijer, directeur Marketing & Communicatie, iedereen welkom op deze bijzondere locatie. Het Sportcollege is een van de 12 colleges van ROC Midden-Nederland en heeft 765 studenten.  “We zijn volledig geworteld in de sport”, vertelt ze. “We zitten hier in een echte sportomgeving en zijn onder meer partner van FC Utrecht. Ook zijn we betrokken bij de ontwikkeling van de wijk Maarschalkerweerd tot echt gezonde omgeving. Het Sport College ademt sport, beweging en gezondheid.”

Gezond stedelijk leven
Het past dan ook helemaal bij de ambities van de gemeente Utrecht, vervolgt Ronald Venderbosch, concerndirecteur Gezond Stedelijk Leven van de gemeente Utrecht. Door de treinstaking is hij per videobeelden aanwezig in de zaal. “We willen hier in de stad een gezond stedelijk leven voor iedereen”, stelt hij. En het Utrechtse onderwijs is daar ook bij betrokken. “Ons College B&W heeft al twaalf jaar consistent gezondheid hoog op de agenda staan. Zowel fysiek als sociaal hebben we aandacht voor het verbeteren van het leven van de inwoners. Daarbij komen ook veel praktische onderwerpen aan de orde.”

Kennisdelen is dan ook onmisbaar om de Utrechtse ambities te bereiken. Dat mag niet te vrijblijvend zijn, stelt Venderbosch. “We moeten het beter inbedden om grote maatschappelijke problemen te voorkomen. Maar hoe doe je dat bijvoorbeeld met preventie? Het is dus zowel voor de gemeente Utrecht als voor het bredere gezondheidsstelsel belangrijk dat jullie hier zijn vandaag.”

Dagvoorzitter Noortje Braaksma was, voordat zij afstudeerde, betrokken bij de CDKM Utrecht.  Ze blikt met veel genoegen terug op die periode en op de vaardigheden die ze dankzij de CDKM-aanpak heeft kunnen aanscherpen. Daarna doet ze een kort rondje door de zaal om te horen welke uitdagingen de aanwezige professionals tegenkomen in de dagelijkse City Deal praktijk. De aanwezigen schieten meteen in de actiemodus. De eerste vraag die opkomt is hoe je innovaties inclusief kunt maken. Daarnaast wordt opgemerkt dat het afstemmen van de agenda’s qua tijdlijn tussen kennisinstellingen en gemeenten een grote uitdaging is, hierop volgt veel instemmend geknik. Ook beperkte flexibilisering van de curricula wordt als uitdaging genoemd. Binnen sommige opleidingen moet je meer dan een half jaar van tevoren laten weten aan welke vraagstukken je wilt werken. Dit strookt niet altijd met de wens van gemeenten om vraagstukken snel op te pakken.

Stadslabs
In een panelgesprek vertelt Tamara Rosenbach, innovatiemakelaar CDKM bij de gemeente Utrecht, over de Utrechtse Stadslabs. “Al jaren werken we hier aan in de regio. Studenten dragen hierin niet alleen bij aan de gezondheid van inwoners, op langere termijn gaat het ook om hun eigen gezondheid en welzijn. Ook groeien ze als mensen in de Stadslabs. Ze hebben het gevoel een positieve bijdrage te leveren en dat leidt tot meer verbondenheid met ‘hun’ stad.”
Tamara Madern, Directeur van het Instituut voor Recht en Lector schuldpreventie aan de Hogeschool Utrecht, vraagt zich af hoe de Stadslabs in Utrecht en elders in het land duurzamer kunnen worden ingericht, zodat ze langduriger met vragen uit de wijk aan de slag kunnen gaan. Een goed voorbeeld noemt ze de Papiercafés, waarin studenten meekijken met ingewikkelde brieven en formulieren van inwoners.

Jorg Huijding, hoogleraar Maatschappelijke betrokkenheid in het hoger onderwijs aan de Universiteit Utrecht, pleit voor meer samenwerking tussen hbo, mbo en wo. “We zitten nog te veel in gescheiden bubbels. We moeten elkaar leren waarderen, ook in elkaars kennis en kunde. Dat is het meest waardevol, daarbij past ook de ontmoeting met de inwoners.” Meijer valt hem bij en noemt het samenwerken tussen de verschillende disciplines een absolute meerwaarde. “We moeten systemen bij elkaar brengen. Dat is belangrijk voor de kansengelijkheid. Je ontmoet elkaar veel eerder, dan pas op de werkvloer later. Je leert al hoe je elkaars talenten kunt gebruiken en toegang kunt krijgen tot elkaars netwerken. Hbo’ers, wo’ers en mbo’ers zouden elkaar veel sneller en makkelijker moeten vinden. Ook buiten de Stadslabs.”

Huijding hoopt dat dit leidt tot betere borging en tot onderwijsprojecten die beter op elkaar aansluiten en op het beleid van de gemeente. “Maar hoe gaan we borgen? De City Deal subsidies houden op een gegeven moment op, hoe kunnen we hierop voortbouwen? Ik ben heel nieuwsgierig hoe andere steden hiermee omgaan.” Rosenbach hoopt dat we met elkaar kunnen vasthouden wat we de afgelopen zeven jaar hebben opgebouwd in het CDKM-netwerk.

Zeven jaar City Deal
Wat dat allemaal precies inhoudt, laat programmamanager van de City Deal Kennis Maken, Christiaan Seemann (Regieorgaan SIA) zien. Nadat in 2017 de eerste kennissteden de intentie uitspraken om dit te gaan doen, groeide de City Deal Kennis Maken in zeven jaar uit tot een enorm netwerk dat tegelijkertijd landelijk en lokaal is. “Onze adem is lang, we zijn nog lang niet klaar”, stelt Seemann. In zeven jaar tijd zijn twintig steden aangesloten, 24 hogescholen en alle universiteiten in ons land. Daarnaast groeit ook het aantal mbo-instellingen, waarvan er nu 17 onderdeel uitmaken van de City Deal. Er hebben meer dan 20.000 studenten meegedaan in de diverse projecten en initiatieven: van ateliers, stadslabs, buurtcampussen, challenges, studentenambtenaren, en learning communities tot wijkdocenten en studentensteunpunten.

Utrecht Leert Vernieuwend Opleiden: Samenwerken in de tussenruimte
Na de plenaire sessie verdeelt de groep professionals zich over vier deelsessies. Dit is misschien wel het belangrijkste deel van de kennisdelingsdag; hier vindt het uitwisselen van ervaringen en kennis plaats. In een van de sessies presenteren programmamanager Anton Boonen en Bart Selten, teamleider Welzijn College (ROC Midden Nederland) samen het programma Utrecht Leert Vernieuwend Opleiden. Dit programma stimuleert innovatieve manieren van opleiden en professionaliseren. De focus ligt op domeinoverstijgende samenwerking tussen het educatieve, sociale en pedagogische domein. Het programma creëert een “tussenruimte” waarbinnen professionals uit verschillende vakgebieden samenwerken om elkaar te versterken.

Een belangrijk voorbeeld is het project Bruggenbouwers & Grensverleggers, een driejarig experiment met 68 studenten en 7 opleiders. Hier wordt een interprofessionele leeromgeving ontwikkeld, waarin studenten al tijdens hun opleiding leren samenwerken met andere disciplines. Noëlle Mabesoone, student aan de universitaire Pabo, noemt het een eyeopener: “Tijdens je opleiding kom je niet zomaar in contact met sociaal werkers of pedagogen. Dit project liet mij zien hoe waardevol samenwerking is.”

Andere belangrijke thema’s in het programma zijn het aanpakken van het lerarentekort en ondersteuning van jongeren in kwetsbare wijken. Volgens Boonen is integraal samenwerken daarbij cruciaal: “De toekomst van onze samenleving hangt af van de bereidheid om samen de handen ineen te slaan.” Het programma zoekt naar manieren om studenten breder in te zetten en onderwijs efficiënter te organiseren, met als doel uitval van leraren te verminderen. Met steun van de Utrechtse Onderwijsagenda en de gemeente worden bruggen geslagen tussen opleidingen, beleid en praktijk, met als ambitie een toekomstbestendige samenwerking.

Samen de stad maken
De gemeente Utrecht wil jongeren actiever betrekken bij de ontwikkeling van de stad. Dit doet zij door hun ideeën op te halen en initiatieven te stimuleren. Frisse blikken van jongeren zijn cruciaal voor het vinden van nieuwe oplossingen, maar hoe zorg je voor een structurele samenwerking met impact voor zowel de stad als de studenten? Tijdens de deelsessie over dit thema deelden sprekers hun inzichten. Beleidsadviseur Jennifer Rack-Lekkerkerker, projectleider Jasper Stoorvogel en hoogleraar Jorg Huijding benadrukten het belang van commitment vanuit de gemeente en onderwijsinstellingen. Volgens Huijding is een sterke verbinding tussen onderwijs en de stad essentieel, bijvoorbeeld via de City Deal. Studenten van verschillende opleidingen en onderwijsinstellingen kunnen zo gestructureerd samenwerken aan stedelijke vraagstukken en zo direct impact hebben op zorg en bestaanszekerheid.

Belangrijke uitdagingen zijn onder andere de flexibiliteit van het onderwijs en het vinden van manieren om samenwerking duurzaam te maken, ook onafhankelijk van subsidielijnen. Bottom-up betrokkenheid is daarbij cruciaal: jongeren moeten zelf aangeven wat ze nodig hebben. Initiatieven zoals de Jongerenraad Utrecht en wekelijkse terugkoppeling laten al positieve resultaten zien. Een sterke relatie opbouwen, duidelijk eigenaarschap creëren en partners verbinden zijn daarbij sleutelfactoren. Door samen te werken en ervaringen te delen, kan Utrecht jongeren blijven betrekken en complexe stedelijke vraagstukken versneld oplossen.

Inner Development Goals
In een andere sessie staan de vaardigheden centraal die studenten nodig hebben om écht impact te maken in een snel veranderende wereld. Het raamwerk van de Inner Development Goals (IDG’s) kan een hulpmiddel zijn om deze niet-reguliere vaardigheden – zoals veerkracht, kritisch denken en zelfbewustzijn – zichtbaar en ontwikkelbaar te maken. CDKM-trajectleiders en deelnemers zijn in gesprek gegaan over de vraag hoe CDKM-projecten studenten helpen om deze unieke vaardigheden op te doen en aan te scherpen.

Gemeentelijke opgaven verbinden aan vervolgonderwijs
De vierde sessie in de eerste ronde ging over samenwerken aan maatschappelijke opgaven en hoe complex dat is, zeker in een grootstedelijke context. Want hoe verhouden gemeentelijke opgaven zich tot de vele wijkinitiatieven en -agenda’s? Hoe houd je daarin het overzicht en leg je relevante verbindingen? Maar ook een terugkerende vraag in CDKM-context aan de onderwijskant: hoe zorg je ervoor dat het werk aan maatschappelijke opgaven een vast onderdeel wordt van de curricula en hoe lijn je deze uit tussen de verschillende kennisinstellingen? Veel vragen, maar nog meer ideeën en antwoorden van de deelnemers uit de diverse steden.

De kracht van diversiteit in het onderwijs
Na de lunchpauze met een uniek zicht op het voetbalveld, gaat een tweede ronde met deelsessies van start. Tijdens de sessie “Samen leren in de volle breedte” staat de kracht van diversiteit centraal. Onder leiding van Esther Marskamp, programmamanager Gezond Stedelijk Leven bij ROC Midden Nederland, onderzochten deelnemers hoe verschillende talenten harmonieus kunnen samenwerken. Ideeën als ‘naar elkaar luisteren’ en ‘ruimte voor avontuur onder begeleiding’ werden symbolisch op een notenbalk geplaatst. Nicoline Meijer, directeur Marketing & Communicatie bij ROC Midden Nederland, benadrukte de stappen die zijn gezet binnen de Utrechtse Mbo Agenda, waaronder betere toegang voor mbo-studenten tot sportfaciliteiten en studentenverenigingen. De campagne Talentenmaatschappij streeft naar waardering van brede vaardigheden, weg van eenzijdige cognitieve selectie.

Hoe belangrijk dat is, laten praktijkgerichte initiatieven zoals het Stadslab in Overvecht zien. Daar pakken studenten vanuit verschillende opleidingen opgaven aan, zoals hoe je de zichtbaarheid van de Voedselbank kunt vergroten. Deze aanpak wordt ondersteund door een netwerk van docenten en wijkpartners.

Met een position paper en lobby richting Den Haag pleit Utrecht voor een systeem dat ongelijkheid doorbreekt en verbinding stimuleert. De oproep is helder: omarm de talentenmaatschappij. Door schotten weg te halen en breed te denken, wordt muziek gemaakt in het leren en werken van de toekomst.

Futures Thinking
In de sessie Futures thinking: een blik in de toekomst van de City Deal Kennis Maken geven Tanja de Bie, Dienstraad Life Long Learning & Education Policy Support en Marieke van Haaren, projectmanager ‘Leren met de stad’, -allebei bij de Universiteit Leiden-, de deelnemers geen kans om achterover te leunen op deze vrijdagmiddag. Ze moeten actief aan de slag om strategisch na te denken over de toekomst en over hoe we voorbereid kunnen zijn op wat nog moet komen. De deelnemers worden meegenomen in de wereld van Futures Thinking, een methodiek die helpt om vooruit te kijken en voorbereid te zijn op verschillende scenario’s. In groepjes worden toekomstscenario’s uitgewerkt via een future wheel. De scenario’s variëren van community labs in stadswijken, innovatieve duurzame microwijken, mentorschapsprogramma’s tussen jongeren en ouderen, tot AI gestuurde stadsplanning en de stevige verankering van onderdelen van de City Deal Kennis Maken. Na het uitdenken van de scenario’s, worden deze in veelkleurige legoblokjes vormgegeven.

Maatschappelijke Diensttijd
In de sessie Maatschappelijke Diensttijd worden de uitgangspunten en ambities van dit grote nationale programma toegelicht. Een daarvan is het verbinden van verschillend talent aan opgaven in de stad/regio. Wat daarvoor nodig is, is niet gering. Professionals gaan in gesprek over de vraag hoe  verschillende talenten met verschillenden achtergronden kunnen bijdragen aan maatschappelijke opgaven en tegelijk ook hun talent verder kunnen ontwikkelen. Hoe krijg je studenten uit hun bubbel en laat je ze betekenisvolle relaties aangaan met anderen? Via een breed scala aan MDT-projecten in Utrecht en elders in het land, wordt hier op bevlogen wijze invulling aan gegeven.

Op excursie! Vitaliteitslab

Na de deelsessies gaan de professionals in verschillende groepen op excursie. Een deel blijft in stadion Galgenwaard om meer te horen over het Vitaliteitslab van ROC Midden Nederland. Dit is een leeromgeving gericht op gezondheid, beweging en welzijn, waar studenten, docenten en professionals samenkomen om praktijkervaring op te doen en kennis te delen rond thema’s zoals sport, voeding, leefstijl en preventieve zorg. De hub biedt innovatieve faciliteiten waar studenten kunnen leren door middel van praktijkopdrachten en workshops, en het is een plek waar samenwerking met zorg- en welzijnsorganisaties centraal staat. Ook leren ze meer over de samenwerking met FC Utrecht.

NOA
Een andere groep gaat met een bus op pad naar de wijk Overvecht om de NOA te bezoeken. Op deze bijzondere locatie in de Utrechtse wijk Overvecht bundelen zes organisaties hun krachten: het Leger des Heils, ROC Midden Nederland, UW Bedrijven, Voedselbank Overvecht, Werkwinkel en WIJ 3.0. Samen bieden zij bewoners in Overvecht steun en perspectief op het gebied van noodhulp, zingeving en begeleiding naar werk en opleiding. Door onder één dak te werken, kunnen zij meer mensen bereiken en beter inspelen op individuele behoeften.

Fietshub

De laatste excursie gaat naar een van de Fietshubs, vlakbij het stadion. Die zijn onderdeel van het programma Heel Utrecht Fietst, waarin verschillende partijen in Utrecht, zoals Sport Utrecht en de Fietsersbond, onder begeleiding van Project O samenwerken aan een programma om fietsen te stimuleren en voor alle Utrechters mogelijk te maken. Ook studenten vanuit het mbo en hbo zijn hierin betrokken, onder meer via de Maatschappelijke Diensttijd (MDT) Utrecht.

Terug in het sportcollege wordt de opgedane kennis verder uitgewisseld tijdens de afsluitende netwerkborrel die menige enthousiaste nabeschouwing ontlokt.

Alle foto’s en presentaties van het evenement zijn hier te bekijken © Florencia Jadia Photography.

Klik hier voor de aftermovie!

 

 

Slotevent City Deal ‘Slimme Stad, Zo Doe Je Dat’ (23 januari 2025)

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Het is zover!  het slotevenement van de City Deal ‘Een Slimme Stad, ZO DOE JE DAT!’ vindt plaats op donderdag 23 januari 2025, van 12:00 tot 18:00, in de Prodentfabriek in Amersfoort.

Bekijk hier en hier de foto’s van het slotevent

Bekijk hier het programma (wijzigingen voorbehouden): Bekijk hier het programma (wijzigingen voorbehouden)

Aanvangstijd: Het programma begint direct om 12:00. Bij binnenkomst starten we met een uitgebreide lunch, een perfect moment om te netwerken. Ook kan je ons nieuwe boek al doorbladeren en terugkijken op de City Deal. Tegelijk kun je je naambadge ophalen. Op de achterkant van de badge vind je een QR-code met het programma van de dag.

Locatie: Prodentfabriek, Amersfoort (Oude Fabriekstraat 20, 3812 NR Amersfoort). Zie hier de locatie in Google Maps.

Vervoer: We hopen dat je met het openbaar vervoer komt. Vanaf het station is de locatie in ongeveer 15 minuten te voet bereikbaar. Liever fietsen? Huur een OV-fiets (beschikbaar aan de voor- en achterzijde van het station) en bereik de locatie in slechts 5 minuten. Er rijden ook bussen vanaf Amersfoort Centraal die dicht bij de locatie stoppen. Kom je met de auto? Dan kun je parkeren in parkeergarage Eemplein, de dichtstbijzijnde parkeergelegenheid (let op: dit is betaald parkeren).

Mocht je in de tussentijd vragen hebben, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Dit kan met Naomi Vrielink via [email protected] of Jan-Willem Wesselink via [email protected]

______________________________________________________________________________

Aan alles komt een eind, dus ook aan zoiets leuks als de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat.’

Slotevent City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ – Vier samen met ons de toekomst van slimme steden

Het feestelijke slotevent van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. Een slotevent waarin we in een talkshow-setting terugblikken op alles wat we samen hebben bereikt én een blik vooruit werpen op wat er nog in het verschiet ligt. Dit event markeert het einde van een bijzondere samenwerking, en biedt jou de kans om inspiratie op te doen en waardevolle inzichten te delen.

Dit hebben we geleerd

We vertellen wat we hebben geleerd in vijf jaar City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat.’ We gaan in op de outcome en output en trekken ook de lessen uit het proces zelf. Maar we kijken vooral vooruit. Hoe hebben we de uitkomsten geborgd en wat gaan we er mee doen.

We genieten van wat we hebben gedaan

Vijf jaar is een flinke tijd. Daar deden veel leuke mensen aan mee en dat leverde mooie verhalen op. De vertellen we. Omdat het niet alleen draait om wat je oplevert, maar ook hoe en met wie.

Lancering van ons nieuwe boek ‘Van slimme stad naar ecosysteem’

Vijf jaar na het verschijnen van het boek ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ werken we dit jaar aan de ‘late sequel’ ‘Van slimme stad, naar ecosysteem’ heeft. Dit boek is onderdeel van de borging van de resultaten van de City Deal.

In dit boek laten we zien wat het betekent om samen te werken in een ecosysteem. En wat we de afgelopen jaren hebben gedaan in de City Deals (het boek rondt dat af) en hoe de resultaten worden geborgd in onder andere DMI.

En door…

We kijken vooruit. Naar opgestarte initiatieven als het DMI-ecosysteem en alles wat er nog kan komen. 

Dit jaar ronden we de City Deal af en borgen we de resultaten. Dat laten we zien in dit slotevenement. Zorg dat je erbij bent!
Mocht je je nog niet hebben aangemeld doe dat dan nog hier: Meld je hier aan 

__________________________________

Datum: 23 januari 2025
Tijd: 12:00 – 18:00
Locatie: Prodentfabriek Amersfoort

Mocht je je nog niet hebben aangemeld doe dat dan nog hier: Meld je hier aan 

 

City Deal Slimme Stad @ Smart City Expo Barcelona

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

City Deals: building innovative networks for lasting impact

Voor Nederlands klik hier

Everything starts with an idea that can change the world. That’s how we began with the City Deal ‘A Smart City, that’s how you do it,’ where we explored how cities can change in a democratic way through digitalization and technology. Soon, sixty parties from government, business, education, and society joined us.
In five years, we have developed fifteen solutions together. But the most valuable result is the innovative network we have built. This network now continues as part of the DMI ecosystem, where new ideas and collaborations thrive.
We will showcase this at the Smart City Expo World Congress in Barcelona. Through the City Deal, we are closely involved in organizing the Team NL Mission to the Catalan capital and helping make it possible for over 80 Dutch partners to attend.
And this year, we’re more active than ever.
Below, you can read about what we’re doing in Barcelona and how you can join in.

November 4th: During the Smart City Business Day, we are organizing two cycling tours:
Each tour can accommodate a maximum of 25 participants. You can pre-register for these tours, and your registration is valid until 5 minutes before departure. So, you must be present at the bikes 5 minutes before the time below. Click here to register. 

11:00 AM: Smart City – This is How Barcelona Does It
Under the banner of the City Deal ‘A Smart City, that’s how you do it,’ we have worked hard in the Netherlands over the past five years to develop smart solutions for urban challenges. We’ve placed sensors, held ethical discussions, and developed smart mobility solutions. On November 4th, we’re taking our knowledge to Barcelona, where we will explore the smart city projects that make Barcelona so innovative during an interactive bike tour through the city.
During the tour, you’ll not only see inspiring examples of how technology and AI can be used for urban design but also explore the ethical questions and experience the tools in action. Participants will have the opportunity to learn about these innovative solutions and discover how they can be applied in Barcelona.

2:15 PM: How Barcelona Builds a Sustainable City Above and Below Ground
Smart water management is an essential part of any smart city, and Barcelona is leading the way in this area. During this tour, we will literally go underground for an exclusive visit to the Joan Miró Storm Tank, a massive reservoir that can hold up to 22 swimming pools worth of water. Here, you’ll discover the innovative, data-driven solutions the city uses to prepare for climate change and flooding.
We will also visit, under the guidance of Xavier Matilla (architect, urban planner, and professor in Barcelona), the famous superblocks in Barcelona. Xavier was instrumental in creating the superblocks, a project that transforms city blocks into greener, healthier, and stronger social and economic spaces. During the bike tour through the city, we will see how Barcelona is redesigning its public space to make it more sustainable and livable. This not only reduces noise, traffic, and pollution but also creates new spaces where residents can relax and enjoy the city.
Be amazed by how Barcelona uses technology and data to optimize its water management and learn which lessons we can take back to make our cities more resilient and sustainable. Please note, it is strongly recommended to wear closed shoes with rubber soles and long pants for this tour.

November 5th – 7th: We’ll be at the Dutch Pavilion with an AI drawing competition
Our next step is the City Deal ‘AI in the City,’ an exploration of how we can literally and figuratively color the world with AI applications. And you can do the same. Color the world and win a set of colored pencils.

November 6th: AI Power Breakfast
What challenge do we want to solve with AI in the City? And what perspective goes with that? We’ll explore this together during the AI Power Breakfast on Wednesday morning, November 6th (from 8:30 AM to 9:30 AM). Click here for more info and to register (Dutch spoken). 

If you want to know more about Agenda Stad and the City Deals, ask for Jan-Willem Wesselink or Naomi Vrielink during the Smart City Business Day or at the NL Pavilion.

 

 

City Deals: samen bouwen aan innoverende netwerken voor blijvende impact

Alles begint met een idee dat de wereld kan veranderen. Zo begonnen we met de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’, waarin we onderzochten hoe steden op een democratische manier kunnen veranderen door digitalisering en technologie. Al snel sloten zestig partijen uit de overheid, het bedrijfsleven, het onderwijs en de samenleving zich bij ons aan.
In vijf jaar tijd hebben we samen vijftien oplossingen ontwikkeld. Maar het meest waardevolle resultaat is het innovatieve netwerk dat we hebben opgebouwd. Dit netwerk gaat nu verder als onderdeel van het DMI-ecosysteem, waar nieuwe ideeën en samenwerkingen tot bloei komen.
Dat laten we zien op op de Smart City Expo World Congress in Barcelona. Vanuit de City Deal zijn we nauw betrokken bij de organisatie van de Team NL Missie naar de Catalaanse hoofdstad en maken we het voor onze partners mede mogelijk dat we hier met ruim 80 Nederlandse partners aanwezig zijn.
En dit jaar zijn we zelf ook actiever dan ooit.
Hieronder lees je wat we in Barcelona doen en hoe je daar aan kan mee doen.

4 november: Tijdens de Smart City Business Day organiseren we twee fietsexcursies:
Per excursie kunnen maximaal 25 deelnemers mee. Het is mogelijk om je voor deze excursies voor in te schrijven. Die inschrijving is geldig tot 5 minuten voor vertrek. Je moet dan dus 5 minuten voor onderstaande tijd aanwezig zijn bij de fietsen. Klik hier om je aan te melden.

11 uur: Slimme Stad – Zo Doet Barcelona Dat
Onder de vlag van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’, hebben we in Nederland de afgelopen vijf jaar hard gewerkt aan slimme oplossingen voor stedelijke uitdagingen. We hebben sensoren geplaatst, ethische discussies gevoerd en slimme mobiliteitsoplossingen ontwikkeld. Op 4 november nemen we onze kennis mee naar Barcelona, waar we tijdens een interactieve fietstocht door de stad een kijkje nemen bij de smartcityprojecten die Barcelona zo innovatief maken.
Tijdens de tocht krijg je niet alleen inspirerende voorbeelden te zien van hoe we technologie en AI kunnen inzetten voor stedelijk ontwerp, maar ook de mogelijkheid om de ethische vraagstukken te verkennen en de tools in de praktijk te ervaren. Deelnemers hebben de kans om kennis te maken met deze innovatieve oplossingen en te ontdekken hoe ze kunnen worden toegepast in Barcelona.

14:15 uur: Zo bouwt Barcelona boven en onder de grond aan een duurzame stad
Slim waterbeheer is een essentieel onderdeel van elke slimme stad, en Barcelona loopt hierin voorop. Tijdens deze excursie duiken we letterlijk onder de grond voor een exclusief bezoek aan de Joan Miró Storm Tank, een enorme opslagplaats voor regenwater die tot wel 22 zwembaden aan water kan bevatten. Hier ontdek je de innovatieve, datagedreven oplossingen die de stad inzet om zich voor te bereiden op klimaatveranderingen en overstromingen.
Daarnaast bezoeken, onder begeleiding van Xavier Matilla (architect, stedenbouwkundige en hoogleraar in Barcelona), de beroemde superblocks in Barcelona. Xavier stond aan de wieg van de superblocks. Een project dat stadsblokken transformeert tot groenere, gezondere en sterkere sociale en economische ruimten. Tijdens de fietstocht door de stad zien we hoe Barcelona haar openbare ruimte herontwerpt om deze duurzamer en leefbaarder te maken. Dit vermindert niet alleen lawaai, verkeer en vervuiling, maar creëren ook nieuwe ruimtes waar bewoners kunnen ontspannen en van de stad kunnen genieten.
Laat je verbazen door hoe Barcelona technologie en data gebruikt om haar waterbeheer te optimaliseren en welke lessen wij in Nederland kunnen meenemen om onze steden veerkrachtiger en duurzamer te maken. Let op bij deze excursie wordt het sterk aanbevolen om dichte schoenen met een rubberen zool en een lange broek aan te doen.

5 – 7 november: We staan op het Nederlandse Paviljoen met een Ai-tekenwedstrijd. Onze volgende stap is de City Deal ‘Ai in de Stad’, een verkenning van hoe we de wereld letterlijk en figuurlijk kunnen inkleuren met AI-toepassingen. En dat kun jij ook doen. Kleur de wereld in en win een kleurdoos.

6 november: Ai Power Ontbijt
Welke uitdaging willen we oplossen met Ai in de Stad? En welk perspectief hoort daar bij? Dat onderzoeken we samen tijdens het Ai Power Ontbijt op woensdagochtend 6 november (van half 9 tot half 10). Klik hier voor meer info en om je aan te melden.

Wil je meer weten over Agenda Stad en de City Deals vraag dan tijdens de Smart City Business Day of op het NL Paviljoen naar Jan-Willem Wesselink of Naomi Vrielink.

Ai in de Stad

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Leer, werk, beleef hoe Ai de stad kan veranderen

Op 12 september brengen we Ai in de Stad. In Breda, de stad die een van de voorlopers is op smartcitygebied in Nederland en daar in 2023 met een Smart City Award voor werd beloond. Maar ook de stad met een Ai-opleiding, een sterke techsector en een leidende positie in de gaming-industrie. We organiseren een congres dat laat zien hoe Ai de stad kan veranderen en wat daarvan de kansen en bedreigingen zijn.

let op: Vanwege de overweldigende hoeveelheid aanmeldingen hebben we besloten een limiet te stellen. Dit aantal is inmiddels bereikt, en daarom stellen we een wachtlijst in. Als iemand zich afmeldt en u staat bovenaan de wachtlijst, dan krijgt u alsnog de kans om deel te nemen. Aanmelden voor de wachtlijst klik hier

Ai kan onze steden tot leven brengen. Kunstmatige intelligentie belooft dat auto’s autonoom rijden, professionals in het sociaal domein worden ondersteund in het nemen van beslissingen, veiligheidsrisico’s beter worden ingeschat en gebouwen veel efficiënter gebruikmaken van energie. En vast nog veel meer. Maar als dat allemaal samen komt lijkt het erop dat de stad op haar gebruikers gaat reageren. De tijd van stenen steden is voorbij. De stad van de toekomst communiceert met ons, reageert op ons, leeft met ons.

Dat biedt enorme kansen in het fysiek en sociaal domein en op het gebied van veiligheid. Het geeft Nederlandse bedrijven grote kansen. Want wat zijn de ethische consequenties van Ai? Hoe borgen we onze democratische rechtstaat in een zelfdenkende stad? Hoe afhankelijk maken we ons van de techniek? En worden steden geen eenheidsworst als ze allemaal dezelfde Ai gebruiken?

Dat vraagt het om kennis van de techniek en de toepassing daarvan. Zodat je kan onderscheiden wat echt is en wat niet. Waar de verandering ophoudt en de fantasie begint. Er zijn dus genoeg vragen om van te leren, genoeg voorbeelden om te zien en genoeg oplossingen om toe te passen en te beleven.

Daarover gaat het jaarlijks terugkerende event Ai in de Stad dat we op 12 september in Breda organiseren. Tijdens het congres kunt u leren in lectures, zelf aan de slag tijdens workshops en zien en beleven in de inspiratie-expo. Het programma (wijzingen voorbehouden) vind u hier. 

We presenteren daarbij toonaangevende sprekers uit binnen- en buitenland, mindblowing ervaringen en kleinschalige leerervaringen. We focussen op de thema’s: De leefbare en duurzame stad, de veilige stad, de sociale en gezonde stad en economie en cultuur in de stad. En op de rode draden: ethiek & burgerschap, techniek en cultuur.

En om de verbeelding helemaal de ruimte te geven, organiseren we ’s avonds een filmfestival over Ai in de Stad in het filmhuis van Breda. Met een diner vooraf en een inleiding op Ai in films.

 

Dit doen we samen… De gemeente Breda en de ‘City Deal ‘Een Slimme Stad, Zo Doe Je Dat‘ hebben elkaar gevonden in de fascinatie voor de kansen van Ai in de Stad. Maar willen ook begrijpen wat de bedreigingen zijn.

… met u Maar we doen dat niet alleen. We zijn trots op en blij met de partners die ons hierin ondersteunen. Zoals Scape AgencyAi for GoodELBA\REC en mediapartner Stadszaken. En dat mag best meer. We willen graag samenwerken met bedrijven, overheden, onderwijsinstellingen en culturele instellingen die net als wij geloven in de kansen die Ai biedt.

En we doen meer… Zo organiseren we op 11 september een hackaton voor jongeren in samenwerking met Ai for Good en werken we samen met Scape Agency aan het Netwerk Ai in de Stad. Meer informatie hierover vindt u snel op deze website.

______________________________________________

    • Wanneer: 12 september 2024
    • Waar: Breda (verschillende locaties in de binnenstad)
    • Entree: Het evenement is gratis toegankelijk.
    • Kun je toch niet, meld je af: Soms komt er iets tussen en kun je toch niet naar een event waar je graag heen wilde. Dat kan gebeuren. Maar als wij dat niet tijdig weten, kopen we eten in dat we daarna moeten weggooien. Dat vinden we zonde. Daarom vragen we je dat als dit onverhoopt voorkomt, je uiterlijk 7 dagen voor het event af te melden bij Naomi Vrielink ([email protected]). Doe je dat niet, dan wordt er 75 euro in rekening gebracht.
    • Aanmelden: let op: Vanwege de overweldigende hoeveelheid aanmeldingen hebben we besloten een limiet te stellen. Dit aantal is inmiddels bereikt, en daarom stellen we een wachtlijst in. Als iemand zich afmeldt en u staat bovenaan de wachtlijst, dan krijgt u alsnog de kans om deel te nemen. Aanmelden voor de wachtlijst klik hier

Kennis maken en delen: CDKM in het Hart van Groningen

Dit gaat over de City Deal City Deal Kennis Maken

Op 7 juni vond de kennisdelingsdag van het City Deal Kennis Maken (CDKM) netwerk plaats in Forum Groningen, een bruisende plek waar bewoners van alle leeftijden, onderwijs, onderzoek, cultuur en meer samenkomen. Tegen dit toepasselijke decor trapt Carine Bloemhof, locoburgemeester en wethouder van de gemeente Groningen, de dag af. Terwijl de zon doorbreekt en buiten de laatste regendruppels doet verdampen, heet zij aanwezigen uit de 20 CDKM-steden van harte welkom in haar stad voor deze dag waarop kennis maken en kennis delen centraal staan. Als best practice licht zij toe hoe het Akkoord van Groningen verschillende lagen overheden, zorg, onderwijs en binnenkort ook het bedrijfsleven samenbrengt. In 2025 wordt het twintigjarig bestaan gevierd van dit inspirerende voorbeeld van sector overstijgende en meerlaagse kennisdeling. Als Groningse invulling van de City Deal Kennis Maken sluit WIJS hier naadloos op aan, net als het Masterplan Campussen dat de komende jaren als onderdeel van Nij Begun wordt uitgerold in de regio. De aanwezigen in de zaal verkennen na het warme welkomstwoord van de wethouder dit rijke kennisecosysteem aan de hand van dagvoorzitter Gijs Nillessen en drie panels.

 1e panel: Ateliers

Michèle Garnier (Dean SASS, Hanze Hogeschool)
Els Jansen (Projectleider en docent WIJS, Alfa College)
Marjon Veenstra (Projectleider en docent WIJS, Hanze Hogeschool)
Dilara Soeter (Student WIJS, student Social Work, Noorderpoort) atelier midden Groningen

Tijdens het eerste panelgesprek maken we kennis met de studentenateliers in de stad Groningen. Hier werken studenten onder begeleiding van studentcoaches aan diverse (collectieve) vraagstukken die in wijken spelen. “Worden vraagstukken dan meteen opgelost?” vraagt Gijs aan het panel. Ieder half jaar werkt een groep studenten aan diverse problemen en uitdagingen, waarna de volgende groep studenten voortbouwt op de resultaten van de vorige groep. De opgaven zijn van dien aard dat ze niet binnen een semester opgelost kunnen worden, maar dankzij het estafetteleren ontwikkelt de wijk zich verder en werken studenten doorlopend in een uitdagende leeromgeving aan echte opgaven. Zo leren zij samen te werken met bewoners, met studenten van andere opleidingen en onderwijsinstellingen en met maatschappelijke organisaties, gemeenten en het bedrijfsleven. Kortom, een win-win situatie waarbij verbinding het sleutelwoord is.

2e panel: Studentensteunpunten

Rik van Niejenhuis (Wethouder, Gemeente Groningen)
Mirjam Kuin (Bestuurder, Wij Groningen)
Caten Tat (Coördinator, Studentensteunpunt WIJS)
Marwa Refai (Student WIJS, Intercultureel begeleider, Alfa College)

Het tweede panelgesprek wordt geopend met de vraag: “Wat is WIJS eigenlijk?” WIJS is een initiatief van de partners van het Akkoord van Groningen en verbindt studenten met de samenleving. Studenten komen in aanraking met diverse culturen en omgevingen in hun stad. “Het is een laagdrempelige vorm om ontmoeting te faciliteren”, licht wethouder Rik van Niejenhuis toe. De studentensteunpunten van WIJS zijn toegankelijke plekken in de stad waar alle inwoners van Groningen naar toe kunnen als zij vragen hebben, ideeën hebben voor de wijk of ondersteuning nodig hebben. De studenten kunnen hun expertise hier inzetten. Zo doen ze werkervaring op, maar vooral ook levenservaring.

‘’Dit zijn mooie ontwikkelingen, maar hoe staat het er nu voor?’’ vraagt de dagvoorzitter aan de wethouder. ‘’Het gaat heel goed, maar het kan altijd nog beter’’ is zijn antwoord. “Wat er nu staat is al een hele mijlpaal, maar er is altijd ruimte voor verbetering en daar gaan we de komende tijd verder mee aan de slag.”

3e panel: Onderzoeksprojecten

Berni Thomassen (Bewoner van de Schildersbuurt)
Cato Bootsma (Student Communicatie en Informatiewetenschappen, RUG)
Vincent Hazelhoff (Projectleider City Deal Kennis Maken, Wetenschapswinkel)

Tijdens het laatste panel wordt een best practice gedeeld uit de Schildersbuurt in Groningen. In deze wijk woont Berni Thomassen. Hij en zijn medebuurtbewoners ervoeren veel overlast toen studenten in hun wijk kwamen wonen. Door middel van onderzoek, georganiseerd door de Wetenschapswinkel en uitgevoerd door studenten, zijn er leefregels opgesteld voor de wijk, onder de treffende titel Ssst. Berni geeft aan inmiddels een goede band te hebben opgebouwd met de meeste studenten. Velen daarvan spreekt hij wekelijks, dit heeft hem zelfs de eretitel ‘burgervader van de Schilderswijk’ opgeleverd. De dialoog is nu de basis voor communicatie tussen bewoners en studenten. Zodra er toch veel overlast wordt ervaren, worden andere eenheden ingeschakeld. “Maar dat komt bijna niet meer voor”, aldus Berni.

“Een mooi resultaat”, geeft Vincent Hazelhoff aan “en een voorbeeld van een bewonersvraagstuk dat bij de Wetenschapswinkel wordt neergelegd, waarna er (studenten)onderzoek wordt gedaan.” Goed voor de bewoners, goed voor de maatschappij en vooral ook waardevol voor studenten, vertelt Cato Bootsma. Zij geeft aan dat ze veel geleerd heeft van het onderzoek en dezelfde werkwijze heeft kunnen toepassen in haar eigen studie. Het opstellen van vragenlijsten en zorgvuldig bevragen van bewoners geeft ze als concreet voorbeeld. “Wederom een win-win situatie waarbij een vraagstuk vanuit de wijk is opgelost en studenten kunnen werken aan eigen ontwikkeling” concludeert de dagvoorzitter. “En het is ook belangrijk dat het studiepunten oplevert”, voegt Cato toe.

Na de opening is het tijd voor twee rondes van 4 deelsessies en workshops. Hieronder een greep uit het programma. Voor meer informatie over de overige sessies, zie alle slides hieronder en de omschrijvingen op deze pagina.

Deelsessie 1: Studentensteunpunten

Bewoners van de stad Groningen zitten soms met grote of kleine vragen waar ze zelf niet direct een antwoord op weten. Voor die vragen staat WIJS voor hen klaar. Op maandag tot en met donderdag kunnen ze terecht bij een van de steunpunten van WIJS. Dit zijn locaties waar studenten van verschillende opleidingen zich inzetten om bewoners ondersteuning te bieden bij uiteenlopende vraagstukken. Zo zetten meer dan 70 studenten (mbo, hbo en wo) zich wekelijks in om bewoners met o.a. financiële, juridische, digitale of ondernemersvragen uit de brand te helpen. Op deze steunpunten geeft WIJS studenten in Groningen de kans om van betekenis te zijn voor de stad en zich tegelijk te ontwikkelen als professional door het inzetten van hun kennis en expertise. De input van bewoners is daarbij onmisbaar! Hoe werkt dat precies? En waar lopen we tegenaan?

Tijdens deze lichten Guillaume Maat (Coördinator Steunpunten) en Karst Dekkema (Projectmedewerker WIJS) toe hoe de studentensteunpunten zijn ingericht en hoe samenleving en onderwijs samenkomen bij de inrichting van deze Steunpunten.

Deelsessie 2: Meet-o-Theek, de bibliotheek voor meetinstrumenten

Een bibliotheek vol meetinstrumenten en actieve bewoners die willen bijdragen aan wetenschap. In deze deelsessie staan Groningse voorbeelden van burgenwetenschap centraal. Duidelijk is dat een aantal deelnemers naar deze sessie is gekomen met een missie. Zo sluit een van hen aan namens Team handhaving omdat zij veel te maken heeft met overlast van jongeren en daar meer over wil weten en handvatten wil krijgen om daar mee om te kunnen gaan. De decibelmeter lijkt hier een handige eerste stap.

Niels Alberts is coördinator van de Bètawetenschapswinkel van de RUG. Hij noteert de associaties die deelnemers hebben bij het woord ‘burgerwetenschap’. Een tegenstelling die direct naar voren komt is data versus kennisdeling. Wat is het verschil tussen deze twee? En wanneer is iets burgerwetenschap en wanneer niet? De gedeelde boodschap is dat burgerwetenschap veel meer is dan alleen data verzamelen. Burgers kunnen op elk moment betrokken zijn en zo actief bijdragen aan het verbinden van wetenschap en samenleving.

In zijn presentatie licht Niels toe dat dit precies is wat CurioUs beoogt. Deze samenwerking tussen Science Linx van de RUG, de Aletta Jacobs School of Public Health en Forum Groningen betrekt nieuwsgierige noordelingen bij onderzoek en wetenschap. Bijvoorbeeld via de nationale wormentelling of een onderzoeksproject waarbij burgers hittestressmeters gebruiken. In de Meet-o-Theek zijn onder andere vleermuisdetectoren, fijnstofmeters en CO2-meters te vinden. Aan het eind van de sessie steken de deelnemers de handen uit de mouwen en bodemmeters in de grond om de grondkwaliteit van de aanwezige planten te analyseren.

Klik hier voor de presentatie.

Deelsessie 3: Strategische Kennisallianties

Het Akkoord van Groningen stimuleert onderwijs, onderzoek en innovatie als essentiële motoren van de kenniseconomie die bijdraagt aan het vinden van oplossingen maatschappelijke opgaven. De samenwerking tussen onderzoekers, beleidsmakers, studenten, docenten en bestuurders floreert, maar is niet altijd eenvoudig. Strategische afstemming tussen kennisinstellingen en lokaal bestuur is cruciaal om de aanwezige kennis optimaal en duurzaam te benutten. In Amsterdam is een vergelijkbare samenwerking gaande binnen het nationaal programma Samen Nieuw-West, een van de twintig wijkaanpakken die vallen onder het National Programma Leefbaarheid en Veiligheid. De Amsterdamse kennisinstellingen hebben kun krachten gebundeld in een kenniscoalitie die hier aan “Werkend Leren,” waarbij studenten, docenten en onderzoekers zich verbinden aan vijf maatschappelijke opgaven.

Bert Oosterkamp (Beleidsadviseur UMCG), Eva Dekker (Senior bestuurssecretaris Noorderpoort), Nadia Amraoui (Adviseur Akkoord van Groningen) en Rob Andeweg (Programmamanager HvA in de Stad) leiden de sessie in en gaan vervolgens met de zaal in gesprek. Daarbij komt onder andere naar voren dat bij deze complexe samenwerkingen klassieke rolopvattingen vaak verschuiven. Er wordt een pleidooi gehouden voor een bottom up aanpak, gestuurd vanuit de samenleving en niet vanuit bestuurlijke of ambtelijke ambities. Gemeente en kennisinstellingen kunnen derhalve soms beter anderen de leiding laten nemen om draagvlak en doelgerichtheid te bevorderen.

Klik hier voor de presentatie.

Deelsessie 4: Stadslabs & Hybride Leeromgevingen

In de twintig steden van het City Deal Kennis Maken netwerk zijn diverse leeromgevingen te vinden. Soms fysiek aanwezig in de wijk, zoals buurtcampussen en stadslabs, soms in gemengde vorm. Welke methodieken kunnen worden gebruikt bij het samenbrengen van maatschappij en kennisinstellingen, van bewoners en studenten? Diverse voorbeelden en werkwijzen worden in deze workshop gedeeld. Allereerst door Marcel Kesselring, programmamanager bij het bruisende Urban Living Lab Breda dat in de loop der jaren gegroeid is van experimenteren en leren samenwerken richting een duurzame strategische alliantie tussen onderwijsinstellingen, gemeente Breda en aanpalende stadsbrede programma’s. Bij het delen van zijn ervaringen, verwijst hij onder meer naar het belang van mensen werk. Zij zijn het die de meters maken en die directe communicatielijnen hebben richting bewoners, partners en bestuurders. Het hebben van een centrale en inspirerende ontmoetingsplek is daarmee van essentieel belang.

Voortbouwend op de Bredase voorbeelden vertelt Barbara Winkelhuyzen, Projectleider en Kennismakelaar CDKM bij Fontys, hoe in Eindhoven en Tilburg in meer dan 130 Hybride Leeromgevingen (HLO’s) onderwijs, onderzoek en leren in de praktijk samenkomen. Ook hier gaat het in de regel om fysieke ontmoetingsplekken buiten de onderwijsinstellingen en ook hier hangt de samenwerking vaak op het verbindingswerk van personen. Aan het eind van de sessie wordt de nadrukkelijke oproep gedaan elkaar als CDKM-netwerk te blijven vinden om samen de verdieping te zoeken en kennis te delen.

Klik hier voor de presentatie.

Deelsessie 5: Wederkerig leren in de Waaier

Wijkinzet Jongeren en Studenten (WIJS) draait sinds 2024 drie Ateliers, ‘multilevel’ onderwijsprogramma’s in wijkcentra in Groningen en Hoogezand. In deze Ateliers gaan studenten uit het mbo, hbo en wo gezamenlijk met een vraagstuk uit de wijk aan de slag. Vincent Hazelhoff,  Projectleider CDKM Groningen, deelt aan het begin van de sessie waaiers uit aan de aanwezige deelnemers voor een alternatieve versie van ‘petje op, petje af’. Na enkele vragen wordt bevestigd dat de onderwijspraktijk er nog vaak verticaler uitziet dan gewenst.

Vervolgens wordt toegelicht hoe WIJS concreet invulling geeft aan de ‘waaiergedachte’. Als kern van de samenwerking worden de waarden ‘wijkgericht, gelijkwaardig en wederkerig’ gebruikt. De aanpak is verankerd in het onderwijs van alle partnerinstellingen en studenten worden begeleid door docenten die een coachende rol hebben. Tabatha Ros vertelt hoe zij vanuit haar rol als studentassistent aan de RUG haar onderzoek naar Boundary Crossing theorieën koppelt aan deze aanpak. WIJS levert veel op voor de betrokken studenten, docenten, bewoners en partners.  Om écht het ei van Columbus te kunnen zijn, wordt doorlopend gewerkt aan het beter op elkaar laten aansluiten van roosters, het tijdsefficiënter maken van de docentbelgeleiding en het coherent samenbrengen van verschillende onderwijsvormen.

Klik hier voor de presentatie.

Deelsessie 6: De wetenschapswinkelmethode

Tijdens deze sessie wordt toegelicht wat een Wetenschapswinkel is en hoe je de wetenschapswinkelmethode kunt toepassen.

De aanwezigen nemen met Yorick Karseboom, voorzitter wetenschapeswinkels van de RUG, een duik in de geschiedenis en belanden in de jaren ’70 waarin de klassieke kerntaken van de universiteit als instelling voor onderwijs en onderzoek worden aangevuld met een maatschappelijke taak. De kennis die universiteiten produceren, kan nu ook rechtstreeks ingezet worden voor een beter Nederland en een betere wereld.

In deze context komen de wetenschapswinkels op. Deze bieden onafhankelijke en participatieve onderzoekssteun in reactie op vragen uit de samenleving, mits deze aan een aantal (wetenschappelijke en niet-commerciële) voorwaarden voldoen. Vragen worden niet alleen beantwoord, maar kunnen ook gekoppeld worden aan vervolgprojecten of aan vakken op faculteiten.

Klik hier voor de presentatie.

Deelsessie 7: Werken in netwerkorganisaties

WIJS bestaat daardoor uit meerdere partijen uit de samenleving en het onderwijs die hun krachten bundelen om zo domein overstijgend samen te werken. Dit wordt ook wel een netwerkorganisatie genoemd. Dit klinkt mooi, maar hoe doe je dat nu echt? Want deelname aan een netwerkorganisatie als WIJS betekent dat je automatisch werkt aan de doelen en belangen van andere betrokkenen. Deze vragen staan centraal in een interactieve sessie waarin deelnemers in spelvorm aan de slag gaan. Het doel daarbij is om tot een gezamenlijk besluit te komen over een specifiek vraagstuk. In ronde één deelt niemand zijn/haar rol met de groep en in ronde twee deelt iedereendeze juist wel met elkaar.

Tijdens het spel komt goed naar voren hoe belangrijk transparantie is. Er is een collectief belang, maar er zijn uiteraard ook individuele belangen en ambities. De verschillen in groepsdynamiek tussen ronde één en twee zijn frappant. Pas zodra ieder de eigen rol deelt, blijkt het mogelijk te zijn de gezamenlijke missie boven aan de agenda te plaatsen en tegelijkertijd tot een besluit te komen, rekening houdend met ieders rol. Sessieleiders Pascal de Jong, Projectmanager Gemeente Groningen en Anne Kraanen, Projectleider Wij Groningen, delen hoe dit vertaald kan worden naar je dagelijkse organisatie en samenwerking.

Klik hier voor de presentatie.

Deelsessie 8: Masterplan Campussen – Vitaliteitscampus

Onze leefomgeving wordt steeds sneller en ingewikkelder. Tegelijkertijd stijgt onze levensverwachting en hebben we andere, soms zelfs nieuwe vaardigheden en levenshoudingen nodig om actief te blijven meedoen. De Vitaliteitscampus draagt bij aan de kwaliteit van leven in onze samenleving en loopt voorop in de realisatie van een vitale regio. Binnen de Vitaliteitscampus werken overheden, bedrijfsleven en onderwijs samen met elkaar aan vitaliteitsvraagstukken in Groningen en Drenthe. Het is daarmee één van de aangewezen locaties voor ontwikkeling tijdens de pilotfase van het Masterplan Campussen, aldus Ineke Yska, Directeur Innovatie & Strategie Alfa-college en Jasper van Buiten, Programmamanager Vitaliteitscampus Alfa-college.

Het doel van de Vitaliteitscampus is het realiseren van wendbaar en toekomstbestendig mbo-onderwijs dat breed opgeleide professionals aflevert of bijschoolt. Dit om nóg beter aan te sluiten bij de vragen uit de praktijk en de behoefte en vraagstukken vanuit de samenleving. Tijdens deze sessie wordt ingegaan op de totstandkoming en ambities van de Vitaliteitscampus en op de bijzonder wijze waarop de partners daarbij samenwerken.

Klik hier voor de presentatie.

MDT

Gedurende de dag kunnen de bezoekers ook uitgebreid kennismaken met de bevlogen collega’s van Maatschappelijke Diensttijd (MDT) en MDT-Missie.

Afsluiting

Tijdens een vlotte plenaire terugblik op de deelsessies met de dagvoorzitter, noemen de aanwezigen diverse opbrengsten van de dag. Met gevulde adresboekjes en geïnspireerd door de voorbeelden uit Groningen en de andere CDKM-steden strekken zij de benen tijdens twee excursies. De eerste daarvan biedt een kijkje in de keuken bij CrossWise, een omvangrijk en langjarig samenwerkingsprogramma in Noord-Nederland tussen vier noordelijke onderwijsinstellingen (Alfa-college, Noorderpoort, NHL Stenden Hogeschool en Hanze Groningen), SPOT en de gemeente Groningen. De aansluiting van onderwijs op de praktijk staat centraal bij het opleiden van jonge talenten van uiteenlopende beroepsopleidingen tot professionals in de podium- en evenementenbranche. De tweede excursie is een stadswandeling waarbij die deelnemers hoogtepunten maar ook onverwachte kanten van dynamisch Groningen laat zien.

Terug in het Forum wordt de opgedane kennis verder uitgewisseld tijdens de afsluitende netwerkborrel die menige enthousiaste nabeschouwing ontlokt.

Alle foto’s en presentaties van het evenement zijn hier te bekijken © Florencia Jadia Photography.

Financiering digitale zorg en ondersteuning in het sociaal domein

Dit gaat over de City Deal Slim Maatwerk

De uitdagingen binnen het sociaal domein om de zorg en ondersteuning voor kwetsbare burgers op peil te houden zijn groot. De toenemende vraag, teruglopende capaciteit, stijgende kosten en ga zo maar door. De inzet van digitale en hybride zorg en ondersteuning kan hier een oplossing voor bieden. En gelukkig zijn er steeds meer (gevalideerde) toepassingen die cliënten, zorg- en welzijnsmedewerkers, zorgorganisaties en gemeenten helpen om de zorg en ondersteuning op peil en toegankelijk te houden. Maar de bekostiging en financiering hiervan is niet geregeld. Veel goede initiatieven stranden hierdoor. Toch zijn er ook ook uitzonderingen waar het wel lukt om digitale en hybride zorg in het sociaal domein op te schalen. Wat kunnen we van die uitzonderingen leren? En hoe kunnen we ervoor zorgen dat dit geen uitzonderingen blijven?

Graag willen we u/jou uitnodigen om samen te zoeken naar manieren om dit soort initiatieven binnen het sociaal domein beter/eenduidiger/efficiënter te organiseren. In een bijeenkomst op 24 juni a.s. van 13.00-16.00 uur in Utrecht gaan we met elkaar inventariseren of en zo ja hoe digitale en hydride zorg en slimme technologie nu wordt gefinancierd; we laten een aantal (creatieve) voorbeelden zien van hoe het ook kan én we gaan graag het gesprek aan om te zien wat er binnen de huidige kaders mogelijk is in het sociaal domein.

Deze bijeenkomst is specifiek bedoeld voor gemeente ambtenaren die zich bezighouden met beleid, inkoop, contractmanagement van Wmo, jeugdhulp en welzijn. Nadere details volgen maar zet hem alvast in je agenda! Heb je van tevoren alvast input of wil je je aanmelden? Mail dat dan naar [email protected].

De bijeenkomst wordt mede georganiseerd door de G4 gemeenten, Citydeal Slim Maatwerk en Digizo.nu

Verkennend onderzoek: Neem gezonde voedselomgeving op in ruimtelijke visie en tenders

Dit gaat over de City Deal Gezonde en duurzame voedselomgeving

Begin 2024 heeft Joost Rijkhoff, student Bestuurskunde Universiteit Leiden, voor de City Deals Gezonde en duurzame voedselomgeving en Dynamische binnensteden een eerste beknopte verkenning gedaan naar juridische mogelijkheden om het aanbod van ongezond voedsel te kunnen weren. De scope van het onderzoek was beperkt. Echter, de bevindingen zijn zodanig dat ze kansrijke aangrijpingspunten opleveren voor nader onderzoek voor beide City Deals. De belangrijkste aanbeveling van zijn onderzoek is, dat gemeenten een gezonde voedselomgeving in tenders moeten opnemen, zodat aandacht voor dit onderwerp van ontwikkelaars vereist wordt. Hiervoor is het uiteraard van belang dat een gezonde voedselomgeving integraal onderdeel van de ruimtelijke visie uitmaakt.

In navolging van Joost Rijkhoff, werkt masterstudent Urban and Economic Geography aan de Universiteit Utrecht Lea Smeijsters aan haar afstudeerscriptie over dit onderwerp. Hierbij richt ze zich op het proces van gebiedsontwikkeling, en de kansen en uitdagingen binnen dit proces om een gezonde voedselomgeving te bevorderen. De resultaten van haar onderzoek worden in de tweede helft van 2024 op deze site gepubliceerd. Een verwijzing naar die publicatie zal dan ook aan deze pagina worden toegevoegd.

Lees hier de verkenning van Joost Rijkhoff.

 

Terugblik datApeldoorn 2024

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Het programma van 18 april bood een combinatie van workshops, keynotes en interactie vanuit onderwijs, overheid en praktijk. Benieuwd naar alle hoogtepunten? Bekijk nu de aftermovie onderaan deze pagina van datApeldoorn 2024 en herbeleef deze leerzame dag! 

Marco Wenzkowski, Frank Tierolff, Ben Kokkeler en Mettina Veenstra openden datApeldoorn en lieten de waardevolle samenwerking tussen het Kadaster, Gemeente Apeldoorn, Hogeschool Saxion en CVD – Centrum voor Veiligheid en Digitalisering zien.
Mettina Veenstra sprak over de kracht van datavisualisaties voor maatschappelijke transities. Erwin Folmer van het Kadaster vertelde dat iedereen data kan gebruiken, onder andere door het gebruik van Loki, de chatbot van het Kadaster.

In de middag konden de deelnemers ervaren wat de verschillende kanten van data en datagedreven werken zijn, met o.a. een workshop over digital twins voor veilige regio’s van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland, een workshop van het Simulatiecentrum van de Koninklijke Marechaussee en een workshop over hoe je aan de slag kunt met ethiek. En er waren nog veel meer workshops waarin data tastbaar, ervaarbaar en werkbaar werd gemaakt van Hogeschool Saxion over verhalen vertellen met data en van het Kadaster over de woningbouwopgave. Tot slot sloot Özcan Akyol de dag af met een persoonlijke note en een oproep.

Het verslag lezen met de terugblik op datApeldoorn 2024? Lees het hier: Datastad Apeldoorn in de etalage met symposium