City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ breidt uit: nieuwe partners en eerste resultaten geboekt

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Persbericht 3 juni

Digitalisering en technologisering veranderen de komende jaren regio’s, steden en dorpen in de hele wereld en dus ook in Nederland. Om antwoord te geven op deze transitie, ondertekenen op 3 juni 7 nieuwe partners de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. Dit zijn CBS, de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven, Fontys Hogeschool, Hogeschool Rotterdam, KPN, NEN en Hogeschool Saxion.

Op 3 december 2020 ondertekenden al 51 andere partijen de City Deal, waaronder staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) samen met minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en ook 16 gemeenten en 2 provincies, een waterschap, 15 bedrijven en 14 maatschappelijke organisaties. De nieuwe partners brengen een nieuw impuls mee om de resterende anderhalf jaar twaalf complexe smartcityvraagstukken op te pakken en de slimme stad verder te brengen.

De City Deal heeft sinds december de eerste resultaten geboekt met een crowd management dashboard dat is ontwikkeld door de partners en twee instrumenten over burgermeetinitiatieven worden opgeschaald in een Europees project. Wim Willems, voorzitter van de bestuurlijke themagroep Smart City van de G40 en wethouder in Apeldoorn is enthousiast over de nieuwe stappen. “Ik ben heel erg tevreden over de voortgang van de City Deal. Je ziet echt dat er concrete stappen worden gemaakt en er onderlinge connecties worden gelegd. Zo ontstaat structurele samenwerking, waardoor het smartcity-wiel niet steeds opnieuw wordt uitgevonden. Binnen de City Deal leren we van elkaar en komen zo samen vooruit. En daar ben ik trots op.”

Slim crowd management
De City Deal ontwikkelt ten minste twaalf nieuwe instrumenten met als doel om processen te veranderen waarmee regio’s, steden en dorpen worden ontworpen, ingericht, beheerd en bestuurd. Een voorbeeld daarvan is het crowd management dashboard, dat in mei voor het eerst in gebruik is genomen in ’s-Hertogenbosch. Daarvoor werkten gemeenten ’s-Hertogenbosch, Breda en Den Haag en de Nationale Politie samen met het bedrijf Argaleo. In een digitale kopie van de stad, een zogenaamde digital twin, wordt data slim gekoppeld en geanalyseerd om inzicht te geven in de bezoekersstromen in de binnenstad. De tool ondersteunt het crowd management in de stad bij de verwachte versoepelingen aankomende maanden en daarna ook tijdens evenementen. De komende maanden wordt deze tool binnen de City Deal getoetst en verbeterd in samenspraak met de gemeenten en de Politie.

City Deal gaat Europees
In de City Deal wordt ook gewerkt aan twee instrumenten over burgermeetinitiatieven, Lokaal Meten – vergelijken van projecten en betrekken van burgers. Deze worden in samenwerking met Eurocities, het Europese netwerk van meer dan 190 steden in 38 landen, opgeschaald in een Europese context onder de naam CitiMeasure – using citizen measurement to create smart, sustainable and inclusive cities. Burgermeetinitiatieven passen bij een groeiende trend waarbij burgers zelf data verzamelen met digitale tools en burgers betrekt bij processen van openbaar beleid. Vanuit de City Deal is een projectvoorstel ingediend bij het directoraat-generaal Steun voor structurele hervormingen (DG REFORM) van de Europese Commissie voor ondersteuning bij opschaling naar een pan-Europese aanpak via het instrument voor technische ondersteuning (TSI). DG REFORM heeft Eurocities gekozen in de komende twee jaar de twee instrumenten op Europees niveau verder te ontwikkelen. Samen met Europese steden, netwerken van belanghebbenden en kennisinstellingen wordt gewerkt aan in totaal drie meetinstrumenten voor Europese burgers. Binnen het project ontwikkelen de partijen nog een instrument om de democratie te beschermen en de inclusiviteit van meetinitiatieven te waarborgen, de drie instrumenten uitproberen en een Europees kenniscentrum voor burgermeting oprichten.

Waarom de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’
Door internet en technologische toepassingen worden objecten en gebruikers daarvan in de fysieke ruimte met elkaar verbonden tot een intelligent netwerk. Alles en iedereen kan met elkaar communiceren. Afstand wordt daardoor minder relevant en de samenleving veel flexibeler. Hierdoor ontstaan nieuwe kansen om steden duurzamer te maken. Maar het brengt ook risico’s op het gebied van privacy en democratie met zich mee. Om kansen te benutten en risico’s te vermijden, worden in deze City Deal goede afspraken gemaakt en nieuwe werkwijzen ontwikkeld. De deal richt zich op het veranderen van de processen die regio’s, steden en dorpen gebruiken bij het ontwerpen, inrichten, beheren en besturen.

De City Deal ontwikkelt ten minste twaalf nieuwe instrumenten met als doel om processen te veranderen, zodat optimaal gebruik kan worden gemaakt van de kansen die digitalisering en technologisering bieden. De instrumenten zijn haalbaar, schaalbaar en deelbaar, zodat ook andere steden ze kunnen benutten. En voldoen aan de Europese democratische waarden en dragen bij aan een leefbare stad zoals bedoeld in Sustainable Development Goal 11. Daarin is vastgesteld door de Verenigde Naties dat steden inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam moeten worden. De instrumenten worden verzameld in een toolbox.

Partners City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’
De volgende overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties ondertekenen de City Deal al in december:  gemeente Almere, AM, gemeente Amersfoort, Amsterdam Smart City, gemeente Apeldoorn, Arcadis, Argaleo, ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, BNA, BNSP, BPD Ontwikkeling, gemeente Breda, BTG, gemeente Capelle aan den IJssel, Civity, gemeente Den Haag, gemeente Deventer, DHM, Economic Board Utrecht, ELBA\REC, gemeente Enschede, FIWARE Foundation, FME, Future City Foundation, gemeente Heerlen, Heijmans, gemeente Helmond, gemeente ‘s-Hertogenbosch, ICTU, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het ministerie van Justitie en Veiligheid, Kadaster, Kennedy Van der Laan, gemeente Maastricht, NVTL, Provincie Overijssel, Over Morgen, Phbm, Platform31, Nationale Politie, Rijksvastgoedbedrijf, Stad Roeselare (België), gemeente Rotterdam, gemeente Sittard-Geleen, VodafoneZiggo, Waterschap Vallei en Veluwe, We-Consultants, WeCity, provincie Zuid-Holland, gemeente Zwolle. Daar komen nu dus CBS, de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven, Fontys Hogeschool, Hogeschool Rotterdam, KPN, NEN en Hogeschool Saxion bij. Met twee hogescholen als partners zorgt de City Deal ervoor dat ook de kennis van de werkgroepen goed wordt geborgd bij toekomstige generaties.

City Deals
De City Deals zijn onderdeel van Agenda Stad, het interbestuurlijke programma waarin steden, maatschappelijke partners en Rijksoverheid samenwerken aan het versterken van de innovatie van Nederlandse steden. City Deals hebben als doel innovatie aan te jagen. In City Deals leggen de betrokken partijen concrete afspraken met elkaar vast. In deze aanpak staat de inhoud centraal en werken de verschillende partijen samen op basis van gelijkwaardigheid. Kijk voor meer informatie op www.agendastad.nl.

Bekijk de tussenrapportage van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’

Kijk de ondertekening terug 

Webinar 17 juni: Wat mag wel en niet van de AP in de smart city?

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Binnenkort verschijnt het onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) over wat er wel en niet mag op smartcitygebied. Het onderzoek richt zich op verwerkingen van persoonsgegevens in de openbare ruimte met sensoren en andere technologieën. Veel gemeenten en andere overheden vragen zich af wat de mogelijkheden en grenzen zijn volgens de AP. Daarom zijn we erg blij dat Munish Ramlal, hoofd van de afdeling Systeemtoezicht bij de AP samen met Gerald Hopster en Anna Maj Drenth, senior inspecteurs van de AP, daarover met ons in gesprek wilde op 17 juni van 15.00 – 16.00 uur.

Voorafgaande aan het webinar legden we de vragen van de deelnemers voor aan de AP en daar kwamen een mooie presentatie én gesprek uit voort. Hieronder leest u het verslag en kunt u het webinar terugkijken.

Wat mag er wel en niet volgens de AP in de smart city?

‘Deze presentatie begin ik direct met een teleurstelling, want ik zal u niet concreet vertellen wat er volgens de Autoriteit Persoonsgegevens wel en niet mag. Dat is namelijk lastig, omdat je dat vaak niet direct van tevoren kunt zeggen.’ Munish Ramlal is hoofd van de afdeling Systeemtoezicht bij de AP en deelt samen met senior inspecteurs Gerald Hopster en Anna Maj Drenth zijn ervaring en kennis over smart city toepassingen. De afdeling Systeemtoezicht houdt toezicht op de opzet, reikwijdte en werking van het interne privacytoezicht bij organisaties. Dit met als doel om de naleving van de privacywetgeving te bevorderen.

‘Smart city is een belangrijk thema in het toezicht van de AP. Het gaat vooral om het plaatsen van sensoren in de openbare ruimte en de vraag hoe de privacy van de burgers gewaarborgd wordt. Mensen kunnen overal worden gevolgd zonder dat ze het weten. Dat is een inbreuk op je grondrechten.’

De AP krijgt vaak de vraag of iets wel of niet mag. ‘Je moet als organisatie, of je een gemeente bent of een bedrijf, zelf verantwoordelijkheid nemen en aantonen hoe en welke persoonsgegevens je verwerkt.’ De rol van de AP is daarin die van een toezichthouder die op afstand kijkt of de gegevensverwerking goed gebeurt. ‘Als organisatie moet je zelf rekening houden met privacywetgeving en dus van tevoren nadenken of jouw technologie gegevens verzamelt die te herleiden zijn tot individuele burgers. Daarbij is het ook belangrijk om de Functionaris Gegevensbescherming (FG) tijdig te betrekken zodat deze advies kan geven.’

Tools en richtlijnen

Er zijn instrumenten waarmee organisaties zelf kunnen aantonen dat ze de AVG naleven, zoals gedragscodes. Daarin geeft Munish Ramlal toe dat het opstellen van een gedragscode niet eenvoudig is, omdat de AVG hoge eisen aan een gedragscode stelt. Daarnaast is het uitvoeren van een DPIA (Data Protection Impact Assesment), een risico analyse, belangrijk. Dit is bij smart city-toepassingen vaak verplicht. Daarin leg je bijvoorbeeld welke gegevens je verwerkt, wie verantwoordelijk is en welke privacyrisico’s en, nog belangrijker, welke maatregelen je treft om deze risico’s te beperken.

Gerald Hopster heeft in het afgelopen jaar veel DPIA’s van gemeentes bekeken voor smart city toepassingen. Zijn belangrijkste les? Het belangrijkste is dat je stilstaat bij de risico’s van je toepassingen. ‘Een slechte of minder goed uitgevoerde DPIA is beter dan geen DPIA. De wijze waarop deze wordt vormgegeven is van ondergeschikt belang aan het proces en de inhoud. Wees niet bang, wees creatief!’

In de nabije toekomst wordt het ook mogelijk om onderdelen van een verwerking te certificeren. De AP gaat instanties accrediteren die deze certificaten mogen uitreiken en toezicht houden op de naleving daarvan. ‘Maar’, benadrukt Ramlal, ‘besef je ook dat sommige dingen gewoon niet kunnen.’

Sneak preview

De AP publiceert binnenkort een rapport over smart city toepassingen van gemeenten en hebben daarvoor veel gesprekken gevoerd met experts en gemeentes. Het is een rapport op hoofdlijnen en ze deelden graag al een paar belangrijke lessen:

Documenteer je afwegingen in een DPIA of een ander document, laat zien dat je erover hebt na gedacht en afwegingen hebt gemaakt
Zet het doel centraal en niet de technologie. Vraag je af of het nodig is dat je deze data verzamelt en verwerkt als gegevens verzamelt.
Bedenk niet eerst een oplossing, maar begin vanuit een probleem. We zien te vaak dat er begonnen wordt met een smart city oplossing én dan wordt er een probleem bij gezocht
Wees als gemeente niet bang om dingen fout te doen, maar documenteer je werkprocessen om zo je overwegingen te kunnen laten zien én betrek daar een functionaris gegevensbescherming bij.
Wees je bewust dat anoniem nu anoniem kan zijn, maar dat misschien over 20 jaar niet meer is. Als je anonimiteit belooft, garandeer die dan ook voor de toekomst.
Maak de afwegingen niet achteraf, maar voordat je een tool of technologie gaat toepassen en wees daarin transparant.
Neem de burger mee in dat proces, een slimme stad is slim door haar burgers.
Volgens alle drie is transparantie en het open gesprek over dilemma’s het belangrijkste. Daarin erkennen zij dat het soms kan wringen en dat sommige keuzes niet eenduidig zijn. Maar ze zien juist het conflict en gesprek als waardevol.

Dat bleek ook uit alle vragen die werden gesteld tijdens de presentatie. Er zijn ook nog veel vragen onbeantwoord en het is duidelijk dat het gesprek over privacy en de smart city nog niet klaar is. We komen nog met een vervolg. Hou onze website en sociale media kanalen dus de komende tijd in de gaten.

Kijk het webinar terug 

Webinar 14 juni: Publiek-private samenwerking in stedelijke meetprojecten

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Meer en meer gemeentes experimenteren met burgermeetinitiatieven. Daarbij worden door burgers, met steun van de gemeente, sensoren opgehangen om een bepaald aspect van de leefbaarheid in die wijk te meten. Het verzamelen van data biedt de inwoners inzicht in hun eigen leefomgeving en geeft aan hoe ze deze kunnen versterken. 

Welke business kansen bieden deze stedelijke meetprojecten voor bedrijven en ondernemers? Hoe kunnen bijvoorbeeld leveranciers van sensoren, verwerkers van data (meten, opslag, analyse) en projectleiders deze burgermeetinitiatieven benutten? 

Op maandag 14 juni organiseert Future City Foundation samen met Eurocities hierover een talkshow tijdens het event ‘100 Climate Neutral Cities in Europe by 2030’ van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

Datum en tijd: 14 juni, 11.00-11.55 uur

Locatie: Online

Deelname is kosteloos

Taal: Engels

 

Programma

11.00 – Welkom door Jan-Willem Wesselink van de Future City Foundation en de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’

11.10 – Debat tussen burgers, bestuurders en bedrijven over de vraag hoe je burgers betrekt in burgermeetinitiatieven.

11.25 – Debat tussen wetenschappers, bedrijven en  Eurocities over hoe je data tussen verschillende projecten vergelijkt. Waarom is dat belangrijk, welke obstakels zijn er en wat zijn goede voorbeelden.

11.40 – Debat tussen Eurocities, bestuurders en burgers over hoe je een digitale tweedeling voorkomt en hoe je democratie in dit soort project kunt borgen.

Dit event wordt georganiseerd door Future City Foundation/de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’, Eurocities en Agenda Stad.

Voor wie? 

  • Lokale autoriteiten die aan de slag willen met burgermeetinitiatieven
  • burgernetwerken
  • bedrijven

 

 

Wilt u meer weten over het programma? 

Voor meer informatie over de sessie of over het RVO event kijk op: 100 Climate Neutral Cities in Europe by 2030 – Home (b2match.io)

Gezocht: voorbeelden van hoe data in projecten zijn gebruikt

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Er wordt steeds meer data verzameld in de openbare ruimte. En er is bij gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk behoefte naar realtime data om daarmee beslissingen te kunnen nemen. Daarom is er een Kookboek ‘Effectieve datastrategie voor gemeenten’ ontwikkeld die we in de City Deal verder uitwerken. In de werkgroep onderzoeken we de procesvraag: hoe kunnen gemeenten op een verstandige manier omgaan met de verwerving en opslag van data uit de openbare ruimte? Daarvoor zoeken we voorbeelden van hoe organisaties data hebben gebruikt in hun projecten. Heeft u voorbeelden, deel ze met onze werkgroep!

Het kookboek biedt een stappenplan, verschillende ‘recepten’ en verwijzingen naar data-tools. Het kan op verschillende manieren gebruikt worden, aansluitend bij de behoefte en het kennisniveau van de organisatie. Het is een gids om concreet met data aan de slag te gaan, een inspiratiebron om te leren van anderen, en een naslagwerk om meer informatie te krijgen over nuttige tools. Eind augustus willen we de inhoud voor een eerste publicatie gereed hebben.

Een belangrijk onderdeel van het kookboek zijn de voorbeelden van hoe data is gebruikt in een project. Deze zijn uitgewerkt langs de 11 stappen (van formuleer de vraag tot en met evalueer het proces), zodat ze voor lezers herbruikbaar zijn.

Heeft u als organisatie een product (kaart, digital twin, etc) gemaakt door middel van data, dan leren we graag van jullie aanpak. We verzamelen alle voorbeelden in het Kookboek. Twee voorbeelden zijn reeds opgenomen en uitgewerkt in het kookboek; (1) de snuffelfiets en (2) zonnepanelen in Capelle aan de IJssel.

Heeft u ook een voorbeeld, vul het formulier in:

https://forms.office.com/Pages/ResponsePage.aspx?id=KvsZMozkAEOzLQUdknuUwVyDbe0UNdhIvqdV7AW40OxUNENCOTdaWk9YWkdORlY2WFdRODVBVjVOQS4u

Wat: smart city toepassingen met data als belangrijkste drager.
>> Project moet gerealiseerd zijn.
>> Wat zijn de lessons learned?
>> We zijn niet alleen op zoek naar succesvolle voorbeelden. Ook als het project volledig in de soep is gelopen, dan leren we daar graag van. Dus deel ook uw briljante mislukking.

Voor wie: Gemeente, provincie, waterschap, rijk, bedrijven zoals adviesbureaus

Wilt u graag hulp bij het invullen? Studenten van de Fontys Hogeschool kunnen u hierbij ondersteunen en u in een halfuur interviewen over uw voorbeeld. Wilt u daar gebruik van maken, neem dan contact op met Willemijn van Zijl, [email protected]

Vragen? Neem contact op met Arjen Hof, [email protected]

City Deal’s crowd management dashboard haalt Den Bosch veilig uit de lockdown

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

De gemeente ’s-Hertogenbosch heeft samen met het bedrijf Argaleo een crowd management dashboard ontwikkeld. Daarvoor werkten ze nauw samen met partners uit de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. In een digitale kopie van de stad, een zogenaamde digital twin, wordt data slim gekoppeld en geanalyseerd om inzicht te geven in de bezoekersstromen in de binnenstad. De tool ondersteunt het crowd management in de stad bij de verwachte versoepeling aankomende maanden en daarna ook tijdens evenementen.

Met de verwachte versoepelingen de komende maanden is het voor de gemeente van belang om deze versoepelingen veilig en slim door te voeren. Hierbij worden bezoekersstromen in de stad op een goede manier gefaciliteerd en gespreid. Met enerzijds als doel om een veilig en sfeervol bezoek aan de stad te garanderen. Anderzijds om een gebalanceerde stroom naar alle winkels, horecagelegenheden en terrassen te faciliteren.

Real-time inzicht
In een digitaal dashboard van de stad, zogenaamde digital twin, heeft het Bossche bedrijf Argaleo voetgangersdata slim gekoppeld en gevisualiseerd. Het dashboard geeft real-time inzicht in de huidige bezoekersstromen in de stad en geeft een analyse van de historische gegevens. De tool beantwoord vragen als: “hoe laat komen mensen de stad in?” of “vanuit welke kant komen mensen de stad in?”. De gemeente ziet deze digital twin als een bron van datagedreven inzichten, die helpen om de stad weer te openen en een bruisende Bossche Zomer in te gaan.

Samenwerking City Deal
Voor de ontwikkeling van de tool werken Den Bosch en Argaleo samen met Den Haag, Breda en de Nationale Politie in de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. In de City Deal werken 51 partners aan 13 instrumenten waarmee regio’s, steden en dorpen worden ontworpen, ingericht, beheerd en bestuurd, zodat optimaal gebruik kan worden gemaakt van de kansen die digitalisering en technologisering bieden. In deze samenwerking worden lessen en ervaringen van het systeem gedeeld, maar juist ook gezamenlijk doorontwikkeld. Zodat niet iedere stad zijn ‘eigen wiel’ opnieuw uitvindt. Andere steden in Nederland zijn inmiddels ook geïnteresseerd in het systeem.

De tool is nu in gebruik genomen en zal eerst worden gebruikt om inzicht en overzicht te krijgen in de bezoekersdynamiek van stad. Datastad Den Bosch start met Argaleo en andere partners ook een project om de bezoekersstromen te gaan voorspellen en om inzicht in te krijgen in de andere stromen in de stad. Denk aan fiets, auto en openbaar vervoer. Daarmee zet de gemeente de eerste stappen in verduurzaming van mobiliteit voor de stad van morgen.

       

Webinar 3 juni: Hoe borg je digitalisering in je organisatie

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Digitalisering en technologisering veranderen onze leefomgeving radicaal. Het verandert ook onze manier van werken en hoe organisaties functioneren. Maar hoe borg je digitalisering in je organisatie? Hoe zorg je dat het niet slechts een thema is van slechts een afdeling? Maar dat het breed wordt opgepakt? Over deze vragen gingen we in gesprek met bestuurders van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ tijdens het webinar op donderdag 3 juni.

Maar dat niet alleen. We zijn ook heel trots dat we op 3 juni nieuwe partners mochten verwelkomen bij de City Deal én dat we de eerste resultaten konden laten zien. Bekijk de tussenrapportage van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’

 

Programma

16.00 – Inleiding

16.05 – Voortgang van de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’

16.20 – Ondertekening van de City Deal door nieuwe partners: Fontys Hogeschool, Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Saxion, CBS, de Data-en Kennishub Gezond Stedelijk Leven, NEN en KPN.

16.30 – Gesprek met bestuurders, onder andere Cathalijne Dortmans (wethouder Helmond), Wim Willems (wethouder Apeldoorn/G40), Ronald Philipsen (directielid Fontys Hogeschool), Noud Hooyman (Ministerie van BZK), Marc Martojo (DHM), Petra Claessen (CEO BTG), Gertjan van den Akker (Business Unit Manager Standards van de NEN) en Jan Janse (NVTL) over de vraag: ‘Hoe borg je smart city in je organisatie?’ onder leiding van projectmanager van de City Deal Jan-Willem Wesselink.

17.15 – Borrel

Over de City Deal

Op 3 juni is het een halfjaar geleden dat bestuurders van 51 partijen de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ ondertekenden. Een feestelijk moment waarbij we terugkijken op het afgelopen halfjaar City Deal en nieuwe partners verwelkomen: Fontys Hogeschool, Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Saxion, CBS, de Data- en Kennishub Gezond Stedelijk Leven, NEN en KPN.

Binnen de City Deal werken nu zo’n 175 smartcityprofessionals aan 13 instrumenten om digitalisering en technologisering te borgen in de stad. Maar een vraag die steeds weer terugkomt is hoe je dit ook in je organisatie borgt. Of het nu gaat om een overheid, bedrijf of maatschappelijke organisatie; op niveau in de organisatie brengt het een verandering te weeg in denken en in doen. Daarover gaan we in gesprek met bestuurders van gemeenten, het Rijk en bedrijven. Samen onderzoeken we hoe we digitalisering beter kunnen verankeren in elke bestuurslaag van onze democratie.

 

Livestream

Staatssecretaris Knops: ‘Durf te experimenten met digitalisering’

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Overheden worstelen met digitalisering. Dat staat een succesvolle slimme stad in de weg. Bestuurders pleiten voor een radicalere aanpak, waarbij markt en overheid samen werken aan een inclusieve en slimme digitale revolutie.

‘De overheid moet nu de slag maken naar een digitale overheid. Dat vraagt moed en een andere manier van werken. Je moet durven fouten te maken en te experimenteren, ook als iets uiteindelijk niet werkt. Innovatie betekent stappen voorwaarts zetten en niet bang zijn om te vallen’, zei Raymond Knops, staatssecretaris van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, tijdens een online gesprek op de InnovatieExpo op 8 april. Het gesprek was georganiseerd door de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’. Knops praatte met andere bestuurders en innovatieve bedrijven over de uitdagingen van het besturen en innoveren in een slimme stad.

Digitalisering is een steeds belangrijker thema in onze samenleving. Toch bleek uit een rapport van de tijdelijke Tweede Kamercommissie Digitale Zaken dat de overheid een update nodig heeft op dit gebied. Daarom is er sinds maart dit jaar een vaste commissie Digitale Zaken en is ook de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ opgezet vanuit Agenda Stad. In deze deal onderzoeken 51 publieke en private partijen welke kansen digitalisering biedt en welke instrumenten nodig zijn om de slimme stad mogelijk te maken. Knops: ‘Met de ondertekening van de City Deal willen we nieuwe techniek zo inzetten dat we én kansen benutten én een betere leefomgeving krijgen, én dat we dat op een democratische manier doen.’

‘We hollen als een ziek paard de digitale revolutie achterna’

Barbara Kathmann, Tweede Kamerlid voor de PvdA en voormalig wethouder te Rotterdam, nam ook deel aan het rondetafelgesprek. Zij is ook lid van de commissie Digitale Zaken. Kathmann is het met Knops eens dat de overheid meer stappen op het gebied van digitalisering moet durven maken. ‘We moeten ons als volksvertegenwoordigers realiseren dat de kennis over digitalisering in de maatschappij zit en dat wij die vooruitgang met politieke discussies vaak vertragen.’ Ze ziet een probleem in de achterstand van veel overheden op gebied van digitalisering. ‘We hollen als een ziek paard die digitale revolutie achterna en lopen daarom echt achter. Het is zaak om ons denken te veranderen.’ Volgens Kathmann maakt men nu vaak een onderscheid tussen de digitale wereld en de echte wereld, terwijl dit één wereld is.

Zowel Knops als Kathmann pleiten voor meer regie vanuit de overheid, maar ook voor het kijken naar de ideeën die vanuit de markt komen. Een van die marktpartijen is VodafoneZiggo. CEO Jeroen Hoencamp is blij met Kathmanns visie op digitalisering. Volgens hem moet digitalisering veel meer chefsache zijn. ‘Het moet niet alleen maar in een commissie gebeuren, maar ieder ministerie zou hiermee bezig moeten zijn.’ Verder zegt hij: ‘We moeten heel Nederland meenemen op dit gebied. Onderwijs en inclusiviteit zijn cruciaal in de digitale revolutie.’

Technologische innovatie nog onvoldoende benut

Hoe belangrijk inclusiviteit is voor democratie zag ook Michiel van Willigen, wethouder in Zwolle en mede-voorzitter van de G40-werkgroep Smart Cities in zijn eigen stad. In Zwolle zorgde de digitalisering voor meer betrokkenheid van inwoners met hun wijk. ‘Door de coronacrisis moesten we ineens schakelen van wijkplatforms naar digitale platforms. Verrassend genoeg werkte dat heel goed. Daarom pleit ik ervoor om vooral ook inwoners mee te nemen in de digitale revolutie en niet alleen technici. Met behulp van digitalisering kun je een meer open en inclusievere samenleving realiseren.’ Die kansen van digitalisering moeten dus beter worden benut, aldus Van Willigen.

De Amersfoortse wethouder Wim Willems beaamt dat. Hij is naast zijn werkzaamheden als wethouder ook voorzitter van de G40-werkgroep Smart Cities. ‘Gemeentes moeten meer ruimte krijgen om te innoveren’, zegt hij ook. Willems vindt het jammer dat de mogelijkheden van techniek nu vaak niet goed worden gebruikt. ‘Ik zou graag drones willen inzetten in mijn gemeente, maar men is heel terughoudend met het gebruiken van dat soort innovaties.’

Knops is het eens met die constatering. ‘We moeten mensen meer meekrijgen rondom digitalisering. Dat begint bij meer onderwijs en inclusiviteit en een andere politieke houding. Elke investering is een stap voorwaarts naar een meer digitale democratische samenleving.’

Innovaties voor de toekomst

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Voor de Innovatie expo hebben we samen met verschillende partners van de City deal, ‘Een slimme stad zo doe je dat’ een video over de innovaties op gebied van de slimme stad samengesteld. Met bijdragen van onder andere Arcadis, Argaleo, Waterschap Vallei en Veluwe, Gemeente Breda, het Ministerie van IenW, VodafoneZiggo en Amsterdam Smart City.

Novi-conferentie 31 maart: Digitalisering en innovatie als instrumenten voor de NOVI

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Op 31 maart vindt de NOVI-conferentie online plaats. Praat mee tijdens onze sessie ‘Zo transformeer je naar een slimme, duurzame en gezonde stad – Digitalisering en innovatie als instrumenten om de NOVI te realiseren’. In deze online talkshow nemen we u mee in hoe digitale innovatie en transformatie bijdragen aan de verduurzaming van de fysieke leefomgeving. Aan de hand van voorbeelden, zoomen we in en uit; van de sensor in de straat tot aan slimme duurzame oplossingen voor heel Nederland.

Meld u aan via www.noviconferentie.nl

Datum en tijd: 31 maart 2021, 12.45-13.30 uur
Locatie: Online
Doelgroep: Deze conferentie is bedoeld voor bestuurders, volksvertegenwoordigers, ambtenaren en experts die te maken hebben met de inrichting van de schaarse ruimte in Nederland.

We gaan in gesprek met

Jan-Bert Dijkstra– Ministerie van IenW – Directeur programma Mobiliteit en Gebieden
Robin Kroes – VodafoneZiggo – Executive Director Strategy, Insights & Integration
Anita Nijboer – Kennedy van der Laan – partner en advocaat
Shahid Talib – Heijmans – directeur smart cities
Marieke van Wallenburg – Ministerie van BZK – directeur-generaal Overheidsorganisatie (DG OO)
Wim Willems – G40 – Wethouder Apeldoorn; mede voorzitter G40 themagroep smart cities
Jan Willem Wesselink – Projectleider City Deal ‘Een slimme stad zo doe je dat’ en Future City Foundation

Programma
12.45u                Welkom– door Jan-Willem Wesselink
12.50u                Introductie – Wat bedoelen we met digitalisering?
13.00u                Wijkniveau –Wat zien we in de toekomst op ons afkomen in de fysieke leefomgeving, kunnen we daar op anticiperen? En wat levert het op?
13.10u                Stadsniveau – Hoe komen we van pilots en livinglabs naar schaalbare toepassingen
13.20u                NOVI – Wat zijn (ongekende) mogelijkheden én hoe kunnen overheden, bedrijfsleven en kennisinstituten daarmee, samen, duurzaam invulling geven aan de Nationale Omgevingsvisie?
13.30u                Afsluiting

Deelnemen is gratis. Meld u aan via www.noviconferentie.nl

Innovatie Expo 8 april: ‘Hoe bestuur je een slimme stad’ met staatssecretaris Knops

Dit gaat over de City Deal Een Slimme Stad, zo doe je dat

Donderdag 8 april gaan we tijdens de Innovatie Expo 2021 in gesprek met de staatssecretaris van BZK Raymond Knops, bestuurders en innovatieve bedrijven in discussie over de uitdagingen van het besturen en innoveren in een slimme stad. Meld u aan voor het online event ‘Hoe bestuur je een slimme stad’ en praat mee tijdens het online rondetafelgesprek.

Aanmelden voor de Innovatie Expo kan via www.innovatieexpo2021.nl.

Datum en tijd: donderdag 8 april, 10.15 – 11.00 uur
Locatie: Online, deelname is gratis
Voor het programma en de aanmelding kunt u hier kijken.

We gaan in gesprek met: 

  • Raymond Knops (Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties)
  • Jeroen Hoencamp (VodafoneZiggo)
  • Barbara Kathmann (Partij van de Arbeid)
  • Wim Willems (Gemeente Apeldoorn)
  • Michiel van Willigen (Gemeente Zwolle)
  • Jan Willem Wesselink (Future City Foundation)

Programma

10.15 u Welkom 
10.20 u Introductie: wat bedoelen we met digitalisering?
10.25 u Waarom is het belangrijk dat steden en Rijk het thema smart city oppakken?
10.30 u Hoe verandert digitalisering en technologisering je rol en rolinvulling als bestuurder? Hoe kun je van daaruit kansen benutten?
10.35 u Wat is de meest kansrijke stap die we nú moeten zetten om te komen tot slimme steden waar het fijn leven is?

Achtergrond
In een slimme stad worden door internet en technologische toepassingen objecten en gebruikers daarvan in de fysieke ruimte met elkaar verbonden tot een intelligent netwerk. Iedereen kan met elkaar communiceren. Afstand wordt minder relevant en de samenleving veel flexibeler. Hierdoor ontstaan nieuwe kansen om steden duurzamer te maken, maar dit vraagt ook om randvoorwaarden van de overheid op het gebied van privacy van burgers en gebruikers.

Hoe veranderen de processen die steden gebruiken bij het ontwerpen, inrichten, beheren en besturen van een slimme stad? En hoe gaan we de nieuwe techniek zo inzetten dat we én kansen benutten én een betere leefomgeving krijgen, én dat we dat op een democratische manier doen.

Er is veel verwevenheid tussen het stedelijke en het digitale domein. Inwoners zijn erbij gebaat als instanties en overheid breder kijken dan hun eigen taak. Rijk, provincies en gemeenten, slagen er samen met bedrijven en maatschappelijke partners steeds beter in om te denken vanuit de mensen in de stad, en niet sec vanuit wet- en regelgeving. Maar ook lokale initiatiefnemers en het bedrijfsleven worden gestimuleerd om te kijken naar het totaalplaatje.

Meer weten?
Kijk voor het volledige programma van de Innovatie expo op www.innovatieexpo2021.nl en meld u aan voor het online rondetafelgesprek.
Wilt u alvast meer lezen over hoe het onderwerp, vraag dan het boek ‘Zo bestuur je een slimme stad’ aan.