4 redenen waarom de 1,5-meter-stad een slimme stad wordt

Beetje bij beetje worden de contouren van het stedelijk leven na corona zichtbaar. En hoewel de toekomst zich maar lastig laat voorspellen, zeker nu, lijkt het erop dat de anderhalvemeter stad een slimme stad wordt. Omdat het kan, omdat we er snel aan wennen en omdat het efficiënt is en dus past bij de recessie. Daarom vier redenen waarom digitalisering juist nu urgent is voor gemeenten en andere overheden.

1 – Digitale crowdmanagement wordt gemeentelijke taak

Het principe van social distancing is simpel: des te minder mensen je ontmoet, des te langzamer het virus zich verspreidt. Dus tot iedereen gevaccineerd is, moeten we op anderhalve meter van elkaar blijven en zijn grote mensenmassa’s ongewenst. Via crowdmanagementssytemen kan die drukte worden gemonitord en beïnvloed. Tegelijkertijd ontwikkelen verschillende bedrijven, waaronder het Nederlandse Wavy, apps en tools die aangeven of iemand te dicht bij je komt (de foto is bijvoorbeeld gemaakt met de app Social Distancer), wat een soort van microcrowdmanagement is. In beide gevallen kan een gemeente of veiligheidsregio hier het voortouw in nemen.

2 – Thuis is het nieuwe kantoor

De eerste kantoren zijn al omgebouwd, maar het is niet genoeg. In de anderhalvemetersamenleving is thuiswerken de norm, want dat leidt tot minder volle kantoren en treinen. Dat is wat lastig op te leggen aan bedrijven, maar als alle overheden dit al als uitgangspunt nemen, is de impact al best groot (en is de kans groot dat bedrijven volgen). Maar dat kan alleen als er goede en veilige tools zijn om thuis te werken en als die goed worden beheerd. Ict-beheer wordt een kerntaak van gemeenten, provincies en rijk en zij moeten stevig investeren om de echte top-it’ers aan zich te binden. En, een beetje kip-ei, dat lukt alleen als je voorop willen lopen in techniek. Als het werk technisch uitdagend is.

3 – De privacydiscussie ontbrandt opnieuw en wordt politiek

Hugo de Jonge had het woord corona-app nog niet genoemd, of op social media ontstond een privacydiscussie. En met succes, want in de ideeënoproep van het Ministerie van VWS wordt expliciet verwezen naar de privacyvoorwaarden van de gelegenheidscoalitie “Veilig tegen Corona”. Dat is prettig voor de opstellers, maar het was logischer geweest als het Rijk hier zelf al criteria voor had voor de minister het idee voor de app wereldkundig maakte.  Het zal niet de laatste discussie over ethiek zijn, ook bij bijvoorbeeld crowdmanagement moeten overheden (landelijk en lokaal) ethische en politieke afwegingen maken. Een inhaalslag ethiek in digitalisering is hard nodig.

4 – Laagconjunctuur vraagt om meer betere beslissingen

De coronacrisis is ook een financiële crisis. En het vaccin daartegen laat waarschijnlijk langer op zich wachten dan dat tegen de ziekte zelf. Een laagconjunctuur vraagt om scherpe keuzes en data-analyse kan daarbij helpen, want meten is weten (mits goed geanalyseerd natuurlijk). Voor de aanbieders van dataproducten (van sensoren tot digital twins) kunnen mooie tijden aanbreken. Als ze hun product én marketing op orde hebben tenminste.

En ook: in één klap digivolwassen

Het laatste argument is minder rationeel, maar al het gewebex, geteam en gezoom hebben ons een stuk digivaardiger gemaakt. Inwoners, ambtenaren en bestuurders. We wisten natuurlijk al dat we altijd verbonden zijn via het internet, deze crisis laat zien hoe belangrijk en vanzelfsprekend dat is. Kijk bijvoorbeeld naar Gewoon Mensen Die Willen Helpen, we zijn een online samenleving geworden en des te langer we thuis moeten blijven, des te normaler het wordt. Dat is misschien wel de belangrijkste verandering. Om het nog normaler te maken, hebben we de City Deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’ opgezet. En oh ja, daar kunt u nog aan meedoen.

Jan-Willem Wesselink
Programmamanager Future City Foundation