Maar liefst 45 voorstellen werden ingediend voor het tweede subsidietraject innovatieve cyberprojecten. De selectiecommissie honoreerde na uitvoerig overleg 18 cyberprojecten. Deze nieuwe projecten maken deel uit van de City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime, waarin gemeenten, ministeries, regionale samenwerkingsverbanden, veiligheidsorganisaties en kennisinstellingen samenwerken om de cyberweerbaarheid te verhogen onder burgers en bedrijven.

De selectie heeft geleid tot een set van kwalitatief hoogstaande, innovatieve projectvoorstellen én een redelijke spreiding van projecten met betrekking tot beleidsthema’s en regionale verdeling. Sinds de start van deze City Deal in het najaar van 2020 zijn ook al diverse veelbelovende lokale cyberpreventieprojecten van de grond gekomen, waaronder het project Geldezels in de gemeente Haarlem, digitale ambassadeurs in Breda en het serious game platform HackShield van het regionaal samenwerkingsverband Noord Holland Samen Veilig

Database cyberprojecten

Om de lokaal opgedane kennis te kunnen delen met andere belangstellenden worden ook deze 18 nieuwe projecten toegevoegd aan de database lokale cyberprojecten van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV). In deze database staan cyberprojecten onder andere uitgesplitst naar de doelgroepen jongeren, bewoners, bedrijfsleven en de gemeentelijke organisatie. Zo wordt het makkelijker om goede initiatieven van elkaar over te nemen en cyberprojecten te vinden die passen in het eigen beleid van geïnteresseerde organisaties.

Op de website van het CCV vindt u de lijst met 18 geselecteerde projecten, net als in deze factsheet City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime 2022.

Voor de zevende editie van de Dag van de Stad in 2023 zijn wij op zoek naar een creatieve en ambitieuze gaststad. Wil jij ruim 1.500 stedelijke professionals ontvangen om samen te kijken naar de ontwikkelingen in rond jouw stad? Wij ontvangen jouw bidbook met creatieve ideeën en concrete voorstellen voor de organisatie graag uiterlijk 16 mei 2022.

De Dag van de Stad is hét jaarlijkse congres rond stedelijke innovatie. Samen met stedelijke professionals, bestuurders, cultuurmakers, kleurrijke inwoners, ondernemers, wetenschappers, stadshistorici, creatieve denkers en kennisinstellingen verkennen we elk jaar de nieuwste stedelijke ontwikkelingen. De gaststad heeft een centrale rol op deze dag. We bekijken wat er daadwerkelijk leeft en speelt in de stad en wat dat betekent voor stedelijke opgaven en oplossingen in heel Nederland. Dat doen we bijvoorbeeld door samen kennisexpedities, excursies en nachtelijke wandelingen te organiseren in de stad. Ben jij de enthousiaste, inspirerende gaststad die met ons de Dag en de Nacht van de Stad wil organiseren?

Het bidbook: wat vragen we?

Wil je graag gaststad zijn voor de Dag van de Stad 2023? Stuur je bidbook met voorstel uiterlijk 16 mei 2022 naar [email protected]. In je voorstel zorg je in elk geval voor:

• Lef en ambitie (ofwel de reden en motivatie om gaststad te willen zijn)
• Een inspirerende, innovatieve en flexibele congreslocatie, met:
  • Een ontvangst- en cateringruimte voor 1.500-2.000 mensen (ongeveer 2.000-3.000 m2).
  • Een plenaire zaal voor minimaal 1.500 mensen.
  • Ruimte voor twintig deelsessies op de locatie, die gezamenlijk ruimte bieden aan 1.500 deelnemers.
• Een goede bereikbaarheid. Bijvoorbeeld in de buurt van een NS-station en voldoende parkeergelegenheid.
• Actieve bestuurlijke betrokkenheid van burgemeester en wethouders.
• Een voorstel voor financiële bijdrage (richtlijn 50.000 – 75.000 euro, naar draagkracht). Je organiseert en financiert zo’n 10 stadssafari’s op de Dag van de Stad en daarnaast 10 avondexcursies tijdens de Nacht van de Stad.

Meer details zijn te lezen in deze bidbook-procedure (.pdf). Heb je nog vragen, laat het ons weten via [email protected].

Bidbook: hoe beoordelen we?

Een vakkundige jury beoordeelt de inzendingen nauwkeurig. De jury bestaat uit bestaat uit bestuurders vanuit steden en het Rijk.  Zij nemen contact op met alle inzenders en kandidaat-gaststeden om onderdelen van het bidbook te bespreken. Het organisatieteam Dag van de Stad brengt in de laatste week van mei en de eerste twee weken van juni 2022 een locatiebezoek aan beste inzendingen, gekozen door de vakkundige jury. In juni horen de deelnemers de uitslag. Op de Dag van de Stad 2022 in Tilburg maken we de nieuwe gaststad aan het publiek bekend.

Dag van de Stad: wat brengt het op?

We vragen nogal wat van onze gaststeden, we leggen de lat graag hoog. Maar wie zich ‘gaststad Dag van de Stad 2023’ mag noemen, krijgt daar ook veel voor terug:

• 500 – 2.000 stedelijke professionals die (nader) kennismaken met de stedelijke opgaven en oplossingen die spelen in jouw stad.
• Een sterk inhoudelijk congres met tientallen sprekers en workshopleiders, onder wie elk jaar internationaal vermaarde experts.
• Tien exclusieve sessies met ruim 100 bestuurders uit hel Nederland.
• De gelegenheid om in stadssafari’s en excursies innovatieve projecten uit je gemeente te laten zien.
• Kansen voor ondernemers zoals catering door de lokale horeca, overnachtingen van deelnemers aan de Nacht van de Stad voorafgaand aan de Dag van de Stad.
• Media-aandacht voor de stad en voor specifieke opgaven en oplossingen in jouw stad.
• Deelname aan een professionele congresorganisatie, gesteund door landelijke koepels en met een groot netwerk.
• Samen met de organisatie kiest de gaststad het thema van het congres, een thema dat aansluit op de specifieke opgaven die in en rond uw gemeente spelen.

Terugblik voorgaande jaren

De Dag van de Stad was eerder te gast in Utrecht, Amersfoort, Den Haag, Nijmegen (hybride), Heerlen en Tilburg. Kijk op www.dedagvandestad.nl voor een impressie van de Dag van de Stad, actuele informatie over de editie van dit jaar in Tilburg en meer over de bidbook-procedure.

De komende 10 jaar investeert het kabinet 100 miljoen euro extra in het weerbaarder maken van het openbaar bestuur. Met deze flinke financiële impuls worden agressie, intimidatie en ondermijnende invloeden bij overheden verder aangepakt. Een deel van het bedrag is bestemd voor uitbreiding en voortzetting van de City Deal Zicht op Ondermijning waarmee gemeenten beter zicht krijgen op voedingsbodems van ondermijnende criminaliteit in wijken en buurten.

Op dit moment maken 14 gemeenten deel uit van de coalitie Zicht op Ondermijning. Met het extra geld wordt samen met de VNG en andere partners gekeken hoe meer (kleine) gemeenten hierbij betrokken kunnen worden. Daarnaast wordt het dashboard Zicht op Ondermijning uitgebreid met analyses over leefbaarheid en veiligheid, wonen, vakantieparken en maatschappelijke onrust.

Preventief beleid

Theo Weterings, burgemeester van Tilburg en voorzitter van de stuurgroep Zicht op Ondermijning:  ‘Met de data uit het dashboard Zicht op Ondermijning krijgen wij als gemeenten een beter beeld van de voedingsbodems van ondermijnende criminaliteit. Hiermee zijn we als lokaal bestuur beter in staat om preventief beleid te voeren om ondermijnende criminaliteit tegen te gaan. Door als gemeenten, het rijk en uitvoeringsorganisaties samen te werken, hebben we resultaten bereikt die we niet als afzonderlijke partijen hadden kunnen realiseren. Wij zijn als coalitie verheugd dat dankzij de inzet van het kabinet Zicht op Ondermijning, en de zorgvuldige aanpak die de afgelopen vier jaar is ontwikkeld, kan worden voortgezet.’

Lees het persbericht  van het ministerie van BZK.

De Spoorzone in Tilburg vormt dit jaar de ‘thuisbasis’ van de zesde Dag van de Stad die in het teken staat van het streven naar gelijke kansen voor iedereen. De Dag van de Stad vindt een maand eerder plaats dan in andere jaren, op donderdag 29 september. Hoe zorg je ervoor dat alle inwoners, ook de 1 miljoen kwetsbaren in Nederland, mee kunnen doen in de stad? Met als thema ‘De stad van iedereen’, gaan we over deze en andere uitdagingen in gesprek tijdens een gevarieerd programma met inspirerende sprekers, interessante excursies en met volop gelegenheid om inzichten te delen.

Inclusieve steden

We zien dat niet iedereen profiteert van de welvaart in Nederland. In de media wordt in programma’s als ‘Scheefgroei in de polder’, ‘Klassen’ en ‘De Kloof’ aandacht gevraagd voor de groeiende ongelijkheid. Ook bestuurders maken zich zorgen. Dat blijkt o.a. uit het manifest Dicht de Kloof dat 15 burgemeesters in mei 2021 ondertekenden. Daarin pleiten ze voor herstel en perspectief van stedelijke gebieden die kampen met hardnekkige sociale problemen en achterstelling.

Hoe zorg je ervoor dat alle inwoners, ook de 1 miljoen kwetsbaren in Nederland, mee kunnen doen in de stad? Dat iedereen gelijke kansen heeft, op werk, passende woonruimte, op goed onderwijs en goede zorg? En hoe kunnen de grote fysieke opgaven in de stad, zoals de krapte op de woningmarkt of de energietransitie, hieraan bijdragen? Kortom: hoe maken en houden we onze steden inclusief en toekomstbestendig?

De stad van iedereen

Met als thema ‘De stad van iedereen’, gaan we over deze en andere uitdagingen in gesprek tijdens een gevarieerd programma met inspirerende sprekers, interessante excursies en met volop gelegenheid om inzichten te delen.  Meer dan ooit staat De Dag van de Stad in het teken van de verwevenheid tussen fysieke vraagstukken en het bevorderen van inclusie.

Dit jaar vindt de Dag van de Stad een maand eerder plaats dan in eerdere jaren. Vanwege de kans op beter weer tijdens de excursies en om eventuele restricties als gevolg van een onverhoopte nieuwe corona-uitbraak in het najaar voor te zijn. Elkaar ontmoeten is nu eenmaal het hart van de Dag van de Stad.

Tilburg, met 225.000 inwoners de zevende stad van Nederland, neemt ons op de Dag van de Stad én in de voorafgaande Nacht van de Stad op woensdag 28 september, vol trots mee in haar heden en verleden, waar oud en nieuw en ruig en verfijnd versmelten. Met als uitvalsbasis de Spoorzone, een 75 hectare groot gebied midden in de stad, aan het spoor en het station, toont Tilburg ons waarom het een van de koplopers is in sociale innovaties.

Blijf op de hoogte!

De komende tijd houden we u graag op de hoogte van het programma en de ins en outs rond de aanmelding. We zien u graag op 28 én 29 september in Tilburg, want zoals elk jaar maakt u, als ambtenaar, bestuurder, wetenschapper, ondernemer, kunstenaar of inwoner de Dag van de Stad. Volg ons op Instagram en Twitter en houd dedagvandestad.nl in de gaten voor updates.

De Dag van de Stad is een initiatief van Agenda Stad en wordt mede-georganiseerd met de partners van de G4 en G40, uiteraard de gemeente Tilburg, de VNG, het Rijk, Platform31 en het Netwerk Kennissteden Nederland.

De eerste City Deals die in 2015 gesloten werden, bestonden uit zo’n 10 tot 15 partners, merendeels gemeenten. Maar het instrument City Deals evolueerde. Inmiddels staat de teller op 28 City Deals. Drie recentere deals hebben meer dan 80 partners, een enkele zelfs meer dan 100! Wat levert deze toegenomen omvang en diversiteit City Deals op, maar ook: welke uitdagingen brengt dit met zich mee en hoe kunnen City Deals dit ondervangen? Wouter Kersten van Platform31 onderzocht het in opdracht van Agenda Stad en Regio. We spraken met hem over zijn onderzoek naar ‘Big Deals’.

“Grotere City Deals waren geen doel op zich”, licht Kersten toe. “Ze ontstonden wel min of meer gelijktijdig, begin 2021, maar aan hun uiteindelijke omvang liggen verschillende oorzaken ten grondslag. In de City Deal Circulair en Conceptueel Bouwen kwamen meerdere stromen eigenlijk samen in één deal. De City Deal Een Slimme Stad borduurde voort op eerder opgedane inzichten en kende een goed ingevoerde projectleider. Het thema was dus al meer ‘volwassen’. En de projectleider van de City Deal Impact Ondernemen begon niet alleen met een grote drive, maar ook met een groot eigen netwerk dat een aanzuigende werking had.”

Anticipeer op diversiteit

Kersten onderzocht de dynamiek in deze grote deals en ging hiervoor onder andere in gesprek met Platform31-collega’s, dealmakers van Agenda Stad en Regio die nauw bij de deals betrokken waren en de projectleiders van de deals. Daaruit bleek dat je niet kunt zeggen dat een grote City Deal per definitie een goede of slechte ontwikkeling is. “Het hangt erg af van het thema en de ambities. Een grotere City Deal weet zich verzekerd van meer draagvlak en kan dus een stevigere lobby uitoefenen. Maar groter betekent veelal ook diverser. Met meer verschil in inzet en in ‘tempo’”. Een belangrijk inzicht uit het onderzoek is dat het zaak is deze diversiteit te voorzien en ook niet bang te zijn om deze te benoemen. Dan kun je erop anticiperen en ‘overkomt’ het je niet. Met andere woorden, om een uitspraak uit de wereld van de ontwikkelaars aan te halen: ‘it’s not a bug, it’s a feature”

In een City Deal worden vaak koplopers onderscheiden die harder willen of kunnen lopen dan de andere deelnemers. Al is Kersten voorzichtig met het plakken van labels. “Alles wordt al gauw een ‘frame’. Als je het hebt over ‘koplopers’, ‘achterblijvers’, ‘tweede ring’ et cetera – al die termen hebben connotaties en doen geen recht aan het feit dat alle partners belangrijk zijn in een City Deal.”

Startkapitaalgesprekken

Daarom is het volgens Kersten van belang dat in de aanloop naar een City Deal ‘startkapitaalgesprekken’ gevoerd worden, een term die in de City Deal Impact Ondernemen al wordt gebruikt. “In die gesprekken wordt doorgesproken wat wederzijdse verwachtingen zijn en hoe partners hun bijdrage zien. En, dat is het belangrijke inzicht, die bijdrage niet alleen laten afhangen van het type partner (gemeente, marktpartij, etc), maar ook van de mate waarin een partner zelf in het thema is ingevoerd en er urgent belang bij heeft. Het kan, afhankelijk van de context, bijvoorbeeld best zo zijn dat je het eerste jaar nog wat minder actief bent. Dat je dat wil gebruiken om op te halen en te leren. Terwijl je voor jezelf later in de looptijd een nadrukkelijker rol ziet.”

“Het is niet erg en bovendien onvermijdelijk dat in grote deals met meer dan 80 partners verschillen in tempo ontstaan. Maar door rollen van tevoren te benoemen en gaandeweg te evalueren creëer je helderheid en structuur. Zo ontstaat ruimte voor alle partners om een positie in te nemen die bij ze past.”

In de huidige generatie City Deals zien we niet alleen meer maar ook veelal andersoortige partners dan in de eerste lichting. Zo treden steeds meer marktpartijen toe. “Dat kan een voordeel zijn”, weet Kersten. “Marktpartijen hebben een andere insteek en willen vaak doorpakken. In een City Deal rond een volwassen thema waar de insteek is om concrete instrumenten op te leveren, zoals de City Deal Een Slimme Stad, kan dat goed werken.” Risico is echter dat het tempo dan voor andere partners te hoog ligt of dat marktpartijen in deals waar een thema nog verkend wordt gedemotiveerd raken als de daadkracht in hun ogen achterblijft. Of dat ze heel snel willen beginnen aan de oplossing, terwijl gemeenten er bij gebaat zijn om eerst het probleem goed af te bakenen.”

Lobbykracht

Je kunt je afvragen of het erg is, als een City Deal een partner niet brengt wat hij verwacht had. En tot de conclusie komt dat het beter is om uit te stappen. Toch is dit volgens Kersten niet wenselijk. “Je moet er gewoon aan de voorkant heel goed over nadenken. Een City Deal met veel partners heeft weliswaar meer lobbykracht, maar je bent ook vatbaarder voor reputatieschade als er ineens partners afhaken. Met startkapitaalgesprekken waarin rollen begrippen benoemd worden, voorkom je frustraties doordat de rollen ook voor partners onderling duidelijk zijn.”

Een begrippenkader kan handig zijn, want een diversiteit aan partners betekent ook een diversiteit aan belevingswerelden. “Neem een begrip als ‘Regio’ of ‘Project’. Dat kan verschillende dingen betekenen. Maak met behulp van zo’n begrippenkader duidelijk wat je met een begrip bedoelt om ruis te voorkomen.”

Snelle volgers

Ondanks startkapitaalgesprekken, het benoemen van rollen en het hanteren van een begrippenkader, ontstaan er in grote deals altijd tempoverschillen. “Dan is het belangrijk dat er verbinding blijft tussen de verschillende groepen.” Dat kan volgens het onderzoek van Kersten door ‘snelle volgers’ in te zetten. “Die term wordt gebruikt in de City Deal Circulair en Conceptueel bouwen, waar 80-100 partners verdeeld zijn over drie hoofdwerklijnen. Dat creëert al meer overzicht en, om de wielermetafoor door te trekken: de snelle volgers houden de koplopers in het zicht en het peloton kan de snelle volgers in het zicht blijven houden.”

Agenda Stad en Regio

Interessant in dit verband vindt Kersten ook de doorontwikkeling naar een Agenda Stad en Regio. “Bij de doorontwikkeling wordt bewust gekozen voor meer diversiteit op een specifiek vlak: middelgrote en kleinere gemeenten. Ook hier geldt vaak: size doesn’t matter. City Deals zijn thematisch en rond sommige opgaven hebben Amsterdam en Stadskanaal misschien meer gemeen dan Amsterdam en Rotterdam. En soms komen opgaven in een stadsdeel van een grote stad overeen met die van een kleinere gemeente elders. Bovendien zijn in kleinere gemeenten bepaalde zaken vaak verder ontwikkeld. Denk bijvoorbeeld aan de sociale cohesie in de gemeenschap.”

De kracht van grotere City Deals schuilt volgens Kersten dan ook niet primair in het aantal partners als wel in de diversiteit van de samenstelling. En het bewust benutten van die diversiteit. “Dat houdt ook verband met een onderwerp dat ik eerder onderzocht: de opschaling van City Deals (gepubliceerd eind 2020): City Deals gedijen bij ruimte om te leren en experimenteren, maar ze zijn niet vrijblijvend: doel is om kennis en ervaring te vergaren die leidt tot verbeteringen van (landelijk) beleid en de uitvoering ervan. Maar dat kun je alleen bewerkstelligen als je bevindingen ook representatief zijn. Nederland bestaat immers niet alleen uit de Randstad of de G4. Diversiteit in de opgedane ervaringen is dus een belangrijke voorwaarde voor opschaling en dat is toch een belangrijk doel van City Deals. Daarom is de doorontwikkeling naar Agenda Stad en Regio een flinke stap in de goede richting.”