Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) heeft op 9 april de nieuwe cyberwegenkaart mkb en cyber gelanceerd. Deze kaart, ontwikkeld in samenwerking met Platform Veilig Ondernemen (PVO) en het ministerie van Justitie en Veiligheid, geeft een illustratief overzicht van projecten die gemeenten kunnen implementeren om het midden- en kleinbedrijf te beschermen tegen cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit. Dit is een aanvullende route van de al bestaande lokale cyberwegenkaart.

Met een groeiende afhankelijkheid van digitale systemen en processen, worden mkb-ondernemingen steeds vaker het doelwit van cybercriminelen. De nieuwe cyberwegenkaart mkb en cyber biedt gemeenten een route in het landschap van het mkb om de cyberweerbaarheid van ondernemers te vergroten en risico’s te verminderen.

De vijf projecten op de nieuwe cyberwegenkaart voor mkb en cyber zijn:

1. Bijeenkomsten organiseren volgens PVO-formule
2. Scan met studenten
3. Sector- en gebiedsgericht monitoring, advies en certificering
4. Collectieve inkoop monitoring
5. De Hackhelpdesk

Deze projecten zijn geselecteerd door de City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime en zijn ontworpen om breed toepasbaar te zijn voor verschillende gemeenten en bedrijfssectoren.

De nieuwe cyberwegenkaart MKB en Cyber

Aan de slag

Platform Veilig Ondernemen (PVO) wordt op de wegenkaart benadrukt als een cruciale partner voor gemeenten die de weerbaarheid van ondernemers willen vergroten. Ga aan de slag met een van de projecten op de wegenkaart mkb en cyber en neem contact op met een regionale PVO. Heb je nog vragen naar aanleiding van de nieuwe cyberwegenkaart, neem dan contact op met CCV-adviseur Colin Voetee: [email protected].

Naast de nieuwe cyberwegenkaart mkb en cyber is onlangs als aanvulling op de weg ‘cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit’ van de lokale cyberwegenkaart ook de cyberwegenkaart Jeugd en cyber gelanceerd. Hierop worden vijf projecten belicht die gericht zijn op het aanpakken van cyberdreigingen onder jongeren.

Cyberprojecten

In januari zijn vier nieuwe City Deal cyberprojecten gestart om ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (mkb) veerkrachtiger te maken tegen cyberdreigingen en -aanvallen. Deze initiatieven variëren van innovaties waarmee ondernemers zelf aan de slag kunnen tot oplossingen die taken uit handen nemen, ondersteund door technologie of deskundigen. De looptijd van deze vier nieuwe City Deal cyberprojecten eindigt op 31 december 2024. Het CCV hoopt dan deze projecten als nieuwe ‘pareltjes’ op de cyberwegenkaart mkb en cyber aan te kunnen vullen.

Ontdek wat geluk betekent tijdens de Dag van de Stad 2024 in het groene en royale Apeldoorn. Op maandag 4 november nodigen we je uit om vanuit de hoofdstad van de Veluwe op zoek te gaan naar wat inwoners in de stad en omstreken gelukkig maakt.

’Buiten gewoon gelukkig’

Geluk is voor iedereen een zoektocht. Of je nu op zoek bent naar bestaanszekerheid, veiligheid, rust in het groen van de Veluwe, of een dak boven je hoofd, het is essentieel voor jouw geluk. Met de huidige krapte op de woningmarkt, brengt die zoektocht juist stress en zorgen met zich mee. Een gelukkige stad begint bij een gezonde stad. Hierbij zijn het sociale en fysieke domein onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een gezonde leefomgeving biedt groen, veiligheid en volop ruimte om elkaar te ontmoeten.

Laten we tijdens de Dag van de Stad samenkomen om te praten over wat geluk echt betekent en hoe we het kunnen bereiken. Jouw aanwezigheid en inzichten zijn daarbij van onschatbare waarde.

Gaststad Apeldoorn

Apeldoorn is dé groene en royale hoofdstad van de Veluwe. Van oorsprong is Apeldoorn, nu de elfde stad van Nederland, al een plek waar mensen naartoe komen om te ontspannen en in de natuur te zijn. En dat is nog steeds zo. Die groeiende populariteit zorgt ook voor uitdagingen, want hoe bouwen we woningen en houden we aandacht voor het groen en klimaat? Hoe creëren we een inclusieve samenleving waarin iedereen zich thuis voelt? Onder de noemer ‘Apeldoorn ontwikkelt’ wordt hard gewerkt aan de veelbelovende toekomst van Apeldoorn.

Locatie en programma

De succesformule van de Dag van de Stad bestaat uit een veelzijdig programma met inhoudelijke sprekers en interactieve sessies. We hebben al toezeggingen van liefdesonderzoeker Tila Pronk, biologisch psycholoog en hoogleraar Mieke Bartels en rijksadviseur fysieke leefomgeving Wouter Veldhuis. Theater Orpheus is onze thuisbasis. Maar ook dit jaar zijn de excursies naar inspirerende initiatieven in de stad en omgeving weer een belangrijk onderdeel van de Dag van de Stad. Én van de Nacht van de Stad, het feestelijke evenement op de vooravond, waar deelnemers op een aansprekende manier kennismaken met nachtelijk Apeldoorn.

We zien je dus graag op zondagavond 3 en maandag 4 november in Apeldoorn. Noteer deze data alvast in je agenda, de officiële uitnodiging om je in te schrijven ontvang je in juni.

Zo blijf je op de hoogte

Het programma voor de Dag van de Stad is nog volop in ontwikkeling. We houden je graag op de hoogte. Meld je aan voor updates via [email protected]. Of volg ons op LinkedIn, Instagram of X en houd dedagvandestad.nl in de gaten.

De City Deal Impact Ondernemen (CDIO) heeft de afgelopen drie jaar stevig bijgedragen aan een sterker ecosysteem voor impactondernemers. Toch is het netwerk, onder meer bestaande uit ministeries, gemeenten, financiers, intermediairs en ondernemingen, nog niet klaar. Daarom gaat de CDIO met twee jaar verlengen. De partners ondertekenen die verlenging feestelijk tijdens het aankomende Social Enterprise Overheidscongres.

De afgelopen drie jaar van de CDIO hebben vooral in het teken gestaan van netwerkopbouw, experimenteren en verkennen. Projectleider Edwin Teljeur somt een aantal resultaten op: “We hebben onderzoek, webinars, themasessies en werkbezoeken gefaciliteerd en georganiseerd. We hebben met verschillende partners, waaronder Platform31 en KplusV, de Toolbox ondersteuning impact ondernemen gepubliceerd. De gemeente Amsterdam heeft onlangs de CDIO opgenomen in het beleid. SCENTISS, een consortium van partijen uit het netwerk, heeft € 1,7 miljoen subsidie ontvangen om onderzoek te doen naar het maatschappelijk verdienvermogen van Nederland. We hebben bijgedragen aan evenementen als het Social Enterprise Overheidscongres van vorig jaar, de Nationale Conferentie Brede Welvaart en het internationale Social Enterprise World Forum.”

De juiste mensen aan tafel

Toch zijn het niet eens de belangrijkste opbrengsten van de CDIO, zegt Edwin. “Dat de partners elkaar weten te vinden, is nog veel waardevoller. Het netwerk maakt het laagdrempelig mogelijk om de juiste mensen aan tafel te krijgen – bijvoorbeeld als een ministerie een uitdaging wil bespreken, zoals meer impact realiseren bij overheidsinkoop. Dit brengt ons nu in de juiste positie om op een aantal onderwerpen te versnellen. Daarom gaan we de CDIO tijdens de verlenging iets anders vormgeven.”

Thema’s

De eerste fase was nog opgezet rond drie sporen: Overheid, Netwerk en Financiering. De nieuwe fase is gebaseerd op zeven thema’s om de komende twee jaar doorbraken op te forceren. Denk hierbij aan onderwerpen als het zichtbaar maken van impact ondernemen, impactvol inkopen of meer verbinding maken met het reguliere mkb. Edwin: “Vanuit het netwerk komt voor elk een werkgroep met een coördinator. Ondersteund door ons kernteam, gaan zij gezamenlijk de stappen zetten om te zorgen dat impact ondernemen in Nederland normaal wordt.”

De nieuwe opzet van de CDIO is opgenomen in het addendum bij de oorspronkelijke convenanttekst. De partners zullen hier op 30 mei, tijdens het Social Enterprise Overheidscongres in Breda, hun handtekening onder zetten.

Lees meer over de City Deal Impact Ondernemen op de website van de City Deal.

Project loopt door tot eind 2024

De eerste Town Deal ‘Sterke Streken’, waarin de kwaliteit van wonen en werken centraal staat, is met zes maanden verlengd. Dat heeft Michel Visser, directeur Bestuur, Financiën & Regio’s bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, afgelopen week bekend gemaakt tijdens een bijeenkomst met de vijf deelnemende gemeenten.

Town Deals zijn een vorm van samenwerken waarin middelgrote en kleine gemeenten, de Rijksoverheid, kennisinstellingen en private partijen kennis en ervaring delen. Met Town Deals richt het Rijk zich op middelgrote en kleinere gemeenten. Klein in de zin van het aantal inwoners (tot 50.000). Drie van de vijf deelnemende gemeenten (Bronckhorst, Noardeast-Fryslân en het Hogeland) behoren namelijk qua oppervlakte tot de grootsten van Nederland, met veel kernen en een groot buitengebied. De andere twee deelnemende gemeenten zijn Voerendaal en Beesel. De gemeenten werken aan plannen voor verduurzaming van de bestaande woningvoorraad, ontwikkeling van decentrale energiesystemen en aan gebiedsontwikkelingen. Voor de gemeenten is het een uitdaging om deze complexe opgaven alleen op te pakken. Daarom krijgen zij voor een deel ondersteuning door de partners die verbonden zijn aan Town Deals.

Evaluatie pleit voor verlenging

Uit een recent gehouden onderzoek onder de vijf deelnemende gemeenten, blijkt dat verlenging van de Town Deal bijdraagt aan de verdere ontwikkeling van de vijf projecten. De gemeenten merken verder op dat deelname aan de Town Deals extra aandacht oplevert voor hun projecten, niet alleen bij het Rijk maar ook binnen de gemeenten zelf. Daarnaast biedt deze Town Deal inspiratie en nuttige uitwisseling tussen gemeenten over de aanpakken die voor de individuele projecten worden ontwikkeld. De opgedane kennis en lessen worden gedeeld, zodat ook andere gemeenten hier hun voordeel mee kunnen doen.

Town Deals zijn ontwikkeld met de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), Platform 31 en de koepelorganisaties van middelgrote (M50), kleinere (K80) en plattelandsgemeenten (P10). Ze zijn een aanvulling op City Deals, waar grootstedelijke vraagstukken in stedelijke gebieden centraal staan.

Een nieuwe City Deal is er niet van de ene op de andere dag. Er zijn veel complexe opgaven waar een City Deal een goede manier is om doorbraken te forceren. Veel van die opgaven signaleren we zelf bij Agenda Stad. Anderen worden ons vanuit ons netwerk aangedragen door bijvoorbeeld gemeenten, kennisinstellingen of koepels zoals de G4, G40 of M50. Wanneer er veel energie en urgentie lijkt te zijn rond een concrete opgave, begint Agenda Stad met de verkenningsfase van een nieuwe City Deal.

Vaak leidt een verkenning tot een City Deal. Vaak, maar niet altijd. Zo viel onlangs de moeilijke beslissing om de City Deal Gezonde en Gelukkige Steden die in verkenning was, nu niet van start te laten gaan. Is dat teleurstellend? Ja. Beschouwen we de verkenning daarmee als mislukt? Nee, dat niet. Kwartiermaker Judith Ludding en dealmaker Steven Kroesbergen lichten toe.

Wat was het doel van de City Deal Gezonde en Gelukkige Steden?

Judith Ludding

Judith Ludding: “Mooie vraag in deze “week van de gezondheidsverschillen!” De partijen die bij de verkenning betrokken waren, willen de grote verschillen in het aantal gezonde levensjaren tussen mensen met verschillende achtergronden en in verschillende wijken, terugdringen. We weten dat interventies in het fysieke domein, zoals meer groen, betere beweegmogelijkheden en goede ontmoetingsplekken, significant bijdragen aan gezondheid en veerkracht. Dat is niet alleen belangrijk voor mensen, het verhoogt ook de arbeidsproductiviteit en reduceert de kosten in een zorgsector die onder druk staat. Deze City Deal ziet binnenstedelijke verdichting als kans om ook de gezondheid en het geluk van mensen met weinig geld te bevorderen. Om nieuwe huizen en flats te voorzien van groene rondomruimte waar kinderen veilig buiten kunnen spelen, waar je lekker kunt bewegen, gezamenlijk tuinieren en elkaar op fijne plekken als buurtbewoners kunt ontmoeten. Groene en sociale gebiedstransformatie dus, als antwoord op eenzaamheid, stress en leefstijl gerelateerde ziekten. Een mooi streven dat door veel partijen gedeeld wordt. Om die reden was het ook niet moeilijk om een bevlogen netwerk bij elkaar te brengen, van gemeenten, provincies, departementen, projectontwikkelaars, stedenbouwkundigen, zorgverzekeraars, kennisinstellingen, creative designers, gezondheids- en maatschappelijke organisaties.”

Dat klinkt als een mooi en relevant streven. Waarom is het dan toch niet tot een City Deal gekomen?

Steven Kroesbergen: “Dat het een relevant en urgent streven is, blijkt wel uit het grote aantal partners waarmee we de verkenning hebben uitgevoerd en die onderling al mooie good practices gingen uitwisselen. Maar bevlogenheid alleen is niet voldoende. Realiteit is dat veel partijen moeten kiezen waar ze hun tijd aan besteden. We hebben na grondige inventarisatie moeten concluderen dat er op dit moment niet genoeg bestuurlijk commitment, ambtelijke capaciteit en departementale vechtlust was om deze City Deal nú te starten.”

En hoe komt dat, denk je?

Kroesbergen: “Juist op dit thema is het belangrijk om in het ruimtelijk- en sociale domein met elkaar én met inwoners tot vernieuwende projecten te komen. De opgaven in de publieke ruimte zijn momenteel immens: de energie-, mobiliteits- en klimaattransitie vragen om veel inzet en middelen. Het is ons onvoldoende gelukt om met gezondheid en geluk voet tussen de deur te krijgen bij het ruimtelijk domein en met hen concrete pilots te formuleren. De financiering van de innovaties is ook ‘een dingetje’. Voor het investeren in groen-blauwe verbindingen, moestuinen, brede stoepen, fietspaden, speelpleintjes en buurthuiskamers is veel geld nodig. Niet alleen voor aanleg maar ook voor beheer. Dus moet je op zoek naar zogenaamde ‘baathouders’ van gezonde volwassenen en gelukkige kinderen. Mensen die fit zijn, kunnen werken, voor elkaar zorgen, wonen langer zelfstandig en doen veel minder beroep op professionele hulp. Dat scheelt veel kosten. Je wil dus geldstromen verleggen naar de preventieve vóórkant, in plaats van genezen achteraf… Het feit dat veel partijen dit willen, maar het desondanks niet of nauwelijks lukt, zegt genoeg.”

Maar dan is het thema dus misschien toch niet belangrijk genoeg?

Kroesbergen: “Zo kijken we er niet naar. Er zijn sowieso altijd méér urgente thema’s dan er City Deals zijn. De formule van City Deals om én lokaal ‘werk met werk te maken’ met veel aangehaakte kennis én landelijk gewenste doorbraken te forceren, is krachtig en kansrijk, maar vraagt uiteraard de nodige energie en moed van betrokken partners. Als de opgave makkelijk zou zijn, zou er geen City Deal voor nodig zijn… “

En waarom niet toch maar beginnen en ‘kijken waar het schip strandt’?

Steven Kroesbergen

Kroesbergen: “Omdat we bij Agenda Stad werken volgens het principe ‘als je het doet, moet je het goed doen’. City Deals werken niet met grote budgetten om doorbraken te forceren. City Deals hebben hun slagkracht te danken aan betrokkenheid en motivatie van de partners. Eind december waren er gewoon net te weinig gemeenten aan boord die én hun bestuurlijk commitment én hun in te brengen gebiedspilot rond hadden. Beetje complicerend was ook het feit dat het kabinet demissionair werd, hetgeen het departementale langetermijndenken enigszins bemoeilijkte. We hadden er ook voor kunnen kiezen om het maar te proberen, maar daarvoor vonden we het thema te belangrijk en het afbreukrisico te groot. De conclusie die we daarom hebben moeten trekken is: ‘deze City Deal verdient een beter momentum’.”

Had dat niet sneller duidelijk kunnen zijn? De verkenning heeft bijna een jaar geduurd

Kroesbergen: “Het kost tijd om tot een City Deal te komen. Je hebt meerdere partners uit verschillende disciplines, organisaties en overheidslagen nodig om scherpe inhoudelijke focus aan te brengen en een ambitieuze en tegelijk realistische City Deal te maken. Het komen tot de juiste focus, hierop te verdiepen en vervolgens het commitment op inzet te organiseren doe je niet in een maand. Je bouwt samen aan een gemeenschappelijk verhaal om tot doorbraken te komen. Dat je dan achteraf moet concluderen dat er niet genoeg ‘grinta’ is om écht verschil te kunnen maken is enorm jammer.”

Dus achteraf toch zonde van de tijd, Judith?

Ludding: “Zeker niet! Wat niet is, kan nog komen! We zijn er nog steeds van overtuigd dat het thema een City Deal verdient en we laten elkaar als partners van deze verkenning dan ook niet los. Er zijn tot vandaag de dag teleurgestelde reacties uit het netwerk en ook nieuwe geïnteresseerden die zich willen aansluiten. Het netwerk dat we met deze verkenning op de been hebben gebracht, heeft geleid tot spin-offs, uitwisseling en meer samenwerking. We hebben elkaar gewezen op kansen die bijvoorbeeld de Regio Deals bieden, dankzij hun focus op brede welvaart. Er zijn leernetwerken en livinglabs in ontwikkeling voor het programma Gezonde Leefomgeving van het ministerie van VWS, waarin veel van de vraagstukken die wij verkend hebben, terugkomen. In het Nationale Programma Leefbaarheid en Veiligheid wordt in 20 wijken al langjarig gewerkt aan het verkleinen van gezondheidsverschillen. De City Deal kan met haar ontwerp- en toepassingsgerichte focus veel van deze initiatieven verrijken en verbinden. We vinden het oprecht jammer dat dat nu niet gebeurt. Zodra het momentum er is, staat de City Deal snel weer in de stijgers. En dan duurt het vast niet lang voor we van start gaan. De Dealtekst ligt klaar!”

Heb je naar aanleiding van dit interview vragen over de City Deal Gezonde en Gelukkige Steden of heb je interesse om als partner deel te nemen? Neem contact met ons op via [email protected].

De City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime, die verlengd is tot eind 2025, heeft onlangs uit zestien cyberprojecten vier City Deal-projecten geselecteerd die subsidie ontvangen en vanuit de City Deal doorontwikkeld en geïmplementeerd zullen worden. De vier projecten zijn op 1 januari van dit jaar gestart en lopen tot het einde van het jaar. Het gaat om initiatieven die ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (MKB) veerkrachtiger maken tegen cyberdreigingen en -aanvallen. De projecten variëren van innovaties waar ondernemers zelf mee aan de slag kunnen tot oplossingen die dmv technologie of deskundigheid de mkb’ers juist ontzorgen.  De selectieprocedure van de subsidieaanvragen is begeleid door City Deal-partner Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV). Colin Voetee, adviseur bij het CCV: “Innovatie is een belangrijk doel en voorwaarde van de City Deal. De voorkeur is dan ook gegeven aan projecten die nog niet in eerdere City Deal tranches ontwikkeld zijn. ”

De vier geselecteerde projecten die subsidie en begeleiding vanuit de City Deal ontvangen zijn:

1. Digitaal Veiligere Werkvloer met de Digitale Hulpverlener (DHV’er) van de gemeenten Haarlem/Zandvoort, Alkmaar en Purmerend
2. Ontwerpen en testen van een incident response keten voor het mkb van Stichting Saxion (Hogeschool)
3. Mkb cyberassistentie van het Regiobureau Integrale Veiligheid Oost-Brabant
4. Cynalytics Insights van Cynalytics B.V.

Lees meer over deze projecten op de website van het CCV.

Over de City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime

De City Deal is een samenwerking van gemeenten, regionale samenwerkingsorganisaties veiligheid en PVO’s, de ministeries van JenV (directie Veiligheid en Bestuur), BZK (directie Digitale Overheid) en EZK (Digital Trust Center), nationale Politie, de VNG, het CCV, de Haagse Hogeschool, Saxion hogeschool, het NHL/Stenden, VNO-NCW en MKB-Nederland.  Lees meer op de pagina van de City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime.

Professionals voor Maatwerk Multiproblematiek (PMM), een interbestuurlijke en interdepartementale samenwerking van 6 ministeries, 16 landelijke en uitvoeringsorganisaties en gemeenten, is verrijkt met het strategisch netwerk van de City Deal Eenvoudig Maatwerk.

De City Deal begon in 2018 met het doel om lessen te trekken uit casuïstiek in het sociaal domein, patronen te identificeren en te werken aan structurele oplossingen. De City Deal, waaraan acht gemeenten en één regio deelnamen, is in 2023 afgerond. Concrete instrumenten die binnen of door de City Deal het levenslicht zagen, zijn onder andere het mini-maatwerkbudget, gesprekmethode Werktafel, het Leeratelier en het Maatwerkspel.

PMM vindt het belangrijk om de lessen van de City Deal te borgen en de ontwikkelde instrumenten verder te verspreiden. In het Maatwerk Magazine 2023 lees je meer over de opbrengst van de City Deal Eenvoudig Maatwerk.

Lees meer over PMM en de toevoeging van het City Deal-netwerk op Maatwerkmultiproblematiek.nl

Op dinsdag 6 februari brachten directeuren-generaal Arne van Hout (Openbaar Bestuur en Democratische Rechtstaat) en Marjolein Jansen (Ruimtelijke Ordening) van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) op uitnodiging van Rotterdam een bezoek aan de wijk Bospolder-Tussendijken.

In de wijkhub van de wijk werd de delegatie van BZK verwelkomd door wethouder Klimaat, Bouwen en Wonen, Chantal Zeegers. Zij noemde Bospolder-Tussendijken een ‘voorbeeldwijk waarin de passie voor goede samenwerking zichtbaar wordt’. Het bezoek stond in het teken van samenwerking – tussen Rijk en gemeenten, maar ook tussen overheid en inwoners. In veel Rotterdamse wijken worden maatregelen genomen voor de energietransitie, zoals het aardgasvrij maken van wijken. Dat heeft veel impact op bewoners. “Zonder de sociale kant, kun je de fysieke kant niet oplossen – en het oplossen van de fysieke kant doe je uiteindelijk voor bewoners”, aldus de wethouder.

Wethouder Chantal Zeegers in gesprek met aan haar rechterhand Hermineke van Bockxmeer en Marjolein Jansen en links Arne van Hout en Dirk Spannenburg. Foto: Arnoud Verhey.

Waardevolle lessen uit City Deals

Tijdens het bezoek werd ook uitgebreid stilgestaan bij de City Deals waaraan Rotterdam deelneemt. City Deals zijn onderdeel van het interbestuurlijke programma Agenda Stad van BZK. Als innovatieve, thematische samenwerkingen tussen gemeenten, Rijk, maatschappelijke organisaties, wetenschap en marktpartijen, vormen deze deals bij uitstek een manier om gezamenlijk de complexe opgaven van vandaag en morgen aan te pakken. Tijdens een nadere kennismaking onder leiding van afdelingshoofd Regio & Leefbaarheid van BZK, Dirk Spannenburg, werd dieper ingegaan op de kansen en uitdagingen van samenwerking tussen de gemeente en het Rijk. Concerndirecteur Stadsontwikkeling Hermineke van Bockxmeer gaf aan dat Rotterdam gemerkt heeft dat er veel waardevolle lessen uitgewisseld kunnen worden tussen de maar liefst acht City Deals waar de gemeente aan deelneemt.

Directeur-generaal Jansen van Ruimtelijke Ordening geeft aan dat ze bij gesprekken in het land over ruimtelijke vraagstukken, merkt dat ook sociale vraagstukken daarbij nadrukkelijk ter sprake komen. Van Hout vertelt dat een goede dialoog met bewoners over beleid dat hen raakt, ook belangrijk is voor het in stand houden van de democratie. Van Hout vraagt zich af hoe de overheid de wereld van bewoners beter kan verbinden aan de opgaven die de overheid heeft. Zo is het voor mensen die al moeite hebben de eindjes aan elkaar te knopen, lastig om belang te hechten aan het aardgasvrij maken van hun woning en wijk. Zeegers geeft aan dat dit zeker in Rotterdam een grote rol speelt in welke inzet de gemeente moet doen om van beleid tot daadwerkelijke uitvoering te komen. Dit geldt ook voor het aardgasvrij maken van de woning, waarvoor minimaal70% van de huurders en 100% van de woningeigenaren akkoord moet gaan. Dat leidt in de praktijk vaak tot vertragingen in de uitvoering.

Meer inzicht en overzicht door instrumenten City Deals

Na het gesprek presenteert de gemeente twee instrumenten die samen met andere gemeenten en kennispartners in City Deals zijn ontwikkeld. Coördinator Rampen- en Crisisbeheer bij de gemeente Wil Kovacs toont de delegatie samen met Jeroen Steenbakkers van ontwikkelaar Argaleo de Crowd Safety Manager, een instrument dat gemeenten kunnen gebruiken om verkeersstromen en drukteontwikkeling te monitoren en voorspellen, waardoor ze gerichter maatregelen kunnen nemen om risico’s te beperken. Het instrument is al bij verschillende evenementen gebruikt en Rotterdam zette het afgelopen succesvol in tijdens het bezoek van de koning op Koningsdag. De Crowd Safety Manager, ontwikkeld voor de City Deal Een Slimme Stad, combineert gegevens uit verschillende bronnen, waardoor meldkamers meer overzicht hebben en niet langer verschillende losse bronnen hoeven te raadplegen.

Bert Vos (rechts) van de gemeente Rotterdam over het belang van het Dashboard Geldstromen in de wijk. Foto: Arnoud Verhey.

Vervolgens introduceert Bert Vos, programmamanager Aardgasvrij Prinsenland / Het Lage Land samen met dealmaker Henk Jan Bierling van Agenda Stad, beiden betrokken bij de City Deal Energieke Wijken, Duurzaam en Sociaal, het Dashboard Geldstromen in de wijk. Makers Hans van den Broek en Cas Werkhoven van Zicht op Overheid vertellen dat het dashboard geldstromen van gemeenten, huishoudens en sinds kort ook van zorgkosten, op wijkniveau en in de toekomst ook op buurtniveau inzichtelijk maakt. Vos legt uit dat het dashboard onderbouwt dat bestaande ideeën over het verbinden van sociale en fysieke opgaven inderdaad tot meer duurzame resultaten leidt. Als voorbeeld noemt hij gezonde buitenruimte: cruciaal om de gezonde levensverwachting van minima te verbeteren en dus ook van belang voor zorgverzekeraars.

Verbinding met bewoners cruciaal voor transitie

Na de presentaties maakt het gezelschap een wandeling door de wijk onder leiding van Anne-Marie Verheijen, programmamanager Aardgasvrij van Bospolder-Tussendijken. Tijdens de wandeling wordt uitgebreid stilgestaan bij uitdagingen en successen in het betrekken van bewoners bij de transitie-opgave. Julia Hevemeyer van VvE-010 schetst hoe complex besluitvorming binnen een VvE vaak is, omdat VvE’s veelal niet actief zijn, weinig geld in kas hebben of onvoldoende weten hoe procedures werken. Hanke Haagsma, als strategisch adviseur Bouw- en woningtoezicht van de gemeente Rotterdam betrokken bij de City Deal Energieke Wijken, voegt toe dat complexe eigenaarsvormen van meerdere grote en kleine VvE’s, vaak in één gebouw, het lastig maken om op grote schaal tot goede afspraken te komen.

Julia Hevemeyer vertelt over complexe besluitvorming binnen VvE’s. Foto: Arnoud Verhey.

Hayat Errakba en Marianne de Koning van de Verbindingskamer vertellen bevlogen over de sociale kansen die de energietransitie biedt. Door het contact met bewoners kunnen immers beter signalen achter de voordeur opgepikt worden en kan aan duurzame wederzijdse betrokkenheid tussen bewoners en gemeente worden gewerkt. De Koning deelt het inzicht dat ze in het begin op zoek ging naar de ‘sterkste schouders’ in de wijk om van daaruit verbinding te creëren. Vaak bleken deze mensen al erg drukbezet te zijn en werden het andere wijkbewoners die cruciaal bleken om verbinding te bewerkstelligen.

Marianne de Koning van de Verbindingskamer (links) vertelt over het belang van goed contact met de bewoners. Foto: Arnoud Verhey.

Na afloop van de wandeling bedanken Jansen en Van Hout de wethouder en de gemeente voor de wandeling en het gesprek. Zowel de gemeente als het ministerie ervaren de meerwaarde van de samenwerking en kijken daarom uit naar een vervolg op dit leerzame werkbezoek. Jansen benadrukt het belang van sleutelpersonen, mensen uit de wijk met een vergelijkbare achtergrond als veel van de bewoners, die de dialoog voor de gemeente aangaan. Van Hout geeft aan dat het belangrijk is om met mensen die in deze buurt werken, gesproken te hebben. “De mensen maken de buurt en de buurten maken de stad.”